John Catford

John „Ian” Catford (ur. 26 marca 1917 w Endyburgu, zm. 6 sierpnia 2009 w Seattle)[1] – szkocki językoznawca, specjalizujący się w dziedzinach fonetyki i fonologii. Założyciel pierwszej na świecie szkoły językoznawstwa stosowanego[2], autor teorii przesunięć w przekładzie i teorii ekwiwalencji tekstualnej i korespondencji formalnej.

Życiorys

John Cunnison Catford urodził się w Edynburgu w Szkocji. Fonetyką zaczął interesować się w wieku 14 lat, po obejrzeniu sztuki Pigmalion George'a Bernarda Shawa. Studiował fonetykę u Daniela Jonesa[3] – jednego z najaktywniejszych fonetyków tamtych czasów. W wieku 17 zaczął współpracę z BBC jako aktor radiowy, wykorzystując swoją wiedzę fonetyczną do produkcji obcych dialektów i akcentów. W tym okresie jego zainteresowanie fonetyką przekształciło się w zainteresowanie językoznawstwem. Specjalizując się w języku francuskim na Uniwersytecie Endynburskim, spędził rok akademicki we Francji jako assisant d’anglais we francuskim liceum. Zdobył też dyplom w Institue de Phonteique na Uniwersytecie Paryskim.

W 1939 Catford przerwał studia, aby uczyć przez rok w British Council Institute of English Studies w Atenach. Rozpoczęcie się II wojny światowej uniemożliwiło mu powrót do Wielkiej Brytanii. Poza ojczyzną Catford spędził 7 lat, ucząc języka angielskiego w Grecji, Egipcie i Palestynie, zdobywając przy tym wiedzę o językach: greckim, arabskim i hebrajskim[4]. Poznał ludzi mówiących językami kaukaskimi i zafascynował się ich gramatyką oraz fonetyką. Do Wielkiej Brytanii powrócił w 1946 roku, gdzie rozpoczął studia z dziedziny językoznawstwa ogólnego i językoznawstwa języków słowiańskich na Uniwersytecie Londyńskim. W 1952 powrócił na Uniwersytet Edynburski, gdzie swój czas poświęcił stworzeniu Linguistic Survey of Scotland, czyli mapy dialektów występujących w Szkocji.

W 1957 Catford stał się założycielem i dyrektorem Edynburskiej Szkoły Językoznawstwa Stosowanego, uważanej za pierwszą szkołę, która zajmowała się stosowaniem teorii językoznawczych do rozwiązywania problemów praktycznych takich jak nauczanie języków i tłumaczenie. W 1964 został zaproszony do Uniwersytetu Michigan jako profesor językoznawstwa i dyrektor Instytutu Języka Angielskiego. Potem stał się przewodniczącym Wydziału Językoznawstwa i Laboratorium Fonetyki, gdzie nauczał przedmiotów z zakresu fonetyki, fonologii, językoznawstwa stosowanego i teorii przekładu[5]. Przy okazji przejścia na emeryturę 1986 roku Catford przeprowadził serię ośmiu wykładów[6].

Catford miał dwójkę dzieci: Lornę i Juliana z żoną Lotte, którą poznał w 1942 roku w Jerozolimie. Zmarł w 2009 roku w Seattle.

Publikacje

  • On the Classification of Stop Consonants. 1939.
  • Vowel Systems of Scots Dialects. 1957.
  • Phonation Types. 1964.
  • A Linguistic Theory of Translation. 1965.
  • Ergativity in Caucasian languages.. 1976.
  • Fundamental problems in phonetics. 1977.
  • Marking and Frequency in the English Verb. 1982.
  • A Practical Introduction to Phonetics. 1988.
  • Functional Load and Diachronic Phonology. 1988.
  • The Classification of Caucasian Languages. 1991.

Przypisy

  1. ↑ Remembering J.C. 'Ian' Catford, memorialwebsites.legacy.com [dostęp 2017-11-18].
  2. ↑ John Catford Obituary – Ann Arbor, MI | Ann Arbor News, obits.mlive.com [dostęp 2017-11-18].
  3. ↑ In Memoriam: John Cunnison ‘Ian’ Catford and Stanley Ellis, www.cambridge.org [dostęp 2017-11-18] (ang.).
  4. ↑ Catford, J. C. (John Cunnison), deepblue.lib.umich.edu [dostęp 2017-11-18] (ang.).
  5. ↑ Margie Berns, Keith Brown, Concise Encyclopedia of Applied Lingustics. Elsevier, 2010. ISBN 978-0-08-096502-4
  6. ↑ Recently added, deepblue.lib.umich.edu [dostęp 2017-11-18] (ang.).

Bibliografia

  • Margie Berns, Keith Brown, Concise Encyclopedia of Applied Linguistics. Elsevier, 2010. ISBN 978-0-08-096502-4 (ang.).

Linki zewnętrzne