Jodok z Moraw

Jodok z Moraw
z łaski Boga król Rzymian, elektor Brandenburgii, książę Luksemburga, margrabia Moraw
Ilustracja
Jodok z Moraw
ilustracja herbu
margrabia Moraw
Okresod 1375
do 1411
PoprzednikJan Henryk Luksemburski
NastępcaZygmunt Luksemburski
margrabia-elektor Brandenburgii
Okresod 1386
do 1411
PoprzednikZygmunt Luksemburski
NastępcaZygmunt Luksemburski
książę Luksemburga
Okresod 1388
do 1411
PoprzednikWacław IV Luksemburski
NastępcaElżbieta Luksemburska
król Niemiec
W opozycji do Zygmunta Luksemburskiego.
Okresod 1 października 1410
do 18 stycznia 1411
PoprzednikRuprecht z Palatynatu
NastępcaZygmunt Luksemburski
Dane biograficzne
DynastiaLuksemburgowie
Data urodzenia1350 lub 1354
Data śmierci18 stycznia 1411
OjciecJan Henryk Luksemburski
MatkaMałgorzata opawska
ŻonaAgnieszka opolska

Jodok z Moraw, Jobst z Moraw (ur. w 1350 lub 1354, zm. 18 stycznia 1411) – margrabia Moraw, margrabia brandenburski 1388-1411, książę Luksemburga 1388-1411, król niemiecki 1410-1411 w opozycji do Zygmunta Luksemburskiego.

Życiorys

Pochodził z dynastii Luksemburgów. Był synem margrabiego morawskiego Jana Henryka i Małgorzaty z rodu Przemyślidów opawsko-raciborskich. Od 1375 współrządził Morawami wraz z bratem Prokopem, z którym toczył ustawiczną wojnę o hegemonię nad tą dzielnicą Czech. W 1383 z nominacji Wacława IV został wikariuszem Włoch. Jako człowiek majętny potrafił wykorzystać swoją fortunę do własnych celów politycznych. Dzięki pożyczkom udzielanym krewnym powiększył swoją domenę. W wyniku umowy finansowej z 1386 otrzymał od Zygmunta Luksemburskiego w zastaw Brandenburgię. W 1388 zadłużony u niego Wacław IV oddał mu w zastaw Luksemburg. Pozwoliło to Jodokowi z Moraw zbudować silne stronnictwo możnowładcze (Jednota Pańska), którego celem stało się odsunięcie od władzy króla w Czechach. W 1394 Jodok doprowadził do uwięzienia Wacława IV i przejął na rok faktyczną władzę w królestwie. Dążąc do detronizacji kuzyna zawiązał także sojusz polityczny z pretendującym do tronu niemieckiego Ruprechtem III Wittelsbachem i włączył się w wir polityki sukcesji tronu w Niemczech. W 1410 został przez część elektorów wybrany na króla niemieckiego przeciwko spadkobiercy Wacława IV, Zygmuntowi Luksemburskiemu. Władzy w Rzeszy nie udało mu się jednak przejąć, gdyż zmarł nagle w 1411.

Zdaniem starszej literatury Jodok był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elżbieta, córka Władysława Opolczyka (urodzona w 1360 r., zmarła przed 1374). Po raz drugi ożenił się z Agnieszką córką Bolesława II opolskiego. Zdaniem nowszej literatury Jodok zawarł tylko jedno małżeństwo z Agnieszką, która używała także imienia Elżbieta. Jodok zmarł bezpotomnie.

Jodok z Moraw (ilustracja z Kroniki norymberskiej)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henryk VII Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
Jan Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Małgorzata Brabancka
 
 
 
 
 
 
 
Jan Henryk Luksemburski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wacław II
 
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Przemyślidka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Guta von Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Jodok z Moraw
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj I opawski
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj II opawski
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Adelajda Habsburg
 
 
 
 
 
 
 
Małgorzata opawska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Przemysław raciborski
 
 
 
 
 
 
 
Anna raciborska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Anna czerska
 
 
 
 
 
 
Jodok z Moraw (XV wiek)

Media użyte na tej stronie

Nuremberg Chronicle f 233r 2.jpg
Woodcut from the Nuremberg Chronicle (Latin edition in Sao Paulo)
Shield and Coat of Arms of the Holy Roman Emperor (c.1300-c.1400).svg
Autor: Heralder & Tom Lemmens, Licencja: CC BY-SA 3.0
Shield and Coat of Arms of the Holy Roman Emperor, drawn in the style the late medieval period.
Also used as shield of arms (generic) by the King of the Romans
Moravia.svg
Modern version of the historical arms of Moravia.
Arms of Brandenburg.svg
Autor: Glasshouse, Licencja: CC BY-SA 4.0
Shield of the Prussian State of Brandenburg
Arms of the Count of Luxembourg.svg
Autor: Ta grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Arms of the Count of Luxembourg
Jošt Lucemburský.jpg
Václav IV., Karel IV. a Jošt Moravský
Jošt Moravský, též Lucemburský - (cropped).jpg
Kodex Gelnhausen (kodex A) - právní kniha, fol. 63r