Jiří Langer
![]() Jiří Mordechai Langer | |
Imię i nazwisko | Jiří Mordechai Langer |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 19 marca 1894 Praga, Austro-Węgry |
Data i miejsce śmierci | 12 marca. 1943 Tel Awiw, Brytyjski Mandat Palestyny |
Język | czeski, hebrajski, niemiecki |
Ważne dzieła | |
|
Jiří (Georgo) Mordechaj Langer (ur. 19 marca 1894 r. w Pradze, zm. 12 marca 1943 roku w Tel-Awiwie) – żydowski poeta, naukowiec i publicysta, dziennikarz i pedagog.
Wczesne życie
Langer urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej i uczęszczał do czeskich szkół. Jednak już w swoich wczesnych lat poczuł pociąg do judaizmu i wraz ze swoim przyjacielem ze szkoły: Alfredem Fuchsem studiował Talmud i Kabałę. W wieku 19 lat postanowił opuścić rodzinny dom i przeniósł się do Bełza, aby dołączyć do chasydzkiego dworu Yissachara Dov Rokeach. Później opisał tę podróż i doświadczenie chasydzkiego sztetla w książce „Dziewięć bram do tajemnic chasydzkich” (cz. „Devět bran”).
Na początku Pierwszej Wojny Światowej został powołany do armii austro-węgierskiej, ale odmówił wykonywania rozkazów wojskowych z powodu swoich przekonań religijnych. Za odmowę wykonywania rozkazów został skazany na wojskowe więzienie. Po wypuszczeniu powrócił do dworu Rokeaha, który to w latach wojennych przebywał na uchodźstwie na Węgrzech. W tym okresie Langer zgłębiał naukę Tory, Talmudu, midraszy, oraz kabały i żył chasydzkim życiem wraz z całą społecznością[1].
Wraz z końcem Pierwszej Wojny Światowej Jiří Langer zostawił chasydzki dwór i postanowił przenieść się do Wiednia, gdzie studiował w Hebrajskiej Akademii Pedagogicznej. Był to również czas, kiedy w swojej filozofii skierował się ku religijnemu syjonizmowi. Później wrócił do Pragi, gdzie dołączył do pracy instytucji syjonistycznych i pracował jako nauczyciel religii żydowskiej w czeskich szkołach. Był to również czas, kiedy rozwinęła się jego przyjaźń z Franzem Kafką i Maxem Brodem. Jest dziś pamietany jako pierwszy nie-wschodnio-europejski Żyd czasów współczesnych, który pisał poezję po hebrajsku. Ale również za odważne homoerotyczne napięcie, które przechodzi przez jego listy, co było bardzo niezwykłe w tamtych czasach.
Był bratem Franciszka Langera.
Publikacje
- Erotyka Kabały (1923)
- Funkcja mezuzy (1928)
- Filakterie 1931)
- Dziewięć bram (1937)
- Talmud : Antologia i historia (1938)
- Wiersze odrzucone (1938).
Przypisy
Bibliografia
- Walter Koschmal: Der Dichternomade: Jiří Mordechai Langer, ein tschechisch-jüdischer Autor. Böhlau, Kolonia 2010, ISBN 978-3-412-20393-1
- W YIVO Encyklopedia Żydów w Europie Wschodniej: Jiří LangerKontrola autorytatywna (osoba):
- ISNI: 0000 0001 0815 212X
- VIAF: 79081562
- LCCN: nr91041948
- GND: 131639684
- LIBRIS: 42gjd79n1d737hw
- BnF: 12566075w, 12238629q
- SUDOC: 034965343
- NLA: 35984558
- NKC: jk01071526
- NTA: 074393766
- CiNii: DA13054578
- Open Library: OL432673A, OL2949261A
- PLWABN: 9810676630605606
- NUKAT: n99009939
- J9U: 987007301195505171
- CONOR: 56018787
- LIH: LNB:sRf;=B7
- WorldCat: lccn-nr91041948
Media użyte na tej stronie
Jiri Langer