Johann Twenger

Johann Twenger
Ilustracja
"Sen Jakuba"
Data urodzenia

1543

Data i miejsce śmierci

27 lipca 1603
Wrocław

Narodowość

niemiecka

Dziedzina sztuki

malarstwo, grafika

Johann Twenger[a] (ur. 1543 nad Anizą w Styrii, zm. 27 lipca 1603 we Wrocławiu) – niemiecki malarz i rytownik aktywny we Wrocławiu.

Życie i twórczość

Pierwsze nauki malarstwa pobierał w Pradze u mistrza Floriana, u którego praktykował od 1569, przez kolejne półtora roku. W 1572 rok został mistrzem we Wrocławiu a w styczniu kolejnego roku przyjął prawa miejskie. W 1584 roku, wraz z Hieronymusem Beinhardtem i Christophem Elnerem, został starszym cechu[1]. W swoim warsztacie wykształcił piętnastu uczniów, m.in. swojego syna Zachariasa (1580-1612), Daniela Modera (ok. 1560-1610), a także czeladników Matthiasa Heintze (zm. 1622) i Andreasa Hempela[2]. W jego pracach można zauważyć wpływy praskich manierystów drugiej połowy XVI wieku. Stosował silne kontrasty kolorystyczne, efekty światłocienia; wykorzystywał elementy architektoniczne oraz wielofiguralne kompozycje.

W 1574 roku Johann Twenger poślubił Brigittę Hermann ze Zgorzelca. Miał pięcioro dzieci. W 1582 roku zakupił dom przy Nowym Targu a w 1594 sprzedał go Matthesowi Goebelowi[2].

Był nauczycielem wrocławskiego malarza Andreasa Hempla[3].

Przypisywane prace

Znane są trzy zachowane dzieła Johanna Twengera: dwa obrazy oraz rysunek. Pierwszy to obraz do tablicy pamiątkowej patrycjusza wrocławskiego Daniela Rindfleischa pt. Sen Jakuba wykonany w 1596 roku. Tablica znajdowała się w kościele św. Trójcy w Żórawinie do 1963 roku (obecnie w Muzeum Narodowym we Wrocławiu). Obraz opatrzony jest sygnaturą: „Johann Thwenger Faciebat Anno 1596 12 April”.
Drugim obrazem jest Ofiarowanie w świątyni z 1600 roku, będącym epitafium Niclasa Hartlieba (zwanego Walsporn von Landau 1526-1599) i jego żon: Magdalenie Heugel i Marcie Granisch (nie umieszczonych na obrazie). Fundatorem dzieła był kuzyn Niclas Lucas Hartlieb. Obraz zawiera sygnaturę: „1600 I. T.” oraz dodany przez kaligrafa podpis „CR” (prawdopodobnie Capar Rauch). Obraz przeznaczony był do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu, gdzie przebywał do 1942 roku. W 1946 został odnaleziony w składnicy w Kamieńcu Ząbkowickim i przejęty przez Muzeum Narodowe w Warszawie; w 1982 oddany na własność do Muzeum Narodowego we Wrocławiu[1]. Trzecią pracą o pewnej atrybucji artysty jest sygnowany rysunek Nieśmiertelność cnoty z 1598 roku.

Do innych prac Twengera należą dwa miedzioryty przedstawiające „Porta Augusta” - bramy wjazdowej wzorowanej na pracy Petera Flötnera a wzniesionej na cześć wjazdu do Wrocławia cesarza Rudolfa II w maju 1577 roku. Za te miedzioryty Twenger miał otrzymać 50 guldenów. Jemu przypisuje się wykonanie innego miedziorytu sygnowanego monogramem „IT” i opatrzonego datą 1560, przedstawiającego Zdobywanie twierdzy nad Dunajem i umieszczonego w pracy Hansena von Francolina „Turnier Buch”[1].

Uwagi

  1. Nazwisko występuje w różnych wariantach jako Thwenger, Thwenner, Thwenher[1].

Przypisy

  1. a b c d Houszko 2009 ↓, s. 140.
  2. a b Jakub Jagiełło: Johann Twenger (pol.). Culture.pl. [dostęp 2015-09-13].
  3. Houszko 2009 ↓, s. 159.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa pod red. Jana Harasimowicza: Encyklopedia Wrocławia. Wyd. III poprawione i uzupełnione. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 978-83-7384-561-9. ISBN 83-7384-561-5.
  • Praca zbiorowa pod red. Ewy Houszki: Malarstwo Śląskie 1520 -1800. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2009. ISBN 978-83-86766-74-1. OCLC 644107311.

Media użyte na tej stronie