Jock Stein

Jock Stein

Data i miejsce urodzenia	5 października 1922 Burnbank, Szkocja
Data i miejsce śmierci	10 września 1985 Cardiff
Pozycja	obrońca
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole 1942–1950 Albion Rovers 71 (4) 1950–1951 Llanelli 0 (0) 1951–1956 Celtic 106 (2) W sumie: 177 (6)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1960–1964 Dunfermline Athletic 1964–1965 Hibernian 1965 Szkocja 1965–1978 Celtic 1978 Leeds United 1978–1985 Szkocja

Jock Stein (ur. 5 października 1922, zm. 10 września 1985) – szkocki piłkarz występujący na pozycji środkowego obrońcy, a następnie trener piłkarski, uważany za jednego z najlepszych w swoim fachu w historii szkockiej piłki – obok Billa Shankly’ego, sir Aleksa Fergusona i sir Matta Busby’ego. Jako menedżer wywalczył Puchar Europy, jedenaście tytułów Mistrza Szkocji, jedenaście Pucharów Szkocji oraz sześć Pucharów Ligi Szkockiej.

Kariera piłkarska

Stein w 1937 roku opuścił Greenfield School w Hamilton i przez krótki czas pracował w fabryce dywanów, a następnie pracował w kopalni jako górnik. W roku 1938 rozpoczął treningi w młodzieżowym klubie Blantyre Victoria. Po czterech latach, w roku 1942, rozpoczął zawodową karierę w Albion Rovers, nadal łącząc grę w piłkę z pracą w kopalni. W 1943 roku został wypożyczony do Dundee United, a po powrocie, w roku 1948 wywalczył z Albion Rovers awans do First Division.

W 1950 roku Stein trafił do walijskiego Llonelli Town, gdzie zarabiał 12 funtów tygodniowo. W Walii spędził jednak zaledwie rok, bowiem z tęsknoty za pozostawioną w Szkocji żoną i młodą córeczką chciał za wszelką cenę powrócić do ojczyzny. Z pomocną dłonią przyszedł wówczas Steinowi Celtic Glasgow, który za 1200 funtów wykupił go z walijskiego klubu.

Po transferze do Celticu Stein został odesłany do rezerw, ale plaga kontuzji w zespole spowodowała, że środkowy obrońca wszedł do podstawowego składu. Już po roku został wicekapitanem Celticu, a gdy ówczesny kapitan Sean Fallon złamał rękę, Stein przejął opaskę na stałe i nosił ją aż do 1956 roku, kiedy to z powodu przewlekłych kłopotów z kostką zakończył piłkarską karierę.

Kariera trenerska

Po ukończeniu kariery zawodniczej Stein pozostał w Celticu jako trener drużyn: juniorskiej i rezerw.

Dunfermline Athletic

W 1960 roku został menedżerem Dunfermline Athletic i w ciągu zaledwie sześciu tygodniu uratował The Pars przed spadkiem z ligi. Sezon później triumfował w rozgrywkach Pucharu Szkocji, pokonując w finale Celtic 2:0.

Hibernian

Z początkiem kwietnia 1964 roku został menedżerem Hibernianu. W stolicy pracował zaledwie rok, ale już na początku swojej przygody zdołał triumfować w rozgrywkach Summer Cup.

Celtic Glasgow

9 marca 1965 roku Stein powrócił do Glasgow, tym razem w roli szkoleniowca, stając się tym samym pierwszym niekatolickim menedżerem w historii Celticu. W ciągu zaledwie sześciu tygodni przełamał trwającą osiem lat niemoc Celtów, którzy od 1958 roku nie zdobyli żadnego trofeum. Pierwszym sukcesem Steina był triumf w Pucharze Szkocji, gdzie w finale Celtic pokonał Dunfermline 3:2. Rok później Celtic odzyskał tytuł Mistrza Szkocji, na który czekał od 1954 roku, oraz doszedł do półfinału Pucharu Zdobywców Pucharów, gdzie został wyeliminowany przez Liverpool FC.

Złota era

Bez wątpienia najlepszym okresem zarówno dla Jocka Steina, jak i dla Celticu, był sezon 1966/67. Wówczas to dowodzony przez Steina Celtic wywalczył poczwórną koronę, triumfując w rozgrywkach ligi szkockiej, Pucharu Szkocji, Pucharu Ligi Szkockiej i Pucharu Europy. Pokonując w Lizbonie Inter Mediolan 2:1 Celtic stał się pierwszym klubem, nie tylko szkockim, ale i brytyjskim, który wywalczył miano najlepszej drużyny Starego Kontynentu oraz pierwszym klubem z północy Europy, który sięgnął po to trofeum. Należy podkreślić, że Stein osiągnął historyczny sukces drużyną składającą się wyłącznie ze Szkotów, na dodatek urodzonych w promieniu 40 kilometrów od centrum Glasgow. Po lizbońskim triumfie Bill Shankly wypowiedział słynne już zdanie: „Jock, teraz jesteś nieśmiertelny”.

W roku 1968 Celtic ze Steinem na ławce triumfował w rozgrywkach ligowych oraz w Pucharze Ligi Szkockiej, a sezon później wywalczył potrójną koronę – drugą w przeciągu zaledwie trzech lat. W 1970 roku Stein ponownie doprowadził Celtic do zwycięstwa w lidze i Pucharze Ligi oraz do finałów Pucharu Szkocji (porażka 1:3 z Aberdeen FC) oraz finału Pucharu Europy, gdzie tym razem Celtic okazał się gorszy od Feyenoordu Rotterdam (1:2).

W tym samym roku został odznaczonym Orderem Imperium Brytyjskiego.

W 1975 roku Stein miał bardzo groźny wypadek samochodowy, w którym omal nie zginął. W sezonie 1975/76 obowiązki menedżera pełnił w Celticu Sean Fallon, Stein powrócił do pracy na początku kolejnych rozgrywek.

Leeds United i reprezentacja Szkocji

W 1978 roku rozstał się z Celtikiem i po krótkim okresie bezrobocia został menedżerem Leeds United. Jednak na Elland Road przebywał zaledwie 45 dni, bowiem zdecydował się na przyjęcie propozycji szkockiej federacji.

Stein wprowadził Szkocję do Mistrzostw Świata w roku 1982 w Hiszpanii. Jego zespół pokonał Nową Zelandię 5:2, uległ Brazylii 1:4 i zremisował ze Związkiem Radzieckim 2:2, w wyniku czego zajął trzecie miejsce w grupie – ustępując ZSRR tylko niekorzystnym bilansem bramkowym – i powrócił do domu.

10 września 1985 roku, w trakcie meczu eliminacji do Mistrzostw Świata w Meksyku z Walią na Ninian Park, Jock Stein zmarł na zawał serca w wieku 62 lat. W roli selekcjonera reprezentacji zastąpił go Alex Ferguson, którego na początku eliminacji Stein mianował swoim asystentem.

Sukcesy

• Puchar Europy (1)
• Mistrzostwo Szkocji (11)
• Puchar Szkocji (11)
• Puchar Ligi Szkockiej (6)
• Summer Cup (1)