Jodła wonna

Jodła wonna
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządsosnowce
Rodzinasosnowate
Rodzajjodła
Gatunekjodła wonna
Nazwa systematyczna
Abies amabilis Douglas ex J. Forbes
Pinet. Woburn. 125 (t. 44). 1839
Synonimy
  • Picea amabilis Douglas ex Loudon
  • Pinus amabilis (Douglas ex Loudon) Parl.
  • Abies grandis A. Murray bis[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa zasięgu
Mapa pierwotnego zasięgu

Jodła wonna, j. purpurowa[6] (Abies amabilis Douglas ex J. Forbes) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.), jako gatunek rodzimy występuje w zachodniej części Ameryki Północnej (Oregon, Kolumbia Brytyjska). Poza tym jest sadzony jako drzewo parkowe w Europie.

Morfologia

Pokrój
Gałąź
Szyszka i nasiona
Pokrój
Zimozielone drzewo szpilkowe o wysokości maksymalnej do 75 m[7], na terenach naturalnego występowania, jako drzewo parkowe osiąga od 50 do 60 m[6]. Korona stożkowa. Kora gładka, szaro-purpurowa, z widocznymi banieczkami żywicy ułożonymi poziomo.
Liście
Szpilki spłaszczone bardzo gęste, skierowane do przodu o długości około 3 cm, przy roztarciu dają zapach pomarańczy[6].
Kwiaty
Wzniesiona szyszka, młoda szyszka niebieskawa[7], dojrzała w kolorze brunatnawym[6]. Nasiona trójkątne o wielkości od 10 do 12 mm, jasnobrązowe[7].

Biologia i ekologia

Drzewo szpilkowe, zimozielone, w naturalnych warunkach rośnie w lasach iglastych w otoczeniu innych drzew. Sadzona jako drzewo parkowe zazwyczaj jest pojedynczym okazem.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26].
  4. Abies amabilis (Encyclopedia of Life)
  5. Abies amabilis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  6. a b c d Bruno T. Kremar: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 18. ISBN 83-7129-141-8.
  7. a b c Abies amabilis Pacific Silver Fir (ang.). Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-10-12].

Bibliografia

  • Bruno T. Kremar: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 18. ISBN 83-7129-141-8.
  • Abies amabilis Pacific Silver Fir (ang.). Encyclopedia of Life. [dostęp 2015-10-12].

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Abies amabilis.png
Picture of Abies amabilis
PacificSilverFir 7785.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Abies amabilis 26395.JPG
Autor: Walter Siegmund, Licencja: CC BY 2.5
Pacific Silver Fir
Pacific silver fir and English Peak.jpg
Autor: Mkauffmann, Licencja: CC BY 3.0
In the Marble Mountain Wilderness, a wide variety of terrain can be witnessed. Pacific Silver Fir Abies amabilis, pictured here in the southern part of the wilderness (specifically the Salmon Mountains), reaches the southern extent of its range near English Peak (also pictured).
Abies amabilis range map.svg
Autor: Halava, Licencja: CC BY-SA 3.0
Range map of Pacific silver fir (Abies amabilis).