John Flamsteed

John Flamsteed

John Flamsteed (ur. 19 sierpnia 1646 w Denby, zm. 31 grudnia 1719 w Greenwich, Londyn[1]) – angielski astronom.

Był pierwszym Astronomem Królewskim i założycielem obserwatorium astronomicznego w Greenwich, które rozpoczęło działalność w 1675 roku[2]. Urząd ten uzyskał Flamsteed, nie dysponujący wyższym wykształceniem dostępnym już wówczas w Anglii, dzięki królowi Karolowi II[3]. Pośmiertnie w 1725 roku opublikowano wyniki jego obserwacji w dziele nazwanym Historia Coelestis Britannica, zawierającym m.in. katalog pozycyjny ze współrzędnymi 2935 gwiazd[4]. Pozycje te Flamsteed określił z dużo większą dokładnością niż wcześniejsze prace[1]. Niektóre gwiazdy, jak np. 61 Cygni, nadal znane są pod numerami z tego katalogu[1]. W 1729 roku jako uzupełnienie katalogu ukazał się atlas nieba Atlas Coelestis[4].

Życiorys

Astronomii uczył się sam, a następnie (1670-74) kontynuował edukację w Jesus College na Uniwersytecie Cambridge[5]. W 1675 przyjął święcenia. Astronom postanowił wyposażyć obserwatorium w Greenwich, a niewielki spadek po ojcu umożliwił mu budowę kwadrantu murowego – przymocowanego do ściany przyrządu do mierzenia wysokości gwiazd w momencie ich przejścia przez południk[1].

Astronom usiłował powstrzymać publikowanie wyników jego badań przed ich zakończeniem, jednak były one potrzebne Izaakowi Newtonowi oraz Edmondowi Halleyowi. W 1704 roku książę Danii, Jerzy, zobowiązał się do pokrycia kosztów publikacji i mimo sprzeciwów astronoma, niekompletne obserwacje zostały wydane przez Halleya, a w 1712 roku wydrukowano 400 egzemplarzy. Później Flamsteed doprowadził do spalenia 300 z nich[1].

Wyróżnienia

Od 1677 roku był członkiem Royal Society[6].

Na jego cześć nazwano krater na Księżycu[7] i planetoidę (4987) Flamsteed[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Encyklopedia Britannica. Ziemia i Wszechświat. Poznań: Kurpisz S.A., 2006, s. 43. ISBN 978-83-60563-25-0.
  2. ↑ Flamsteed John, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-03].
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: John Flamsteed w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
  4. ↑ a b Ian Ridpath: Old star atlases (ang.). W: Star Tales [on-line]. [dostęp 2016-10-30].
  5. ↑ Cambridge Alumni Database ↓.
  6. ↑ List of Fellows of the Royal Society 1660 – 2007 (ang.). Royal Society. [dostęp 2016-08-21].
  7. ↑ Flamsteed on Moon (ang.). W: Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. IAU, USGS Astrogeology Science Center, NASA. [dostęp 2016-10-30].
  8. ↑ (4987) Flamsteed w bazie Minor Planet Center (ang.)

Linki zewnętrzne

Astronomowie Królewscy (Wielka Brytania)
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
XX wiek

Media użyte na tej stronie

John Flamsteed.jpg
Autor: George Vertue , Licencja: CC BY 4.0
John Flamsteed