Johann Ehrenreich von Fichtel

Johann Ehrenreich von Fichtel

Johann Ehrenreich von Fichtel (ur. 29 września 1732 w Pressburgu, zm. 4 lutego 1795 w Hermannstadt) – austriacki prawnik, geolog, mineralog.

Zarys działalności

Studiował prawo w Budapeszcie i Wiedniu. Pracował na różnych stanowiskach w administracji państwowej oraz jako adwokat w Wiedniu (1762-1768 i 1785-1787) i siedmiogrodzkim Sybinie (1768-1785 i ponownie od 1787). Zajmował się mineralogią, petrografią oraz geologią i w związku z badaniem złóż mineralnych wiele podróżował urzędowo po Karpatach. Poznał wszystkie regiony górnicze dawnych Górnych Węgier (dzisiejszej Słowacji), m.in. Bańską Bystrzycę, Kremnicę i Bańską Szczawnicę. W lipcu 1788 r. dotarł do podnóża Tatr, gdzie interesował się dawnymi kopalniami złota w Krywaniu. Tego samego lata przebywał na Orawie, gdzie obserwował palące się torfowiska i jako pierwszy stwierdził piaskowcową budowę Babiej Góry (chociaż nie ma bezpośrednich dowodów, że był na jej szczycie)[1]. Odwiedził Góry Tokajsko-Slańskie, Gutyńskie, Kelimeny i Gurghiu. Przebywał także w górach Hargita, gdzie badał ślady dawnego wulkanizmu i występujące tam skały wulkaniczne.

Był członkiem "Gesellschaft Naturforschender Freunde" w Berlinie (od 1775) i "Leipziger Ökonomische Societät" w Lipsku (od 1781). W sierpniu 1786 uczestniczył w międzynarodowym kongresie w Szklenó (obecnie Sklené Teplice na Słowacji), poświęconym górnictwu i mineralogii. Ponadto był członkiem założycielem powołanego tam "Societät der Bergbaukunde", pierwszego na świecie międzynarodowego stowarzyszenia naukowego.

Wybrane publikacje

  • Physikalisch-metallurgische Abhandlung über die Gebirge und Bergwerke in Ungarn, Berlin u. Stettin, 1780;
  • Nachricht von den Versteinerungen des Großfürstentums Siebenbürgen, Nürnberg 1780;
  • Beitrag zur Mineralgeschichte von Siebenbürgen, Nürnberg 1780;
  • Geschichte des Steinfalzes und der Steinfalzgruben im Grossfürstenthum Siebenbürgen, Nürnberg 1780;
  • Mineralogische Bemerkungen von den Karpathen, Wien 1791-1794;
  • Nachricht von einem in Ungarn entdeckten ausgebrannten Vulkan, Berlin 1793;
  • Mineralogische Aufsätze, Wien 1794.

Przypisy

  1. ↑ Siemionow Aleksy: Kto pierwszy zdobył Babią Górę?, w: "Gdy do tej Babiej Góry przyjdziesz..." (2), praca zbior. pod red. Jacka Stroki, PTTK Sucha Beskidzka, Bielsko-Biała, 1986, ISBN 83-00-02290-2, s. 53-65. Gdyby przyjąć, że von Fichtel wszedł wówczas na Babią Górę, byłby pierwszym znanym zdobywcą tego szczytu.

Bibliografia

  • Herčko Ivan: Mineralóg J. E. Fichtel, w: "Krásy Slovenska" R. LV, nr 8/1978, s. 376.