Joanna Szczepkowska

Joanna Szczepkowska
Ilustracja
Joanna Szczepkowska (2018)
Data i miejsce urodzenia

1 maja 1953
Warszawa

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Mirosław Konarowski (rozwód)

Lata aktywności

od 1975

Zespół artystyczny
Teatr Współczesny w Warszawie
(1975−1981)
Teatr Polski w Warszawie
(1981−1988)
Teatr Powszechny w Warszawie
(1988−1992, 2000−2004)
Teatr Dramatyczny w Warszawie
(2006−2010)
Teatr Studio w Warszawie
(2012−2014)
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi

Joanna Szczepkowska (ur. 1 maja 1953 w Warszawie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, pisarka i felietonistka, pedagog; w 2010 prezes Związku Artystów Scen Polskich.

Życiorys

Zadebiutowała jeszcze w czasie studiów w spektaklu Trzy siostry w Teatrze Telewizji. Pierwszy raz w roli filmowej wystąpiła w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek (w 1. odcinku) w reżyserii Jerzego Gruzy do scenariusza reżysera i Krzysztofa Teodora Toeplitza. W 1975 ukończyła studia w PWST w Warszawie i zagrała w filmie Con amore (reż. Jan Batory). Za tę rolę dostała w 1976 nagrodę za najciekawszy debiut.

W latach 1975–1981 była aktorką Teatru Współczesnego w Warszawie, a w kolejnych latach Teatru Polskiego (1981–1988) i Teatru Powszechnego (1988–1992 i od 2000). Stworzyła kreacje dramatyczne (m.in. w Romeo i Julii, Królu Learze, Wujaszku Wani, Zdaniem Amy) oraz komediowe (Śluby panieńskie, Lekcja, Wesołe kumoszki z Windsoru). Zagrała również w kilkudziesięciu spektaklach Teatru Telewizji (m.in. Skiz Gabrieli Zapolskiej).

28 października 1989 w głównym sobotnim wydaniu Dziennika Telewizyjnego, w rozmowie z prezenterką Ireną Jagielską, ogłosiła:

Proszę Państwa, 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm.

Zdanie to stało się symbolem zmian, jakie nastąpiły w Polsce po wyborach parlamentarnych w 1989, pierwszych częściowo wolnych wyborach od zakończenia II wojny światowej.

W 1997 wydała tom wierszy Miasta do wynajęcia, w tym samym roku napisała też monodram Goła baba. W 1999 rozpoczęła stałą współpracę z „Wysokimi Obcasami”. Felietony powstałe w trakcie tej współpracy ukazały się w formie samodzielnych zbiorów, Drugie podwórko (2000) i Sześć minut przed czasem (2004). W 2003 wydała zbiór opowiadań Fragmenty z życia lustra.

W 1998, podczas III Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, odcisnęła dłoń na promenadzie Gwiazd.

Postanowieniem z 12 grudnia 2006 została przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1]. Udekorowana nim została 3 maja 2007.

2 kwietnia 2010 została wybrana na prezesa Związku Artystów Scen Polskich (jako pierwsza kobieta na tym stanowisku)[2]. Została członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[3], a przed kolejnymi wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku zrezygnowała z udziału w tym komitecie[4], choć nadal dostępna jest lista, na której figuruje jej nazwisko[5][6], ale nie wiadomo wprost (brak na niej opisu) jakiego okresu dotyczy.

Prowadzi swój autorski Teatr Na Dole (TND)[7].

Życie prywatne

Joanna Szczepkowska jest córką Andrzeja Szczepkowskiego i Romy z Parandowskich, wnuczką Jana Parandowskiego. Po matce, aktorka ma pochodzenie ukraińskie i żydowskie, natomiast po ojcu – niemieckie i polskie[8].

Była żoną aktora Mirosława Konarowskiego. Ich córkami są Maria i Hanna, również aktorki.

