John C. Stennis

John Cornelius Stennis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1901
Hrabstwo Kemper

Data śmierci

1995

Senator Stanów Zjednoczonych z Missisipi
Okres

od 4 listopada 1947
do 3 stycznia 1989

Przynależność polityczna

Partia Demokratyczna

Poprzednik

Theodore Bilbo

Następca

Trent Lott

Przewodniczący pro tempore Senatu
Okres

od 3 stycznia 1987
do 3 stycznia 1989

Poprzednik

Strom Thurmond

Następca

Robert Byrd

Przewodniczący Komisji Sił Zbrojnych Senatu
Okres

od 3 stycznia 1969
do 3 stycznia 1981

Poprzednik

Richard B. Russell Jr.

Następca

John Tower

John Cornelius Stennis (ur. 3 sierpnia 1901, zm. 23 kwietnia 1995) – amerykański polityk, który w latach 1947-1989 reprezentował rodzinny stan Missisipi w Senacie Stanów Zjednoczonych. Ten członek Partii Demokratycznej był przez szereg lat jednym z najbardziej znanych i wpływowych członków izby wyższej Kongresu.

Przed rozpoczęciem kariery politycznej

Urodził się w Kemper County, gdzie uczęszczał do miejscowych szkół publicznych. Następnie kontynuował naukę na Mississippi State University (ukończył w 1923) oraz na wydziale prawa prestiżowego University of Virginia (ukończył w 1928). W tym samym roku został przyjęty do palestry i rozpoczął własną praktykę prawniczą w De Kalb (Missisipi).

Wczesna kariera polityczna

Jeszcze w czasie, kiedy przebywał na uniwersytecie, został wybrany do stanowej Izby Reprezentantów w Missisipi, gdzie zasiadał w latach 1928-1932.

W latach 1932-1937 pełnił urząd prokuratora okręgowego, a następnie sędziego (1937-1947), w obu przypadkach w 17. okręgu Missisipi.

Brown v. Mississippi

W czasie swej kariery jako prokuratora Stennis prowadził śledztwo w sprawie morderstwa, w wyniku której stracono przez powieszenie trzech Afroamerykanów. Przyznanie się do winy zostało z nich wydobyte za pomocą tortur, co było wówczas w tej części kraju najzupełniej legalną praktyką. Wyrok został jednak post factum anulowany przez Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych w sprawie Brown v. Mississippi (1936), na mocy której zakazano dalszego stosowania tortur w śledztwie. Stennis był wówczas w pełni świadom, co wykazały stenogramy z procesu, użytych przez śledczych metod, w tym biczowania.


Senator Stanów Zjednoczonych

Stennis składa przysięgę senatorską na ręce przewodniczącego pro tempore Arthura Vandenberga w 1947. Po prawej James Eastland
Stennis przy telefonie

Kiedy zmarł dotychczas reprezentujący Missisipi w Senacie Theodore Bilbo, musiano siłą rzeczy rozpisać przedterminowe wybory. Stanął do nich sędzia Stennis, który pokonał w prawyborach trzech kontrkandydatów (m.in. dwóch kongresmenów, którymi byli John E. Rankin oraz William M. Colmer).

Nadmienić trzeba, iż przez wiele lat w stanach Głębokiego Południa, do których należy Missisipi, właściwymi wyborami były prawybory, z uwagi na zupełną dominację Partii Demokratycznej, a raczej jej konserwatywno-segregacyjnego (m.in. Dixiecratów) skrzydła.

Stennis był potem wybierany ponownie w latach 1952, 1958, 1964, 1970, 1976 oraz 1982. Większą część swej kadencji zasiadał wraz z drugim senatorem z Missisipi, Jamesem Eastlandem (który zasiadał w Senacie w latach 1941 oraz 1943-1978). Eastland i Stennis są drugim pod względem długości wspólnego zasiadania senackim duetem z jednego stanu w historii, zaraz po Stromie Thurmondzie i Fritzu Hollingsie z Karoliny Południowej.

Stennis był autorem pierwszego w historii Senatu kodeksu etyki obowiązującego w tej izbie, a także pierwszym przewodniczącym stosownego komitetu.

Jako pierwszych z demokratycznych senatorów potępił publicznie działania Josepha McCarthy’ego, podczas gdy np. Eastland popierał go do samego końca.

„Ojciec nowoczesnej amerykańskiej marynarki wojennej”

W latach 1969-1981 był przewodniczącym Senackiego Komitetu ds. Sił Zbrojnych, gdzie dał się poznać ze skutecznych na ogół działań na rzecz rozwoju marynarki wojennej. Z racji tego nadano mu potem zaszczytny przydomek „Ojca nowoczesnej amerykańskiej marynarki wojennej” (ang. Father of America’s Modern Navy).

Jeden z obecnie znajdujących się w służbie amerykańskich lotniskowców, USS John C. Stennis (CVN-74), został tak ochrzczony na jego cześć.

Stanowisko w sprawie praw obywatelskich

Przez dość długi okres Stennis należał w Senacie do zdecydowanych przeciwników, podobnie jak wielu innych demokratów z Południa, rozszerzenia praw obywatelskich na ludność kolorową, w tym prawa do głosowania. Jego sojusznikami w tej materii byli m.in. Robert Byrd czy Strom Thurmond.

