Johannesburg
 Centrum biznesowe Johannesburga | |||||
| |||||
| Dewiza: Unity in Development | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Prowincja | |||||
| Data założenia | 1886 | ||||
| Burmistrz | Mpho Phalatse | ||||
| Powierzchnia | 1645 km² | ||||
| Wysokość | 1753 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | +2711 | ||||
| Kod pocztowy | 2001 | ||||
Położenie na mapie Gautengu  | |||||
Położenie na mapie Południowej Afryki  | |||||
 26°08′S 27°54′E/-26,133333 27,900000 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Johannesburg (wymowa angielska: [jəʊˈhænɪsbɜ:ɡ], wymowa afrikaans: [jʊəˈɦanəsbœrχ]; zwane także Joburg i eGoli – miejsce złota) – miasto w północno-wschodniej części Południowej Afryki, od 1994 stolica prowincji Gauteng w zagłębiu Witwatersrand.
Demografia
W przeszłości Johannesburg był trzecim pod względem liczby mieszkańców miastem Południowej Afryki, za Kapsztadem i Durbanem[1][2], ale według najnowszych badań statystycznych obecnie jest największym[3]. Według danych z 2011 roku, miasto zamieszkiwało 957 441 osób, z czego 20,9% to ludzie w wieku 0-14, 74,6% w wieku 15-64, a 4,4% to 65+; obszar metropolitalny Johannesburga liczył 4 434 827 osób, co uczyniło go największą aglomeracją w kraju[4]. W roku 2015 miasto zamieszkiwało 4,4 miliona osób, a cały obszar metropolitalny według nieoficjalnych danych ok. 8 milionów[3]. Dane World Population Review na pierwszy kwartał 2019 r. podają jako liczbę mieszkańców obszaru miejskiego (urban agglomeration[5] wg definicji Rady Gospodarczej i Społecznej ONZ) Johannesburga ponad 5 636 000.
bez języka dominującego
| Rasa | % |
|---|---|
| Czarni Afrykanie | 64,2 |
| Biali | 13,9 |
| Koloredzi | 13,9 |
| Azjaci i Hindusi | 6,7 |
| Inni | 1,3 |
| Język | Populacja | % |
|---|---|---|
| IsiZulu | 174 620 | 17,31 |
| Sotho | 57 223 | 5,72 |
| IsiXhosa | 56 995 | 5,65 |
| Afrikaans | 161 653 | 16,02 |
| Sepedi | 42 759 | 4,24 |
| Setswana | 53 973 | 5,35 |
| Angielski | 374 576 | 37,12 |
| Xitsonga | 24 509 | 2,43 |
| SiSwati | 7581 | 0,75 |
| Tshivenda | 15 401 | 1,53 |
| IsiNdebele | 11 725 | 1,16 |
| Inne języki Afryki Południowej | 28 019 | 2,78 |
Geografia
Johannesburg jest największym miastem w Południowej Afryce. Chociaż miasto jest stolicą najbogatszej prowincji w Południowej Afryce, prowincji Gauteng, i jest siedzibą dla Trybunału Konstytucyjnego, to nie jest jedną z trzech stolic (są nimi: Pretoria – wykonawcza, Kapsztad – ustawodawcza oraz Bloemfontein – sądownicza). Według badań z 2015 roku obszar metropolitalny miasta liczył około 8 milionów ludzi, natomiast samo miasto liczyło 4,4 miliony osób. Powierzchnia miasta wynosi 1645 km²[6].
Podział administracyjny
Johannesburg od 2006 dzieli się na 7 regionów:
- Region A – Diepsloot, Kya Sand, Midrand, Ivory Park
- Region B – Bryanston, Douglasdale, Fourways, Randburg, Sandton, Strijdompark, Sunninghill, Woodmead, Emmarentia, Greenside, Melville, Northcliff, Rosebank, Parktown, Parktown North,
- Region C – Roodepoort, Constantia Kloof, Northgate
- Region D – Doornkop, Soweto, Dobsonville, Protea Glen, Meadowlands, Diepkloof
- Region E – Alexandra, Wynberg, Bruma
- Region F – Inner City, Johannesburg South, City Deep, Aeroton, Southgate
- Region G – Orange Farm, Ennerdale, Lenasia
Gospodarka
Johannesburg jest głównym ośrodkiem gospodarczym i finansowym Południowej Afryki i centrum Witwatersrand – zurbanizowanego regionu górniczo-przemysłowego[7], a przy tym najsilniejszym węzłem gospodarczym kontynentu afrykańskiego[8]. W Johannesburg generowane jest 16% południowoafrykańskiego PKB i zatrudnienie znajduje 12% aktywnej zawodowo ludności kraju[8].
