Johann Strauss (ojciec)

Johann Strauss (ojciec)
ilustracja
Imię i nazwisko

Johann Baptist Strauss

Data i miejsce urodzenia

14 marca 1804
Leopoldstadt

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce śmierci

25 września 1849
Wiedeń

Instrumenty

skrzypce, altówka

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent

podpis

Johann Baptist Strauss (ur. 14 marca 1804 w Leopoldstadt, zm. 25 września 1849 Wiedniu)[1] – austriacki kompozytor okresu romantyzmu[2], ojciec Johanna Straussa (syna)[3], dziadek Johanna Straussa (wnuka)[4].

Życiorys

Rodzina

Na świat przyszedł jako trzecie dziecko[5] w rodzinie żydowskiego szynkarza[6], Franza Borgiasa Straussa i Barbary z d. Dollmann, córki dorożkarza. W wieku 7 lat stracił matkę, a w wieku 12 lat ojca. W 1822 roku Strauss ukończył praktykę w zawodzie introligator, którego jednak nigdy nie wykonywał. Od 1823 r. pracował w zespole muzycznym Josepha Lannera[5]. W 1825 roku poślubił Maria Ann Streim[7] w kościele parafialnym w Liechtenthal[8]. Miał z nią sześcioro dzieci: Johanna, Josefa (20.08.1827 - 22.07.1870), Annę (ur. 1829), Therese (ur. 1831), Ferdinanda (ur. 1834) i Eduarda (15.03.1835 - 28.12.1916)[7]. W 1842 r. porzucił rodzinę, wybierając wspólne życie z młodą szwaczką[6], Emilie Trampusch[5], z którą miał ośmioro nieślubnych dzieci[9].

Kariera muzyczna

Swoją karierę muzyczną zaczął od serenad, którymi zabawiał gości w wiedeńskich restauracjach[6]. Był dyrygentem oraz grał na skrzypcach i altówce. W 1824 założył własną orkiestrę, z którą zdobył ogromną popularność w Wiedniu i w całej Europie. Od 1833 roku grał za granicą[1], organizując trasy koncertowe m.in. do Francji i Anglii[5]. Uzyskał stanowisko cesarsko-królewskiego nadwornego koncertmistrza. Wkrótce jednak jego sławę przyćmił jego syn – także Johann, prowadzący z nim rywalizację[6].

Tablica upamiętniająca Johanna Straussa ojca w Wiedniu

We wrześniu 1849 roku dotknęła Johanna Straussa szkarlatyna[5]. Zmarł w nocy z 24 na 25 września. Pochowany został na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[9].

Twórczość

Komponował głównie walce i inne tańce: polki, galopy, kadryle, kotyliony oraz marsze.

Ważniejsze utwory

Walce

  • Täuberln-Walzer, op. 1 (1827)
  • Döblinger Réunion-Walzer, op. 2
  • Wiener Carneval, op. 3 (1828)
  • Kettenbrücke-Walzer, op. 4 (1828)
  • Gesellschafts-Walzer, op. 5
  • Wiener Launen-Walzer, op. 6
  • Tivoli-Rutsch Walzer, op. 39 (1830)
  • Das Leben ein Tanz oder Der Tanz ein Leben! Walzer, op. 49
  • Elisabethen-Walzer, op. 71
  • Philomelen-Walzer, op. 82
  • Paris-Walzer, op. 101 (1838)
  • Huldigung der Königin Victoria von Grossbritannien, op. 103
  • Wiener Gemüths-Walzer, op. 116 (1840)
  • Loreley-Rhein-Klänge, op. 154 (1843)

Galopy i polki

  • Champagner-Galopp, op. 8
  • Seufzer-Galopp, op. 9
  • Chineser Galopp, op. 20
  • Einzugs-Galopp, op. 35
  • Sperl-Galopp, op. 42
  • Fortuna-Galopp, op. 69
  • Jugendfeuer-Galopp, op. 90
  • Cachucha-Galopp, op. 97
  • Carneval in Paris, op. 100
  • Indianer-Galopp, op. 111
  • Sperl-Polka, op. 133
  • Annen-Polka, op. 137
  • Wiener Kreuzer-Polka, op. 220
  • Piefke und Pufke Polka, op. 235

Marsze

Przypisy

  1. ↑ a b Strauss Johann, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-05-10].
  2. ↑ Johann Strauss (ojciec) (Johann Strauss I) - Kompozytorzy - Cantorion - Darmowe partytury, nuty & koncerty, Cantorion [dostęp 2022-05-10] (pol.).
  3. ↑ Strauss Johann, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-05-10].
  4. ↑ Johann Strauß / Strauss (Vater) | Komponist - Blasorchester Noten & Partituren - HeBu Musikverlag GmbH, www-hebu--music-com.translate.goog [dostęp 2022-05-10].
  5. ↑ a b c d e WISF | Johann Strauss Vater [dostęp 2022-05-10] (ang.).
  6. ↑ a b c d Straussowie – Życiorys – Johann Strauss – ojciec i syn, [w:] Austria Atrakcje [online].
  7. ↑ a b Johann Strauss (ojciec), Filmweb [dostęp 2022-05-10] (pol.).
  8. ↑ The Strauss Family: 15 facts about Vienna's musical dynasty, Classic FM [dostęp 2022-05-15] (ang.).
  9. ↑ a b Pasje Fascynacje Mola Książkowego, pasje i fascynacje mola książkowego...nie tylko literackie...: Johann Strauss syn - rocznica śmierci..., pasje i fascynacje mola książkowego...nie tylko literackie..., 3 czerwca 2013 [dostęp 2022-05-10].
  10. ↑ Jellacic-Marsch (nuty). IMSLP

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Johan Strauss padre.jpg
Johan Strauss the Elder
StraußVaterLitho cropped-Unterschrift.jpg
Unterschrift von Johann Strauss Vater aus der Lithographie von Joseph Kriehuber, 1835.