Jiří Havelka

Jiří Havelka
Data i miejsce urodzenia

25 lipca 1892
Orzeł

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 1964
Hostomice

Minister transportu Protektoratu Czech i Moraw
Okres

od 27 kwietnia 1939
do 25 kwietnia 1941

Przynależność polityczna

NS

Poprzednik

Alois Eliáš

Następca

Jindřich Kamenický

Szef Kancelarii Prezydenta Republiki
Okres

od 1938
do 25 kwietnia 1941

Poprzednik

Přemysl Šámal

Następca

August Adolf Popelka

Jiří Havelka (ur. 25 lipca 1892 w Orle, zm. 5 czerwca 1964 w Hostomicach)[1] – czeski prawnik i polityk, minister transportu w rządzie Aloisa Eliáša i szef kancelarii prezydenta Emila Háchy w latach 1938–1941.

Życiorys

Ukończył studia prawnicze w Pradze, a następnie pracował w czechosłowackim Ministerstwie Transportu, m.in. jako osobisty sekretarz kilku ministrów[2]. Od 1931 roku był profesorem nadzwyczajnym prawa administracyjnego na Uniwersytecie Karola, a od 1933 roku był sędzią Najwyższego Sądu Administracyjnego[2].

Po objęciu urzędu prezydenta przez Emila Háchę został mianowany szefem jego kancelarii[2]. Od 1 grudnia 1938 roku pełnił funkcję ministra bez teki w pierwszym, a następnie także drugim rządzie Rudolfa Berana[2]. Od 27 stycznia 1939 roku do 3 lutego 1940 roku był wicepremierem Protektoratu Czech i Moraw, a od 27 kwietnia 1939 roku do 25 kwietnia 1941 roku pełnił funkcje ministra transportu w rządzie Aloisa Eliáša[2]. Reprezentował rząd protektoratu w negocjacjach z Karlem Hermannem Frankiem, w których dzięki swojemu wykształceniu prawniczemu zapobiegł wydaniu wielu antyczeskich i antyżydowskich ustaw[2]. Utrzymywał także kontakty z czechosłowackim ruchem oporu i rządem na emigracji[2].

Był jednym z najbliższych współpracowników prezydenta Emila Háchy i w rzeczywistości miał sterować jego działaniami[3]. W kwietniu 1941 roku protektor Konstantin von Neurath zażądał jego dymisji, a gdy Havelka odmówił, 24 kwietnia 1941 roku wycofał mu formalnie swoje uznanie, nakazał opuścić Pragę i zakazał mu kontaktów z prezydentem i rządem[4]. 27 września 1941 roku został aresztowany przez Niemców[5], jednak po kilku miesiącach został zwolniony na skutek interwencji prezydenta Háchy i umieszczony w areszcie domowym, w którym przebywał do końca wojny[2][6].

W 1947 roku został oskarżony o kolaborację i rozpoczął się jego proces, został jednak uniewinniony[2]. Po zamachu stanu w 1948 roku został zmuszony do opuszczenia Pragi i zamieszkał w Hostomicach, gdzie zmarł w 1964 roku[2].

Przypisy

  1. HAVELKA Jiří 25.7.1892-5.6.1964 – Personal, biography.hiu.cas.cz [dostęp 2022-01-02].
  2. a b c d e f g h i j prof. JUDr Jiří Havelka (1892 - 1964), www.prostor-ad.cz [dostęp 2022-01-02].
  3. Majewski 2021 ↓, s. 177.
  4. Majewski 2021 ↓, s. 195.
  5. Majewski 2021 ↓, s. 228.
  6. Majewski 2021 ↓, s. 235.

Bibliografia

  • Piotr M. Majewski, Niech sobie nie myślą, że jesteśmy kolaborantami. Protektorat Czech i Moraw, 1939-1945, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2021, ISBN 978-83-66586-96-3.