Jak poświadcza historia tego miasta, swoje powstanie, rozwój i bogactwo, a nawet jedyną rację istnienia[9], zawdzięcza leżącym pod Wysokim Weldem pokładom złota. Jego wydobycie nie ma już miejsca na terenach samego miasta i usunięto większość hałd urobionej w trakcie ekspoatacji skały płonnej, pozostawiono jednak niektóre z nich ze względu na ich wartość historyczną[9]. Miasto jest siedzibą wszystkich krajowych przedsiębiorstw górniczych[10] i regulującej przemysł wydobywczy Minerals Council South Africa (do maja 2018 r. Chamber of Mines of South Africa[11]). Także znaczna część lokalnego sektora maszynowego i inżynieryjnego służy potrzebom krajowego przemysłu wydobywczego[10], jednego z największych na świecie[12] dzięki bogatym złożom nie tylko złota, ale także innych metali szlachetnych, diamentów i innych kamieni szlachetnych, węgla i innych minerałów[12]. Obok szlifierni diamentów znajdują się tu także wytwórnie diamentów syntetycznych[7].
Johannesburg jest bezsprzecznym centrum finansowym kraju, gdyż tu znajduje się założona w 1887 r. giełda papierów wartościowych Johannesburg Securities Exchange, notująca ponad 600 spółek[10], największa na kontynencie afrykańskim[8]. Tutaj mają też siedziby niemal wszystkie południowoafrykańskie banki, firmy ubezpieczeniowe i towarzystwa budowlane[10].
Mniejsze znaczenie, ale istotne ze względu na zatrudnienie, mają leżące w obrębie Johannesburga i East Rand (dzielnica Witwatersrand) fabryki produkujące dla sektora chemicznego, maszynowego, metalurgicznego, włókienniczego i drzewnego[7]. Obecne są ośrodki naukowe i firmy usługowe sektorów medycznych i ochrony zdrowia, transportowych, telekomunikacyjnych i informatycznych, jak i telewizyjnych i filmowych[8].
Transport
Lotniczy
Międzynarodowy port lotniczy Johannesburg jest największym lotniskiem Południowej Afryki, jak i Afryki, obsługuje połączenia z Europą i Ameryką. Port lotniczy Lanseria obsługuje połączenia regionalne.
Drogowy
Johannesburg jest dobrze połączony z resztą kraju, w mieście przecinają się drogi:
- N1 (Kapsztad – Bloemfontein – Johannesburg – Pretoria – Polokwane – granica z Zimbabwe)
- N3 (Durban – Johannesburg)
- N13 (George – Kimberley – Johannesburg)
- N14 (Springbok – Johannesburg – Pretoria)
- N17 (Johannesburg – Ermelo – granica z Eswatini)
Ponadto, przez centrum przebiegają dwie autostrady – M1 i M2, ułatwiające dojazd do dzielnicy biznesowej.
Kolejowy
Najważniejszą stacją miasta jest Johannesburg Park – stacja końcowa dla pociągów GauTrain łączących Johannesburg z lotniskiem oraz Pretorią, jest również stacją przelotową dla wielu linii Metrorail Gauteng.
Sport
Johannesburg był jednym z gospodarzy Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2010 w RPA.
Polonia
- Na cmentarzu West Park znajduje się Polski Ogród Pamięci, gdzie w części wojskowej znajduje się 5 grobów polskich żołnierzy zmarłych w miejscowym szpitalu polowym (obecnie zwanym Baragwanath), rannych w kampanii w Zachodniej Afryce w 1942 roku.
- W parku James & Ethel Gray znajduje się jedyny w Afryce Pomnik Katyński ukończony w 1981 roku.
Miasta partnerskie
Birmingham, Wielka Brytania
Dolina Marny, Francja
Kinszasa, Demokratyczna Republika Konga- Londyn, Wielka Brytania
Matola, Mozambik
Galeria
Plac Nelsona Mandeli
Pomnik Gandhiego
Plac Gandhiego
Posąg Gandhiego
Przypisy
- ↑ Andile Smith, Top 20 Largest Cities And Towns In South Africa, BuzzSouthAfrica – Famous People, Celebrity Bios, Updates, Trendy News, 14 października 2013 [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ South Africa’s Major Cities and International Airports, ShowMe™ – South Africa [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ a b Johannesburg Population 2019 (Demographics, Maps, Graphs), worldpopulationreview.com [dostęp 2019-04-23].
