Joanna Erbel

Joanna Erbel
Ilustracja
Joanna Erbel (2014)
Data i miejsce urodzenia

2 maja 1984
Warszawa

Przynależność polityczna

Partia Zieloni (2014-2016)

Joanna Erbel agituje podczas zbiórki podpisów pod obywatelską inicjatywą uchwałodawczą Stop Podwyżkom Cen Biletów ZTM w Warszawie, lipiec 2013

Joanna Agnieszka Erbel (ur. 2 maja 1984 w Warszawie) – polska aktywistka miejska, ekspertka ds. mieszkaniowych, działaczka polityczna, socjolożka, feministka, kandydatka Partii Zieloni na prezydenta m.st. Warszawy w wyborach samorządowych w 2014.


Życiorys

Wykształcenie

Absolwentka 2. Społecznego Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie przy ulicy Nowowiejskiej 5. Ukończyła studia magisterskie w Instytucie Socjologii UW[1]. Jest doktorantką i wykładowcą w tym instytucie[2]. Jej promotorką jest Aleksandra Jasińska-Kania[2].

Jest tłumaczką Polityczności Chantal Mouffe[3], oraz książki Moralne maksimum, moralne minimum Michaela Walzera[4].

Działalność społeczna

Jest członkiem redakcji „Krytyki Politycznej”[5], a do 2011 była również felietonistką portalu KP[6][7][8]. Jej teksty dotyczyły główne tematyki wykluczenia i zarządzania Warszawą na tle europejskich i amerykańskich metropolii.

W 2009 znalazła się w gronie założycieli stowarzyszenia Duopolis. W 2010 przez rok mieszkała w Berlinie[9]. W 2010 Erbel reprezentowała Polskę w KNOT – międzynarodowym eksperymencie socjologicznym konfrontującym trzy europejskie metropolie – Berlin, Bukareszt i Warszawę[10].

W lutym 2012 była główną organizatorką protestu w obronie śródmiejskiego baru mlecznego „Prasowy” (Marszałkowska 10/16) – taniej jadłodajni z kilkudziesięcioletnią tradycją, która dla warszawiaków stała się symbolem taniego zbiorowego żywienia. Pomimo całonocnej okupacji pomieszczeń baru, lokal został zamknięty, ale dzięki protestowi i nagłośnieniu sprawy zyskał nowego – prywatnego właściciela, który prowadzi w nim podobną do dotychczasowej działalność. Akcja odbiła się szerokim echem w mediach ogólnopolskich otwierając debatę na temat roli zbiorowego żywienia w centrach dużych miast[11][12][13]. Między innymi za tę akcję otrzymała „Stołek” – coroczną nagrodę stołecznego wydania „Gazety Wyborczej”[14].

W czerwcu 2013 Erbel współorganizowała protesty przeciw podwyżkom cen biletów komunikacji miejskiej w Warszawie. Była pełnomocnikiem komitetu obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej Stop Podwyżkom Cen Biletów ZTM, pod którą zebrano ponad 16 tysięcy podpisów[15]. Komitet tworzyło kilkanaście organizacji społecznych i politycznych, w tym Partia Zieloni, Młodzi Socjaliści, Pracownicza Demokracja, Konfederacja Pracy, Kancelaria Sprawiedliwości Społecznej[16].

W drugiej połowie 2013 roku zaangażowała się w akcję społeczną w obronie domków fińskich na Jazdowie, zielonej dzielnicy sąsiadującej z budynkiem Sejmu RP (inicjatywa „Otwarty Jazdów”). Celem akcji było zmuszenie władz samorządowych do otwarcia konsultacji społecznych w sprawie przyszłości tego terenu[17]. Pokłosiem akcji była integracja środowisk miejskich aktywistów, którego rezultatem było powstanie rok później stowarzyszenia Miasto Jest Nasze, które – już jako komitet wyborczy w wyborach samorządowych w listopadzie 2014 – wprowadziło radnych do kilku warszawskich dzielnic[18][19][20].

Uczestniczyła w licznych blokadach eksmisji zadłużonych lokatorów[21].