Filmografia

Joanna Szczepkowska (2008)

Polski dubbing

Wybrane spektakle

Opracowano na podstawie źródła:[9]

Twórczość pisarska

  • 1999: Miasta do wynajęcia (tomik poezji)
  • 2000: Drugie podwórko (zbiór felietonów)
  • 2004: Fragmenty z życia lustra (powieść)
  • 2004: Sześć minut przed czasem (zbiór felietonów)
  • 2005: Goła baba (monodram)
  • 2006: Jak wyprostować koło (zbiór felietonów)
  • 2006: Ludzie ulicy i inne owoce miłości (tomik poezji)
  • 2008: Wakacyjna miłość (zbiór opowiadań różnych autorów)
  • 2008: Kocham Paula McCartneya (powieść)
  • 2009: 4 czerwca (autobiografia)
  • 2009: Pod dobrą gwiazdą (zbiór opowiadań różnych autorów)
  • 2010: Piasek ze szkła (zbiór felietonów)
  • 2010: Dzisiaj nazywam się Charles (tomik poezji)
  • 2011: Zagrać Marię
  • 2012: ADHD i inne cudowne zjawiska. Wykład nieprzewidywalny (sztuka teatralna)
  • 2014: Kto ty jesteś (autobiografia obejmująca okres do 4 czerwca 1989 roku)
  • 2014: Wygrasz jak przegrasz (autobiografia obejmująca lata 1989-2014)

Odznaczenia i nagrody

  • 1977: Złota Kamera przyznawana przez czasopismo „Film” za debiut aktorski (Con Amore)
  • 1978: Nagroda im. Leona Schillera
  • 1978: Nagroda na II Festiwalu Polskich Filmów i Widowisk Telewizyjnych w Olsztynie za role w widowiskach teatralnych Skiz, Rewizor, Niespodzianka i filmie Ostatnie takie trio
  • 1985: Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za rolę Anieli w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry i rolę Moniki Claverton-Ferry w przedstawieniu „Lord Claverton” Thomasa Stearnsa Eliota w Teatrze Polskim w Warszawie
  • 1987: Nagroda na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za drugoplanową rolę kobiecą w filmie Matka Królów
  • 1988: Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za wybitne kreacje w spektaklach Teatru TV
  • 1989: Srebrny Krzyż Zasługi
  • 1989: Nagroda aktorska w przeglądzie Młode Kino Polskie w filmie Mecz
  • 1990: Wiktor dla osobowości telewizyjnej
  • 2001: Feliks Warszawski w kategorii Najlepsza Pierwszoplanowa Rola Kobieca za rolę Esme w Zdaniem Amy w Teatrze Powszechnym
  • 2007: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 2009: Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”[10]
  • 2021: Nagroda im. Konstantego Puzyny[11]

Przypisy

  1. ↑ M.P. z 2007 r. nr 23, poz. 257
  2. ↑ wp.pl: Szczepkowska została nowym prezesem ZASP-u. [dostęp 2010-04-02].
  3. ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego, onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-20].
  4. ↑ Joanna Szczepkowska, Uzasadnienie, Plus Minus, 8 grudnia 2017 r., dostępne w Internecie [dostęp 2017-12-28]
  5. ↑ Barbara Sowa, Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista, Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21].
  6. ↑ Lista członków komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego na portalu Dziennik.pl [dostęp 2017-12-28]
  7. ↑ Wybieram samotność, teatralny.pl [dostęp 2019-01-17].
  8. ↑ Joanna Szczepkowska o historii swojej rodziny w książce „Kto ty jesteś”, Wyborcza.pl, 19 lutego 2014 [dostęp 2016-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-11].
  9. ↑ Joanna Szczepkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2013-09-17].
  10. ↑ Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”, gdansk.pl [dostęp 2016-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-05].
  11. ↑ „Kamyk Puzyny” dla Joanny Szczepkowskiej, Dialog – Miesięcznik poświęcony dramaturgii współczesnej [dostęp 2022-02-11] (pol.).

Bibliografia

Prezesi Związku Artystów Scen Polskich (ZASP)

W latach 1950–1952 Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru i Filmu (SPATiF), w latach 1952–1981 SPATiF-ZASP.

Media użyte na tej stronie

Joanna Szczepkowska (2018).jpg
Autor: Fryta 73 from Strzegom (Wikimedia Commons account: Fryta73), Licencja: CC BY-SA 2.0
Joanna Szczepkowska – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, pisarka i felietonistka, pedagog