- ↑ Statistics South Africa, Main Place | Statistics South Africa, statssa.gov.za [dostęp 2016-04-10].
- ↑ World Urbanization Prospects – Population Division – United Nations, population.un.org [dostęp 2019-04-23].
- ↑ Geography of Johannesburg, Overview of South Africa - EasyExpat.com, www.easyexpat.com [dostęp 2020-10-23] (ang.).
- ↑ a b c Barbara. Petrozolin-Skowrońska, Nowa encyklopedia powszechna PWN, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995–1996, ISBN 83-01-11097-X, OCLC 33047498 [dostęp 2019-04-23].
- ↑ a b c d Population & People, visit.joburg [dostęp 2019-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-23].
- ↑ a b Jon Murray, South Africa, Lesotho & Swaziland, wyd. 2, Hawthorn: Lonely Planet Publications, 1996, ISBN 0-86442-323-3 (ang.).
- ↑ a b c d Johannesburg, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ Richard Jansen van Vuuren, SA Chamber of Mines renamed: Minerals Council South Africa, Miningreview.com, 23 maja 2018 [dostęp 2019-04-23] (ang.).
- ↑ a b Mafika, Mining and minerals in South Africa, Brand South Africa, 16 sierpnia 2012 [dostęp 2019-04-23] (ang.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Flag of Ethiopia
.svg)
.svg)
The national flag of the Democratic Republic of the Congo. Created according to the 2006 constitution : Son emblème est le drapeau bleu ciel, orné d’une étoile jaune dans le coin supérieur gauche et traversé en biais d’une bande rouge finement encadrée de jaune. (Its symbol is a sky blue flag, decorated with a yellow star in the upper left corner and crossed in the diagonal by a red strip with thin yellow borders) It seems to be identical, except for a lighter field hue, to the 1966–1971 flag.
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Namibia
Autor: Anagoria, Licencja: CC BY 3.0
Nelson Mandela Square, Johannesburg, South Africa
Map showing the dominant home languages in the City of Johannesburg Metropolitan Municipality, Gauteng, South Africa, according to Census 2001 at the "Subplace" level. In this context, a language is dominant if it more than 50% of the population in an area speak it at home, or more than 33% speak it and no other language is spoken by more than 25%.
Coat of Arms of Johannesburg, South Africa
Autor: Waynedam, Licencja: CC BY-SA 3.0
Created using shapefile info from the City of Johannesburg. New regions of Johannesburg (2006-).
Autor: Htonl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Gauteng
Equirectangular projection, N/S stretching 111%. Geographic limits of the map:
- N: 25° S
- S: 27° S
- W: 27° E
- E: 29.25° E
Autor: Tamaryn-Shepherd, Licencja: CC BY-SA 4.0
Statue of Mahatma Gandhi by Tinka Christopher in the Johannesburg CBD.
Flag of Johannesburg, South Africa
Autor: Tamaryn-Shepherd, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sunrise over Gandhi Square on a Sunday morning.
Autor: Tamaryn-Shepherd, Licencja: CC BY-SA 4.0
‘I learnt during all those years to love Johannesburg even though it was a mining camp. It was in Johannesburg that I found my most precious friends. It was in Johannesburg that the foundation for the great struggle of Passive Resistance was laid in September of 1906…. Johannesburg, therefore, had the holiest of holy associations that Mrs Gandhi and I will take back to India…."
Autor: NJR ZA, Licencja: CC BY-SA 3.0
Statue of an Eland in Braamfontein, Johannesburg, South Africa.
- Inscription reads
- Eland by Clive van den Berg
- Unveiled by His Worship the Executive Mayor Councillor Amos Masondo 18 October 2007
Autor: 2010 World Cup - Shine 2010 from Johannesburg, South Africa, Licencja: CC BY 2.0
At a public event the new 2010 FIFA World Cup branding for the Nelson Mandela Bridge was dropped from the trusses of the massive suspension pylons, in tribute to the famous South African leader after whom the bridge was named.
One of Johannesburg's most iconic features is the Nelson Mandela Bridge, a 284 metre-long structure that links the CDB to the northern regions of the city. The bridge carries 4,000 cubic feet of concrete and 1,000 tons of metal, making it the biggest cable-stayed bridge in Southern Africa.
Read more - www.shine2010.co.za/Community/blogs/goodnews/archive/2010...