Jest członkiem Rady ds. budżetu partycypacyjnego przy Prezydencie m.st. Warszawy, tworzącej ramy stołecznego budżetu partycypacyjnego. Należy również do Kongresu Ruchów Miejskich.

W ramach Think Tanku Feministycznego prowadziła warsztat dotyczący zarządzania cielesnością[22].

Jest autorką książki "Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej" (2020), wydanej przez Wysoki Zamek w serii "Miasto szczęśliwe"[23]. Promowała w niej stabilny najem jako alternatywę dla własności mieszkaniowej, a także harmonijny rozwój przestrzeni miejskiej[23].

Działalność polityczna

W wyborach samorządowych w 2014 była bezpartyjną kandydatką Zielonych na prezydenta Warszawy[24]. W pierwszej turze wyborów uzyskała 2,41 procent głosów. Zagłosowało na nią 15 030 wyborców[25]. Jednocześnie Joanna Erbel kandydowała do Rady Miasta z okręgu Mokotów, również bez powodzenia[26] (2190 głosów[27]). Po wyborach wstąpiła do Partii Zieloni, w styczniu 2015 zasiadła w radzie jej koła warszawskiego. Została także członkiem krajowego sądu koleżeńskiego partii. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku kandydowała do Sejmu z listy Zjednoczonej Lewicy (która nie uzyskała mandatów)[28]. Na Joannę Erbel zagłosowały wówczas 884 osoby[29].

W 2016 rozpoczęła pracę w miejskim TBS[30]. Później przeszła do Urzędu m.st. Warszawy, do Biura Polityki Lokalowej, gdzie zajmowała się polityką mieszkaniową[9][30]. Przez kilkanaście miesięcy pracę w magistracie łączyła za zgodą miasta z pracą w rządowej spółce PFR Nieruchomości nadzorującej program Mieszkanie Plus, najpierw na stanowisku doradcy, a później Dyrektora Biura innowacji[30]. Zakończyła pracę w Urzędzie m.st. Warszawy w lutym 2019[30]. Pracę w PFR Nieruchomości zakończyła w 2020 roku. Od stycznia 2021 roku jest liderką klubu samorządowego CoopTech Hub, pierwszego w Polsce centrum technologii społdzielczych[31]. Jest współzałożycielka PLZ Spółdzielni oraz od kwietnia 2021 roku członkinią Zarządu PLZ Spółdzielni[32]. Członkini Rady Programowej Fundacji Rynku Najmu[33]. Współpracowniczka Fundacji A/typowi działającej na rzecz neuroróżnorodności[34].

Nagrody i wyróżnienia

W 2014 otrzymała „Stołek” za 2013 rok. „Stołek” to przyznawana co roku nagroda wydania stołecznego Gazety Wyborczej[14] za wkład w życie Warszawy. W uzasadnieniu napisano:

Walczyła o Bar Prasowy przy Marszałkowskiej, namawiała (skutecznie) urzędników do wprowadzenia budżetu obywatelskiego. Broniła przed wyburzeniem domków fińskich na Ujazdowie. Blokowała eksmisje lokatorów z reprywatyzowanych kamienic. Protestowała przeciwko wybetonowaniu alejki w Lesie Bielańskim i wycince starych drzew w Ogrodzie Krasińskich. Walczy o zagospodarowanie tysięcy stołecznych pustostanów

W 2013 otrzymała Okulary Równości, wyróżnienie przyznawane przez Fundację im. Izabeli Jarugi-Nowackiej[35], w kategorii „Sprawiedliwość społeczna i zwalczanie ubóstwa” za „działania na rzecz lokatorów zgodnie z zasadą mieszkanie prawem – nie towarem, otwieranie przestrzeni miasta dla ludzi, działanie ponad podziałami”.

W 2014 zaliczona została przez magazyn „Teraz Polska“ do grona 25 liderów mających największą szansę na uzyskanie wpływu na rozwój Polski[36].

Życie prywatne

Jej pradziadkiem był działacz oświatowy Józef Erbel.

