Jiří Karásek

Jiří Karásek ze Lvovic
Podpis Jiříego Karáska
Imię i nazwisko	Jiří Josef Antonín Karásek
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1871 Smíchov (dziś dzielnica Pragi), Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	5 marca 1951 Praga, Czechosłowacja
Narodowość	czeska
Dziedzina sztuki	poezja, proza
Epoka	dekadentyzm symbolizm
Ważne dzieła
Sodoma (1895) Gotycka dusza (1900)

Jiří Karásek ze Lvovic, właściwie Jiří Josef Antonín Karásek (ur. 24 stycznia 1871, zm. 5 marca 1951) – czeski pisarz i poeta; przedstawiciel czeskiej dekadencji i symbolizmu w literaturze czeskiej.

Życiorys

Josef Karásek ukończył gimnazjum w Pradze. Przez jeden rok studiował teologię na uniwersytecie praskim, później zaczął pracować na C. K. Poczcie. Przydomek ze Lvovic dołączył do swojego nazwiska na podstawie przekonania, że jego przodkiem był astronom żyjący w XVI wieku, Cyprián Lvovický ze Lvovic, co jest często tłumaczone zamiłowaniem dekadentów w poszukiwaniach arystokratycznych korzeni.

W 1894 roku założył razem z Arnoštem Procházką czasopismo artystyczne „Moderní revue”, w którym były publikowane dzieła przede wszystkim przedstawicieli czeskiej i francuskiej dekadencji. Na łamach tego pisma współpracował m.in. z Stanisławem Przybyszewskim, Emanuelem z Lešehradu i Karelem Hlaváčkem. Przez wiele lat kolekcjonował dzieła różnych artystów, szczególnie malarzy i grafików z krajów słowiańskich. Pod koniec życia ofiarował swoją kolekcję Domie Tyršów w Pradze. Od 1954 roku kolekcja stanowi część zbiorów Památníku národního písemnictví. Jiří Karásek zmarł w samotności, w Pradze w 1951 roku na zapalenie płuc.

Dzieło

Jiří Karásek przejawił w swej twórczości tendencję do burzenia różnych tabu społecznych i estetycznych. Podobnie jak Stanisław Przybyszewski, był zwolennikiem idei niczym nie skrępowanej miłości, w tym homoseksualnej. Dzieła Jiřígo Karáska wyróżniają się także oryginalnymi opisami stanu umysłu i toku myśli.

• 1884: Zazděná okna: Básně (1892-1893)
• 1895: Sodoma: Básně Jiřího Karáska – książka była zakazana cenzurą i ukazała się ponownie po 10 latach
• 1986: Kniha aristokratická: básně Jiřího Karáska
• 1897: Sexus necans
• 1900: Gothická duše: román
• 1902: Renaissanční touhy v umění: kritická studie
• 1905: Chimaerické výpravy: kritcké studie
• 1907-1925: Romány tří mágů:
  • Ganymedes (1925)
  • Román Manfreda Macmillena (1907)
  • Scarabeus (1908)

Bibliografia

• Jarmil Chládek, Mistři italské grafiky: 16.-18. století. Ze sbírky Jiřího Karáska ze Lvovic. 10. května - 31. července 2000 Chrudim, Chrudim: Kabinet ex libris, 2000.
• Jana Kirschnerová, Sbírka korespondence a rukopisů Karáskovy galerie, 1969.
• Jetřich Lipanský, Jiří Karásek ze Lvovic, Veselí pod Čepí: Edice Izmaël, 1929.