Jobaria

Jobaria
Jobaria tiguidensis
Sereno i in., 1999
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

zauropodomorfy

Infrarząd

zauropody

(bez rangi)Eusauropoda
Rodzaj

Jobaria

Gatunek

Jobaria tiguidensis

Jobaria (Jobaria tiguidensis) – dinozaur z grupy zauropodów (Sauropoda), o bliżej niesprecyzowanej pozycji filogenetycznej. Długość ciała ok. 18-22 m, wysokość 8-9 m (4,5 m w kłębie), masa ok. 18 t. Niektóre analizy kladystyczne sugerują, że Jobaria był bazalnym przedstawicielem kladu Macronaria; np. według analizy Upchurcha i współpracowników (2004) Jobaria był taksonem siostrzanym do rodzaju Atlasaurus, a oba te rodzaje razem z chińskim rodzajem Bellusaurus tworzyły klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Macronaria[1]. Według analizy Barco (2009) Jobaria był najbardziej bazalnym przedstawicielem Macronaria lub też taksonem siostrzanym do rodzaju Lourinhasaurus, razem z którym tworzył klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Macronaria[2]; z kolei według analizy Carballido i współpracowników (2011) Jobaria był najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Diplodocoidea (sami autorzy zaznaczają jednak, że taka pozycja filogenetyczna tego rodzaju jest niepewna, zwłaszcza, że mogli wskazać tylko dwie niewątpliwe synapomorfie kladu obejmującego rodzaj Jobaria i grupę Diplodocoidea)[3]. Jeśli Jobaria faktycznie należał do Macronaria lub Diplodocoidea, to być może był jednym z najstarszych znanych przedstawicieli tych kladów (zależnie od wieku formacji, w której osadach odkryto jego skamieniałości – patrz niżej). Inne analizy kladystyczne sugerują jednak, że Jobaria był bazalnym przedstawicielem kladu Eusauropoda nie należącym do kladu Neosauropoda, i tym samym nie mógł należeć do Macronaria ani do Diplodocoidea[4][5][6][7].

Jego szczątki odnaleziono na Saharze, w formacji Tiourarén w regionie Agadez w Nigrze. Wiek tej formacji jest niepewny; pierwotnie zakładano, że formacja Tiourarén reprezentuje hoteryw i barrem wczesnej kredy, około 135 do 125 milionów lat temu. Według Olivera Rauhuta i Adriany López-Arbarello (2009) badania skamieniałości ryb i bezkręgowców znanych z formacji Tiourarén nie dostarczają dowodów na jej kredowy wiek, zaś jej relacje geologiczne z innymi formacjami z basenu Iullemeden dowodzą tylko, że nie reprezentuje ona aptu ani żadnego wieku młodszego od aptu. Według autorów pozycja filogenetyczna dinozaurów, których skamieniałości odkryto w osadach tej formacji (Jobaria, Afrovenator, Spinostropheus), a które były najbliżej spokrewnione z dinozaurami żyjącymi w środkowej i późnej jurze, sugeruje, że bardziej prawdopodobne jest, iż formacja Tiourarén reprezentuje przełom środkowej i późnej jury[8]. Z kolei Le Loeuff i współpracownicy (2010) opisali ząb zauropoda odkrytego w osadach libijskiej formacji Cabao, który ich zdaniem był podobny do odkrytych w osadach formacji Tiourarén zębów "Rebbachisaurus" tamesnensis; zdaniem autorów może to dowodzić, że obie formacje reprezentują ten sam wiek. Zdaniem autorów formacja Cabao najprawdopodobniej reprezentuje hoteryw lub barrem, lecz nie można całkowicie wykluczyć, że reprezentuje ona walanżyn albo berrias; jeśli więc formacja Tiourarén faktycznie reprezentuje ten sam wiek, to może być nieco starsza, niż pierwotnie zakładano, ale w dalszym ciągu wczesnokredowa[9].

Znaleziono 95% szkieletu tego dinozaura, przez co jest to jeden z najbardziej kompletnych szkieletów, spośród znalezionych przez paleontologów.