W lipcu 2013 w tygodniku „Newsweek Polska” ukazał się tekst na temat poliamorii – relacji, w tym seksualnych, z kilkoma osobami jednocześnie, którego jedną z głównych bohaterek była Joanna Erbel[37].

Tuż przed wyborami samorządowymi w Warszawie miesięcznik środowiska LGBTQ „Replika” opublikował wywiad z Joanną Erbel, gdzie kandydatka określiła się jako osoba biseksualna[38][39]. Półtora roku później Joanna Erbel wyszła za mąż za teologa protestanckiego i lokalnego działacza Partii Zieloni Lucasa Skurczyńskiego[40].

Jest wysoko funkcjonująca osobą w spektrum autyzmu, o czym opowiadała w kwietniu 2021 roku w rozmowie z Łukaszem Pilipem na łamach "Wysokich Obcasów"[41].

Publikacje

  • Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej (Wysoki Zamek, 2020) ISBN 978-83-953999-8-5
  • Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze (Wysoki Zamek, 2022), ISBN 978-83-963397-2-0

Przypisy

  1. ↑ Wykaz absolwentów i absolwentek Instytutu Socjologii UW. Strona Instytutu Socjologii UW, wykaz absolwentów i absolwentek. [dostęp 2014-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
  2. ↑ a b Doktoranci i doktorantki Instytutu Socjologii UW. strona internetowa Instytutu Socjologii UW. [dostęp 2014-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
  3. ↑ Polityczność: przewodnik krytyki politycznej / Chantal Mouffe. Tłumaczenie Joanna Erbel. System informacji bibliotecznej OPAC. [dostęp 2014-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-25)].
  4. ↑ Moralne maksimum, moralne minimum. dziennik „Krytyki Politycznej” – Dziennik Opinii. [dostęp 2014-11-21].
  5. ↑ Paulina Capała: Ludzie sektora: Joanna Erbel. W bazie portalu organizacji pozarządowych – NGO.pl. Baza organizacji pozarządowych NGO.pl. [dostęp 2014-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-19)].
  6. ↑ Rafał Klan: Wschowski Portal Obywatelski poleca – felietony Joanny Erbel na stronie KP. bezkresu.pl. [dostęp 2014-11-21].
  7. ↑ Joanna Erbel: Miejska wspólnota ludzi i nie-ludzi. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 2014-11-22].
  8. ↑ Joanna Erbel: Odmowa partycypacji też może być gestem politycznym. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 2014-11-22].
  9. ↑ a b Piotr Witwicki: Joanna Erbel: Kiedyś na barykadzie, teraz żmudna praca. rp.pl, 26 sierpnia 2017. [dostęp 2018-10-13].
  10. ↑ Bogna Świątkowska: Projektowanie dla jednostek twórczych. Notes na 6 tygodni – cykliczne wydawnictwo fundacji Bęc Zmiana. [dostęp 2014-11-22].
  11. ↑ Warszawiacy w obronie Baru Prasowego. Pytanie na śniadanie, poranne pasmo TVP1. [dostęp 2014-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
  12. ↑ Bar mleczny z Wi-Fi. TVN Warszawa. [dostęp 2014-11-22].
  13. ↑ W obronie Baru Prasowego. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2014-11-22].
  14. ↑ a b Wojciech Karpieszuk: Joanna Erbel dostała „Stołek”. „Nogi” nie odebrano. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2014-11-21].
  15. ↑ Joanna Erbel: stop podwyżkom biletów ZTM. zapis audycji w mazowieckim radio RDC. [dostęp 2014-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-07)].
  16. ↑ Jan Bodakowski: Warszawiacy przeciw POdwyżkom cen biletów. fronda.pl. [dostęp 2014-11-24].
  17. ↑ Joanna Erbel miejska aktywistka opowiada o swoich działaniach w Warszawie. „Nasze Miasto”, Polskapresse. [dostęp 2014-11-22].
  18. ↑ Katarzyna Skrzydłowska-Kalukin: My, wkurzeni mieszczanie. Ruch miejskich aktywistów w Warszawie. „Duży Format”. [dostęp 2014-11-22].
