Johann Baptist Metz

Johann Baptist Metz (ur. 5 sierpnia 1928 roku w Welluck, dziś Auerbach w Górnym Palatynacie, zm. 2 grudnia 2019 w Münster[1]) – niemiecki teolog, uczeń Karla Rahnera, uważany za założyciela Nowej Teologii Politycznej.

Życie

Metz wychował się w małym miasteczku w Bawarii. Pod koniec wojny został jako 16-latek powołany do Wehrmachtu[2]. Doświadczenie wojny wywarło ogromny wpływ na jego wrażliwość na pytanie o teodyceę.[3] Po ukończeniu dzisiejszego Gregor-Mendel-Gymnasium w Ambergu rozpoczął Metz studia teologii i filozofii w 1948 roku w Bambergu i rok później przeniósł się do Innsbrucku, gdzie już w bardzo wczesnej fazie jego studiów należał do wąskiego grona uczniów Karla Rahnera. W 1952 roku obronił doktorat z filozofii na podstawie rozprawy „Heidegger i problem metafizyki” pod kierownictwem jezuity Emericha Coretha[4]. W 1954 roku przyjął święcenia kapłańskie w Bambergu i rozpoczął pracę duszpasterską. W tym czasie napisał dwie monografie oraz liczne artykuły do wydawanego przez Rahnera Leksykonu Teologii i Kościoła[5]. Tytuł doktora teologii uzyskał w 1961 na podstawie pracy „Christliche Anthropozentrik” o św. Tomaszu z Akwinu[6]. Następnie rozpoczął habilitację pod kierownictwem Karla Rahnera w Monachium. Jeszcze przed jej ukończeniem został powołany na Katedrę Teologii Fundamentalnej na Wydziale Teologii Katolickiej Westfalskiego Uniwersytetu Wilhelma w Münster, której przewodził do 1993 roku. Od 1968 do 1973 roku był konsultantem Papieskiego Sekretariatu ds. Niewierzących, a od 1971 do 1975 doradcą Synodu w Würzburgu i jednym z głównych autorów dokumentu synodalnego Nasza nadzieja.

Teologia

Metza można uznać obok Jürgena Moltmanna za założyciela tzw. „Nowej” Teologii Politycznej – w przeciwieństwie do „Starej” Teologii Politycznej Carla Schmitta. Kierunek ten może być uznawany za europejski odpowiednik teologii wyzwolenia w Ameryce Łacińskiej. Intencją Metza jest wprowadzenie „autorytetu cierpiących” do teologii oraz nowe postawienie pytania o teodyceę – Kościół i teologia są zobowiązane chronić pamięć o cierpieniu (memoria passionis), zarówno współczesnym, jak i przeszłym. Polityczny charakter tej teologii nie ma nic wspólnego z programami politycznymi, a ma wyrażać obowiązek Kościoła do zaangażowania się w sprawy społeczne[7].

Dzieła

Od 2015 roku wydawane są przez Wydawnictwo Herder „Gesammelte Schriften” Metza. Wydanie przewiduje 9 tomów, które ukazują rozwój myśli Metza. Wydawcą tej serii jest Johann Reikerstorfer[8]. W języku polskim ukazało się m.in. jedno z jego głównych dzieł „Teologia wobec cierpienia”[9]. Pełna lista publikacji Metza znajduje się na jego stronie internetowej.

Przypisy

  1. Begründer der "Neuen Politischen Theologie" ist tot (niem.)
  2. Ekkehard Schuster/Reinhold Boschert-Kimmig: Trotzdem hoffen. Mit Johann Baptist Metz und Elie Wiesel im Gespräch, Mainz 1993, S. 22–25.
  3. Johann Baptist Metz: Ein biographischer Durchblick: Wie ich mich geändert habe, in ders.: Zum Begriff der neuen Politischen Theologie 1967 – 1997, Mainz 1998, s. 41ff.
  4. Johann Baptistz Metz: Heidegger und das Problem der Metaphysik. Versuch einer Darlegung und kritischen Würdigung, Innsbruck 1953.
  5. Westfälische Wilhelms-Universität Münster, Katholisch-Theologische Fakultät, WWU Münster > Fachbereich 2 > Seminar für Fundamentaltheologie > Metz, Johann Baptist, Prof. em. DDr. Dr. h.c., www.uni-muenster.de [dostęp 2017-02-11] (niem.).
  6. Johann Baptist Metz: Christliche Anthropozentrik. Über die Denkform des Thomas von Aquin, München 1962.
  7. Johann Baptist Metz: Zum Begriff der neuen Politischen Theologie. 1967-1997, Mainz 1997.
  8. Johann Baptist Metz Gesammelte Schriften | Herder.de, www.herder.de [dostęp 2017-02-11].
  9. TEOLOGIA WOBEC CIERPIENIA | Wydawnictwo WAM Kraków, e.wydawnictwowam.pl [dostęp 2017-02-11] (pol.).