Joanna Muszkowska-Penson

Joanna Muszkowska-Penson
Data i miejsce urodzenia

25 października 1921
Warszawa

Profesor nauk medycznych
Specjalność: choroby wewnętrzne, nefrologia
Alma Mater

Akademia Medyczna w Łodzi

Doktorat

1961

Habilitacja

1971

Profesura

1976

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Medyczna w Gdańsku

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Joanna Helena Muszkowska-Penson (ur. 25 października 1921 w Warszawie[1]) – polska lekarka i wykładowczyni akademicka, profesor nauk medycznych, działaczka opozycji w okresie PRL, bliska współpracowniczka Lecha Wałęsy.

Życiorys

W 1940 została żołnierzem Związku Walki Zbrojnej. W marcu 1941 zatrzymana i osadzona na Pawiaku, we wrześniu tegoż roku osadzona w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück, skąd została wyzwolona w kwietniu 1945[1][2].

W 1950 ukończyła studia na Akademii Medycznej w Łodzi. W 1961 doktoryzowała się, a w 1971 uzyskała stopień doktora habilitowanego[2]. W 1976 otrzymała tytuł profesorski w zakresie nauk medycznych. Specjalizowała się w zakresie nefrologii i chorób wewnętrznych[3]. W latach 1950–1980 zatrudniona w Klinice Chorób Nerek Akademii Medycznej w Gdańsku, następnie do 1991 w szpitalu wojewódzkim jako ordynator oddziału internistycznego[1].

W sierpniu 1980 wspierała strajkujących stoczniowców, dołączyła następnie do „Solidarności”[2]. Po wprowadzeniu stanu wojennego w swoim mieszkaniu ukrywała m.in. Piotra Dyka. W latach 80. była także osobistym lekarzem i tłumaczem Lecha Wałęsy[1][4]. 14 kwietnia 1984[2] została zatrzymana i następnie aresztowana za kolportowanie wydawnictw drugiego obiegu. Pozbawienie wolności powszechnie znanej i szanowanej lekarki spotkało się z protestami – petycję o jej uwolnienie podpisało kilka tysięcy osób. Ostatecznie Joanna Muszkowska-Penson została zwolniona po kilku dniach[4]. Kontynuowała działalność opozycyjną, m.in. w maju i sierpniu 1988 udzielała się jako lekarka w czasie strajków w Stoczni Gdańskiej i w Porcie Gdańskim[1].

W 1991 przeszła na emeryturę, po czym wyjechała do córki do Glasgow[4]. W 2006 powróciła do Polski, podjęła pracę w biurze Lecha Wałęsy[2].

Ojcem Joanny Muszkowskiej-Penson był bibliolog Jan Muszkowski[5], a mężem Jakub Penson, w latach 60. rektor Akademii Medycznej w Gdańsku[4].

Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie

W 2006 odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[6]. W 2014 została uhonorowana Medalem Księcia Mściwoja II[7], zaś w 2018 otrzymała tytuł honorowego obywatela Gdańska[8].

26 października 2021 na dawnym domu Joanny Muszkowskiej-Penson przy ul. Tuwima 29 w Gdańsku odsłonięto poświęconą jej tablicę pamiątkową[9].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Penson Joanna. gedanopedia.pl. [dostęp 2022-08-09].
  2. ↑ a b c d e Joanna Muszkowska-Penson. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2015-02-26].
  3. ↑ Prof. dr hab. Joanna Muszkowska-Penson, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2015-02-26].
  4. ↑ a b c d Joanna Muszkowska-Penson: „Byłam lekarzem Wałęsy…”. naszemiasto.pl, 21 lipca 2006. [dostęp 2015-02-26].
  5. ↑ Agata Walczak-Niewiadomska: „Jan Muszkowski: Ludzie, epoka, książki. Polska bibliologia uniwersytecka w 60 lat od śmierci Profesora” – sprawozdanie z konferencji. uni.lodz.pl. [dostęp 2015-02-27].
  6. ↑ M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807
  7. ↑ Laureaci medalu księcia Mściwoja II. gdansk.pl. [dostęp 2021-04-29].
  8. ↑ Ilona Godlewska: Prof. Muszkowska-Penson Honorową Obywatelką Gdańska. wyborcza.pl, 29 marca 2018. [dostęp 2018-03-29].
  9. ↑ Marta Formella: Upamiętniono dobro i odwagę Honorowej Obywatelki Gdańska – tablica prof. Muszkowskiej-Penson. gdansk.pl, 26 października 2021. [dostęp 2021-10-26].

Linki zewnętrzne