  19. ↑ Miasto jest nasze. „Nowy Obywatel”. [dostęp 2014-11-22].
  20. ↑ Jan Śpiewak: za cztery lata chciałbym być burmistrzem śródmieścia. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2014-11-22].
  21. ↑ Michał Wybieralski: Joanna Erbel – aktywistka w obronie eksmitowanych. „Wysokie Obcasy”, dodatek do „Gazety Wyborczej”. [dostęp 2014-11-21].
  22. ↑ Zarządzanie cielesnością. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 2014-11-22].
  23. ↑ a b Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej | Joanna Erbel, Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-03-15] (pol.).
  24. ↑ Joanna Erbel, kandydatka Partii Zieloni na prezydentkę Warszawy, ogłosiła swój program. Strona Partii Zieloni. [dostęp 2014-11-21].
  25. ↑ Gronkiewicz-Waltz i Sasin w II turze wyborów prezydenta. „Rzeczpospolita”. [dostęp 2014-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-25)].
  26. ↑ Michał Wojtczuk: Wybory 2014. Nowa Rada Warszawy – weterani i debiutanci. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2014-11-26].
  27. ↑ Wybory Samorządowe 2014. pkw.gov.pl. [dostęp 2016-03-20].
  28. ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-12-08].
  29. ↑ Wyniki wyborów do Sejmu RP. pkw.gov.pl. [dostęp 2016-03-20].
  30. ↑ a b c d Michał Wojtczuk. Erbel odchodzi z ratusza. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 23–24 lutego 2019. 
  31. ↑ Zespół, CoopTech Hub [dostęp 2022-04-04] (pol.).
  32. ↑ KRS 0000894451 - PLZ SPÓŁDZIELNIA,WARSZAWA,NIP 5272955419,REGON 388705777 | KRS on-line Info Veriti, krs.infoveriti.pl [dostęp 2022-04-04].
  33. ↑ Fundacja Rynku Najmu - tworzymy standardy rynku najmu w Polsce, Fundacja Rynku Najmu [dostęp 2022-04-04] (pol.).
  34. ↑ kim jesteśmy, a/typowi - fundacja na rzecz neuroróżnorodności [dostęp 2022-04-04] (pol.).
  35. ↑ Okulary Równości dla Joanny Erbel!. „Krytyka Polityczna”. [dostęp 2013-03-22].
  36. ↑ Znamy 25 liderów Polski na przyszłe 25 lat!. Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego, 8 czerwca 2014. [dostęp 2015-10-02].
  37. ↑ Anita Zuchora: Poliamoria: Miłość w sieci. „Newsweek Polska”. [dostęp 2015-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-24)].
  38. ↑ 4 dni przed wyborami Joanna Erbel mówi: „Jestem biseksualna”. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2014-11-21].
  39. ↑ Kandydatka na prezydenta Warszawy: Jestem biseksulna. fronda.pl. [dostęp 2014-11-21].
  40. ↑ portal kulturalny Warszawy – Carpe Diem, 13 sierpnia 2016.
  41. ↑ Wyborcza.pl, www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2022-04-04].

Bibliografia

  • Chantal Mouffe, Polityczność. Przewodnik Krytyki Politycznej, Joanna Erbel (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2008, ISBN 978-83-61006-26-8, OCLC 297541285.
  • Michael Walzer, Moralne maksimum, moralne minimum, Joanna Erbel (tłum.), Sławomir Sierakowski, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2012, ISBN 978-83-62467-53-2, OCLC 805215435.
  • Chasing Warsaw,Socio-Material Dynamics of Urban Change since 1990, red. Monika Grubbauer, Joanna Kusiak, wyd. Campus Verlag, marzec 2013, ISBN 978-3-593-39778-8

Media użyte na tej stronie

Joanna Erbel against rising prices of tranportation.jpg
Autor: Meo Hav, Licencja: CC0
Joanna Erbel podczas zbiórki podpisów pod obywatelską inicjatywą przeciwko podwyżce cen biletów w Warszawie, lipiec 2013.
Joanna Erbel.jpg
Autor: Tomasz Michalczewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Joanna Erbel - warszawska aktywistka miejska