Jimmy Blanton

Jimmy Blanton
Imię i nazwisko

James Harvey Blanton Jr.

Data i miejsce urodzenia

5 października 1918
Chattanooga

Data i miejsce śmierci

30 lipca 1942
Monrovia (Kalifornia)

Instrumenty

kontrabas, skrzypce

Gatunki

jazz (swing)

Zawód

muzyk

Powiązania

Duke Ellington

James Harvey „Jimmy” Blanton Jr. (ur. 5 października 1918[1][2] w Chattanoodze, zm. 30 lipca 1942[1] w Monrovii) – amerykański kontrabasista jazzowy, innowator[3] gry na tym instrumencie, skrzypek.

Życiorys

Urodził się w Chattanoodze (Tennessee) w rodzinie muzyków. Jego matka (Gertrude Blanton z d. Lewis), pianistka i liderka własnego zespołu, już we wczesnym dzieciństwie zachęciła syna do gry na skrzypcach. Jako nastolatek Jimmy wraz z innymi członkami rodziny grywał w zespole matki na skrzypcach i saksofonie altowym, występując w Chattanoodze i okolicy[3]. Na kontrabas zdecydował się ostatecznie podczas studiów w Tennessee State College, gdzie grał w orkiestrze The State Collegians (1936–1937). Jednocześnie występował z lokalnymi zespołami „Bugsa” Robertsa i perkusisty Joe Smitha. W czasie wakacji letnich grywał na statkach spacerowych w orkiestrze The Cotton Pickers, prowadzonej przez pianistę Fate'a Marable'a.

Po trzecim roku studiów zrezygnował z dalszej nauki i przeniósł się do St. Louis. W 1937 zaangażował się do The Jetter-Pillars Orchestra, w której grał na kontrabasie trzystrunowym. W lecie nadal występował w zespole Marable'a. W owym czasie zaczął doskonalić technikę gry, dzięki której później zasłynął.

Jesienią 1939 dwudziestojednoletni Blanton podjął stałą pracę w swingowej orkiestrze tanecznej w The Coronado Hotel Ballroom w St. Louis. Okazjonalnie grywał również w zespole The Blue Devils, występującym w klubie „Rhumboogie”. Według wspomnień Milesa Davisa „pewnego wieczoru przyszedł Duke Ellington i usłyszał Jimmy’ego Blantona, świetnego basistę grającego z nami, i z miejsca go zaangażował”[4]. W orkiestrze Ellingtona Blanton grał wymiennie z kontrabasistą Billym Taylorem do czasu, kiedy ten odszedł z zespołu w styczniu 1940. Blanton niemal natychmiast wpłynął na zmianę brzmienia i pulsu big-bandu. Dzięki swojemu doskonałemu poczuciu swingu[1] i pełnej wyobraźni grze[1], inspirował pozostałych solistów do czerpania z jego pomysłów i rozwiązań, i stosowania ich we własnej grze. Wraz z saksofonistą Benem Websterem tworzył siłę napędową orkiestry Ellingtona, która właśnie w owym czasie zapisywała w historii jazzu swój złoty rozdział.

Podczas tournée big-bandu w końcu 1941 Blanton ciężko zachorował i trafił do szpitala w Los Angeles. Zdiagnozowano u niego zaawansowaną gruźlicę, która zakończyła jego wspaniale rozwijającą się karierę. Wiosną następnego roku przeniesiono go do sanatorium w podgórskim Duarte (hrabstwo Los Angeles), w którym spędził pozostałe miesiące życia. Zmarł w pobliskiej Monrovii[1] 30 lipca 1942.

Innowator

W ciągu zaledwie dwóch lat pracy z orkiestrą Ellingtona Blanton zrewolucjonizował[5] grę na kontrabasie. Był pierwszym muzykiem, który potraktował kontrabas (wykorzystywany dotychczas tylko do utrzymywania rytmu i podawania bazy harmonicznej) jako instrument solowy, nadając mu charakter instrumentu dętego. Dzięki niemu kontrabas stał się również instrumentem melodycznym, stwarzającym nowe możliwości zarówno wyrazowe, jak warsztatowe w warstwie aranżacyjnej. Blanton dał początek współczesnemu kontrabasowi jazzowemu[5], wywierając ogromny wpływ na następne pokolenia przedstawicieli tego instrumentu.

Blanton na płytach

Jedyne znane nagrania Blantona pochodzą z płyt Duke’a Ellingtona:

  • 1940 The Indispensable Duke Ellington, Vol. 5–6 (RCA)
  • 2000 Duke Ellington • 1939–1941 Jimmy Blanton Era (Giants of Jazz)
  • 2009 Duke Ellington And Jimmy Blanton (Hallmark)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e allaboutjazz – Jimmy Blanton (ang.) [dostęp 2011-05-01]
  2. ↑ Niejasny jest rok urodzenia Jimmy’ego Blantona. Akt zgonu podaje datę 5 października 1919, natomiast w federalnym wykazie osób (U.S. Census Bureau) z 1930 figuruje data 5 października 1918, która uchodzi za bardziej prawdopodobną. Patrz: Encyclopedia of Jazz Musicians – Jimmy Blanton (ang.) [dostęp 2018-05-17]
  3. ↑ a b Encyclopedia of Jazz Musicians – Jimmy Blanton. jazz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-09)]. (ang.) [dostęp 2018-05-17]
  4. ↑ Lee Ann Sandweiss, Seeking St. Louis: Voices from a River City, 1670-2000 – Miles Davis (ang.) [dostęp 2011-05-01]
  5. ↑ a b Joachim Ernst Berendt: Od raga do rocka. PWM, 1979, s. 343.

Bibliografia