Wtajemniczeni twierdzili jednakże, iż nie czynił tego z pobudek ideologicznych i nie był z przekonania rasistą, jak Eastland czy Bilbo, tylko czuł się zobligowany wobec swoich białych wyborców i, jak wielu południowców w owym czasie, obawiał się, iż w wypadku zbyt szybkich posunięć nastąpi (co się wcale nie sprawdziło) „katastrofa”. Zresztą zarówno on, jak i Byrd czy Thurmond, zmienili potem stanowisko w tej sprawie, a nawet niektórzy z nich zostali zaliczeni przez organizacje Afroamerykanów do sojuszników w Kongresie.

Jednakże w początkowym okresie podpisał na przykład osławiony dokument Southern Manifesto (co zrobili wszyscy senatorowie z Południa z wyjątkiem Lyndona Johnsona z Teksasu oraz Estesa Kefauvera i Alberta Gore’a z Tennessee), wzywający do zaprzestania desegregacji w szkołach publicznych.

W latach 60. wielu konserwatywnych demokratów z Południa, zrażonych polityką liberalnych demokratów, jak prezydenci John F. Kennedy oraz Lyndon B. Johnson, zaczęło zwracać się w stronę bardziej konserwatywnych republikanów, którzy w końcu, głównie dzięki temu, stali się dominującą siłą w regionie. Jakkolwiek Stennis pozostał lojalnym członkiem partii demokratycznej i nie przeszedł, jak Thurmond, do obozu przeciwnego, to jednak poparł publicznie republikańskiego kandydata na prezydenta w 1964 Barry’ego Goldwatera. W tym też roku głosował przeciwko ustawie o prawach obywatelskich, która zakończyła ostatecznie segregację na południu.

Początkowo organizacje Afroamerykanów odnosiły się do Stennisa z dużą dozą rezerwy, wypominając mu m.in. pamiętną sprawę z czasów jego urzędowania jako prokuratora. Pod koniec lat 70. i w latach 80. zaczął jednak popierać prawie wszystkie inicjatywy ustawodawcze w zakresie rozszerzenia praw obywatelskich, podobnie jak praw kobiet (jednym z bardzo nielicznych wyjątków był sprzeciw wobec ustanowienia święta im. Martina Luthera Kinga).

W roku 1986 Stennis osobiście prowadził, wraz z gubernatorem Billem Allainem, kampanię na rzecz Mike Espy’ego, który został pierwszym Afroamerykaninem wybrany z Missisipi do Kongresu (potem został sekretarzem rolnictwa w administracji prezydenta Clintona).

Dean i Przewodniczący pro tempore Senatu

Po odejściu z Senatu, w wyniku przegranej walki o kolejną kadencję, Warrena G. Magnusona z Waszyngtonu w 1980, który w owym czasie był najdłużej urzędującym senatorem i przewodniczącym pro tempore Senatu, Deanem (czyli najstarszym stażem) członkiem Izby został Stennis.

Zwyczajowo to najdłużej urzędujący Senator z partii, która aktualnie posiada większość, obejmuje tę funkcję, wedle konstytucji czwartą w państwie. Jednakże od 3 stycznia 1981 to republikanie wygrali wybory i Strom Thurmond, aczkolwiek młodszy stażem od Stennisa, ale najstarszy wśród zwycięzców, objął to stanowisko.

Po ponownym zdobyciu przez demokratów większości w Senacie w 1987 Stennis został wybrany przewodniczącym pro tempore na okres 100. (1987-1989) Kongresu. W okresie, kiedy był obłożnie chory, jego zastępcą, jako przewodniczącego pro tempore, był George Mitchell z Maine.

W roku 1988 Stennis liczący sobie prawie 90 lat odrzucił możliwość ubiegania się o kolejną kadencję i odszedł z Senatu.

Inne wiadomości

  • W chwili swego odejścia z Senatu, po 41 latach i dwóch miesiącach urzędowania, Stennis był drugim, po Carlu T. Haydenie, najdłużej piastującym mandat senatorem w historii. Jednakże obecnie rekord ten został przełamany przez Thurmonda, Byrda, Teda Kennedy’ego i Daniela Inouye.
  • W 1984 Stennis stracił swą lewą nogę w wyniku choroby nowotworowej.
  • W 1973 został poważnie ranny od dwóch kul, kiedy potajemnie przebywał poza swoim domem w Waszyngtonie.
  • W czasie swej 60-letniej kariery nigdy nie przegrał żadnych wyborów.
  • Miał dwoje dzieci: córkę Margaret Jane oraz syna Johna Hamptona.
  • Pochowany jest na Pinecrest Cemetery w Kemper County.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Mississippi.svg
Autor: Rocky Vaughn, Sue Anna Joe, Dominique Pugh, Clay Moss, Kara Giles, and the Mississippi Department of Archives and History, Licencja: Copyrighted free use
The state flag of Mississippi, created in 2020 and adopted in 2021. Known as the "New Magnolia", it was the final design selected by the Commission to Redesign the Mississippi State Flag in 2020.
US-Senate-UnofficialAltGreatSeal.svg
Unofficial, alternate version of the seal of the United States Senate. The official seal has significant restrictions on its use, and this is often used in its place. This version is just the Great Seal of the United States with a Senate inscription.
President Pro Tempore US Senate Seal.svg
Seal of the President Pro Tempore of the United States Senate, vectorized in Inkscape