Przypisy

  1. Paul Upchurch, Paul Barrett, Peter Dodson: Sauropoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 259–322. ISBN 0-520-24209-2.
  2. José Luis Barco Rodríguez Sistemática e implicaciones filogenéticas y paleobiogeográficas del saurópodo Galvesaurus herreroi (Formación Villar del Arzobispo, Galve, España) Dysertacja doktorska, Uniwersytet w Saragossie 2009
  3. José Luis Carballido, Oliver W. M. Rauhut, Diego Pol, Leonardo Salgado. Osteology and phylogenetic relationships of Tehuelchesaurus benitezii (Dinosauria, Sauropoda) from the Upper Jurassic of Patagonia. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 163 (2), s. 605–662, 2011. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2011.00723.x. (ang.). 
  4. Ronan Allain, Najat Aquesbi, Jean Dejax, Christian Meyer, Michel Monbaron, Christian Montenat, Philippe Richir, Mohammed Rochdy, Dale Russell, Philippe Taquet. A basal sauropod dinosaur from the Early Jurassic of Morocco. „Comptes Rendus Palevol”. 3 (3), s. 199-208, 2004. DOI: 10.1016/j.crpv.2004.03.001. (ang.). 
  5. Rafael Royo-Torres, Alberto Cobos, Luis Alcalá. A Giant European Dinosaur and a New Sauropod Clade. „Science”. 314 (5807), s. 1925-1927, 2006. DOI: 10.1126/science.1132885. (ang.). 
  6. Remes K, Ortega F, Fierro I, Joger U, Kosma R, et al.. A New Basal Sauropod Dinosaur from the Middle Jurassic of Niger and the Early Evolution of Sauropoda. „PLoS ONE”. 4 (9), s. e6924, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006924. (ang.). 
  7. Jeffrey A. Wilson, Paul Upchurch. Redescription and reassessment of the phylogenetic affinities of Euhelopus zdanskyi (Dinosauria: Sauropoda) from the Early Cretaceous of China. „Journal of Systematic Palaeontology”. 7 (2), s. 199–239, 2009. DOI: 10.1017/S1477201908002691. (ang.). 
  8. Oliver W. M. Rauhut, Adriana Lopez-Arbarello. Considerations on the age of the Tiouaren Formation (Iullemmeden Basin, Niger, Africa): Implications for Gondwanan Mesozoic terrestrial vertebrate faunas. „Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology”. 271, s. 259-267, 2009. DOI: 10.1016/j.palaeo.2008.10.019. (ang.). 
  9. Jean Le Loeuff, Eddy Métais, Didier B. Dutheil, Jean Loup Rubino, Eric Buffetaut, François Lafont, Lionel Cavin, Fabrice Moreau, Haiyan Tong, Christian Blanpied, Ali Sbeta. An Early Cretaceous vertebrate assemblage from the Cabao Formation of NW Libya. „Geological Magazine”. 147 (5), s. 750–759, 2010. DOI: 10.1017/S0016756810000178. (ang.). 

Linki zewnętrzne

fragment szkieletu jobarii (Australian Museum, Sydney)

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Spinosaurus BW2.png
Autor: , Licencja: CC BY 2.5
Spinosaurus aegyptiacus, a spinosaurid from the Middle Cretaceous of Egypt
Barapasaurus1.jpg
Autor: Ghedo, Licencja: CC BY 2.5
Barapasaurus tagorei, an early sauropod
Jobaria tiguidensis steveoc.jpg
(c) I, Steveoc 86, CC BY 2.5

Jobaria tiguidensis restoration,

• Based proportionally on a skeletal drawings and museum mounts.
• The colours and/or patterns, as with nearly all reconstructions of prehistoric creatures, are speculative.
NOTE: I often update my images. If you want to have any of my images on a website, please (if possible) don’t host/save it to the website server. I’d prefer it if the image's Wikimedia URL is used. This means that if I update an image, it will be updated on the site as well. Thanks.
Jobaria skel aus.jpg
Autor: Matt Martyniuk (Dinoguy2), Licencja: CC BY-SA 4.0
Photo: mounted cast of a Jobaria tiguidensis skeleton at the Australian Museum, Sydney.