João Gilberto

João Gilberto
Ilustracja
João Gilberto (1996)
Imię i nazwisko

João Gilberto Prado Pereira de Oliveira

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1931
Juazeiro

Data i miejsce śmierci

6 lipca 2019
Rio de Janeiro

Instrumenty

gitara

Gatunki

bossa nova, jazz

Zawód

muzyk (gitarzysta, wokalista, kompozytor)

Aktywność

od 1950

Wydawnictwo

Atlantic, Capitol, Verve, EMI, WEA/Warner

Powiązania

Antônio Carlos Jobim,
Vinicius de Moraes, Stan Getz, Astrud Gilberto

Odznaczenia
Kawaler Orderu Zasługi Kulturalnej (Brazylia)
Strona internetowa

João Gilberto Prado Pereira de Oliveira (ur. 10 czerwca 1931 w Juazeiro[a][1], zm. 6 lipca 2019 w Rio de Janeiro[2]) – brazylijski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor, współtwórca bossa novy[1][3].

Międzynarodową popularność zyskała piosenka The Girl from Ipanema, wykonywana przez jego ówczesną żonę Astrud Gilberto wraz z nim i jazzmanem Stanem Getzem. Utwór znalazł się na albumie Getz/Gilberto (1964).

W 2005 został odznaczony brazylijskim Orderem Zasługi dla Kultury[4].

Życiorys

João Gilberto Prado Pereira de Oliveira pochodził z rodziny zamożnego handlowca i był najmłodszym z sześciorga rodzeństwa[3]. Szybko rozwinął zainteresowania muzyczne, w wieku 14 lat otrzymał pierwszą gitarę, a kilka lat później przeniósł się do Rio de Janeiro[1][3]. Gilberto miał problemy z dostosowaniem się do zwyczajów zespołów muzycznych[1][3]. Krótko mieszkał w kilku innych miastach, jednak w 1956 powrócił do Rio de Janeiro[3]. Gilberto zyskał uznanie w oczach Toma Jobima i Viniciusa de Moraesa i w 1958 zrealizował pierwsze nagrania[3]. W 1960 poślubił Astrud Weinert, szerzej znaną jako Astrud Gilberto[3]. Od 1962 do 1980 roku mieszkał w Nowym Jorku (poza dwoma latami w Meksyku)[1][3]. Współpracował wówczas m.in. ze Stanem Getzem i Frankiem Sinatrą i otworzył drogę do nagrań w Stanach Zjednoczonych innym brazylijskim muzykom[1][3]. Małżeństwo z Astrud się rozpadło i muzyk poślubił w 1968 Miúchę Buarque de Holanda, siostrę Chico Buarquego[3]. Ich córką jest piosenkarka Bebel Gilberto[3]. Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych kontynuował karierę muzyczną, często współpracując z innymi brazylijskimi muzykami[1][3].

Muzyka

Owocem poszukiwań muzycznych Gilberto był rytm bossa novy[3]. João Gilberto wykształcił również charakterystyczny styl wykonawczy: cichy, delikatny i liriczny śpiew skontrastowany z synkopowanym rytmem na gitarze[1][3]. Liczne kompozycje Gilberto osiągnęły status standardów, a styl utworów jest określany przez słuchaczy jako brazylijski[3]. Twórczość Gilberto inspirowała również przedstawicieli nurtu tropicalia, np. Caetano Veloso i Gilberto Gila, z którymi współpracował w późniejszym okresie[1][3].

Dyskografia

  • Chega de Saudade (1959)
  • O Amor, o Sorriso e a Flor (1960)
  • João Gilberto (1961)
  • Getz/Gilberto (1964)
  • Herbie Mann & João Gilberto with Antonio Carlos Jobim (1965)
  • Getz/Gilberto Vol. 2 (1966)
  • João Gilberto en Mexico (1970)
  • João Gilberto (1973)
  • The Best of Two Worlds (1976)
  • Amoroso (1977)
  • João Gilberto Prado Pereira de Oliveira (1980)
  • Brasil (1981)
  • Live at the 19th Montreux Jazz Festival (1986)
  • Live in Montreux (1987)
  • João (1991)
  • Eu Sei que Vou Te Amar (1994)
  • João Voz e Violão (2000)
  • Live at Umbria Jazz (2002)
  • In Tokyo (2004)
  • Um encontro no Au bon gourmet (2015)
  • Selections from Getz/Gilberto 76 (2015)
  • Getz/Gilberto 76 (2016)

Zobacz też

Uwagi

  1. Riedinger podaje Salvador, ale dalej pisze o interiorze, więc Juazeiro jest bardziej prawdopodobne.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i John Dougan: Biografia João Gilberto na stronie allmusic.com (ang.). allmusic.com. [dostęp 2014-06-15].
  2. Robin Denselow: João Gilberto obituary (ang.). theguardian.com, 6 lipca 2019. [dostęp 2019-07-07].
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p Edward A. Riedinger: João Gilberto. W: Alfred W. Cramer: Musician & Composers of the 20th Century. Salem Press, 2009, s. 501–502. ISBN 978-1-58765-512-8. (ang.)
  4. Ministério da Cultura: Ordem do Mérito Cultural 2005 (port.). www2.cultura.gov.br. [dostęp 2019-05-17].

Media użyte na tej stronie

Joao Gilberto.jpg
Joao Gilberto durante il concerto tenuto a Umbria jazz nel luglio 1996
Order of Cultural Merit - Knight (Brazil) - ribbon bar.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Cultural Merit - Knight (Brazil)