Joanna (hrabina Ponthieu)

Joanna
Ilustracja
Wizerunek Joanny z XVI w.
ilustracja herbu
hrabina Ponthieu
Okres

od 1252
do 1279

Poprzednik

Maria

Następca

Eleonora

Dane biograficzne
Data urodzenia

ok. 1220

Data i miejsce śmierci

15/16 marca 1279
Abbeville

Ojciec

Szymon z Dammartin

Matka

Maria

Mąż

Ferdynand III Święty
od 1237
do 1252

Dzieci

m.in. Ferdynand, Eleonora

Mąż

Jan z Nesle
od 1260/1261

Joanna, także Joanna z Dammartin (ur. ok. 1220, zm. 15/16 marca 1279 w Abbeville[1][2]) – królowa Kastylii i Leónu od 1237 do 1252 jako żona króla Ferdynanda III, hrabina Aumale, hrabina Ponthieu od 1252; matka królowej angielskiej Eleonory kastylijskiej.

Życiorys

Joanna była córką hrabiny Ponthieu Marii oraz jej męża Szymona z Dammartin. We wrześniu lub październiku 1237 poślubiła króla Kastylii i Leónu Ferdynanda III. Była jego drugą żoną (pierwsza, Beatrycze, zmarła w 1237 i pozostawiła królowi dziesięcioro dzieci). Miała z Ferdynandem kilkoro dzieci, w tym syna Ferdynanda i córkę Eleonorę[1][2].

Małżeństwo Joanny z królem Ferdynandem, mimo jej pochodzenia spoza rejonu zainteresowań polityki kastylijskiej i skromniejszego tytułu było uwarunkowane splotem przyczyn politycznych i osobistych. Joanna była potomkiem zarówno królów Francji, jak i Kastylii. Hrabstwo Ponthieu, choć niewielkie, było strategicznie położone pomiędzy dobrami królów Anglii i Francji. W 1235 Joanna została związana z królem Anglii Henrykiem III (jednak bez koniecznej do sformalizowania małżeństwa papieskiej dyspensy niezbędnej z uwagi na bliskie pokrewieństwo), a zawarcie ważnego ślubu groziłoby utratą przez Francję kontroli nad strategicznie położonym terytorium oraz spadkiem prestiżu królów francuskich i zachęceniem do opozycji innych feudałów. Z tego powodu sprawująca władzę we Francji Blanka kastylijska nie chciała dopuścić do tego małżeństwa. Porozumiała się natomiast ze swoją siostrą, Berengarią, matką króla kastylijskiego, który właśnie owdowiał – ta z kolei obawiała się zaangażowania syna w związek poniżej jego godności[3]. Małżeństwo okazało się udane, Ferdynand często zabierał ze sobą żonę na wyprawy wojenne i obdarzał cennymi podarunkami[3].

W 1251, gdy zmarła jej matka, została hrabiną Ponthieu[1]. 20 maja 1252 zmarł jej mąż[1][2], a w październiku 1254 Joanna wróciła do Ponthieu i zamieszkała w Abbeville. Po swojej kuzynce, Mahaut z Dammartin, odziedziczyła także hrabstwo Aumale[1]. Pomiędzy majem 1260 i 9 lutego 1261 poślubiła (także jako druga żona) Jana z Nesle, seniora Falvy i La Hérelle[1][2].

Hrabstwo Ponthieu po śmierci Joanny przypadło jej córce Eleonorze, która została żoną króla angielskiego Edwarda I. Pominięto przy tym Jana, syna najstarszego dziecka Joanny, zmarłego przed jej śmiercią Ferdynanda, zgodnie z prawami dziedziczenia panującymi w Pikardii[3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Douglas Richardson: Plantagenet Ancestry: A Study in Colonial and Medieval Families. Wyd. 2. T. I. 2011, s. 495. ISBN 1-4499-6631-4.
  2. ↑ a b c d Jeanne de Dammartin Comtesse de Ponthieu et d'Aumale. W: WW-Person [on-line]. [dostęp 2018-10-22].
  3. ↑ a b c Sara Cockerill: Eleanor of Castile: The Shadow Queen. Stroud: Amberley Publishing, 2014, s. 30–35, 41, 47, 290–291. ISBN 978-1-4456-3589-7.

Media użyte na tej stronie