Johannes Nitsche

Johannes Nitsche, statua św. Floriana w Polskiej Cerekwi (piaskowiec), 1780

Johannes Nitsche, fontanna z Neptunem w Gliwicach, 1794

Johannes Nitsche (ur. w Opawie prawdopodobnie w 1740, zm. 15 lutego 1830) – rzeźbiarz okresu baroku czynny na Górnym Śląsku na przełomie XVIII i XIX wieku.

Życiorys

Był synem rzeźbiarza Antona Nitschego^[1] urodzonego w Lewinie w 1706 (zm. 1763). Matką była Katarzyna Roth (zm. 1826), z którą Anton ożenił się jako wdową 26 sierpnia 1739.

Żoną artysty była Teresa (1770-1841). W 1801 r. zakupił dom w Opawie, a w 1814 wymieniony został jako opawski mieszczanin.

Rzeźbiarz przybył do pruskiej części Górnego Śląska ściągnięty tu przez hrabiego Antoniego (Antona) von Gaschina, który tak jak i on urodzony był w Opawie. Na jego i jego rodziny zlecenie Nitsche wykonał tu większość prac. Jako materiału używał głównie piaskowca z mikołowskich kamieniołomów.

Wybrane prace

Prace w kamieniu

• Figura św. Jana Nepomucena w Wielkich Goszczycach, warsztat.
• Figura św. Jana Nepomucena w Krowiarkach, warsztat.
• Dwie figury: św. Florian i św. Barbara w Polskiej Cerekwi, obecnie przed kościołem parafialnym, 1780.
• Tablica herbowa rodziny von Gaschin na ścianie kaplicy Gradusów, czyli Świętych Schodów kalwarii na Górze św. Anny, 1781.
• Fontanna dla Krapkowic, 1783, nie istnieje.
• Epitafium hrabiego Antona von Gaschin z całopostaciową płaskorzeźbą zleceniodawcy na ścianie kaplicy kalwaryjskiej św. Marii Magdaleny na Górze św. Anny, 1785.
• Dwie figury w kaplicy św. Weroniki w kalwarii na Górze św. Anny, 1785, nie istnieją.
• Prace renowacyjne przy Kolumnie Maryjnej w Raciborzu, 1791.
• Fontanna Neptuna w Gliwicach, 1794.
• Figura św. Jana Nepomucena w Gliwicach przed kościołem ormiańskim, 1794.
• Figura Neptuna w Opawie, przed 1800^[2].
• Figura św. Jana Nepomucena w Żyrowej, obecnie na ścianie prezbiterium kościoła parafialnego^[3], przełom XVIII i XIX wieku,
• Figura Neptuna w Karniowie, lata 90. XVIII w.^[4]
• Statua Neptuna w morawskich Dworcach.

Prace w drewnie

• Figury nadnaturalnej wielkości św. Pawła i św. Jana Ewangelisty (?) na fasadzie kościoła parafialnego w Wielkich Goszczycach, lata 80. XVIII wieku.
• Prace snycerskie w kościele św. Ducha w Opawie, 1793.
• Prace snycerskie w kościele św. Mikołaja w Bielsku, 1810-1812.
• Ołtarz i ambona w kościele św. Ducha, dominikanek w Raciborzu, pocz. XIX w.
• Prace snycerskie w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła w Grodźcu nad Morawicą, 1829.

Przypisy

Bibliografia

• Jacek Schmidt: Gliwicki Neptun w dwusetną rocznicę. W: Rocznik Muzeum w Gliwicach. T. X. Gliwice: Muzeum w Gliwicach, 1996, s. 389-395. ISSN 0860-0937.
• Jacek Schmidt: Historia problemów wodnych w Gliwicach. Gliwice: 2002. ISBN 83-86192-31-7.
• Jerzy Gorzelik: Zapomniany rzeźbiarz górnośląski Johannes Nitsche i jego prace w kamieniu. W: Rocznik Muzeum w Gliwicach. T. XVIII. Gliwice: Muzeum w Gliwicach, 2003, s. 163-170. ISSN 0860-0937.