John Playfair

John Playfair
Ilustracja
Portret Johna Playfaira autorstwa Henry'ego Raeburna
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1748
Benvie, Forfarshire

Data i miejsce śmierci

20 lipca 1819
Burntisland

Zawód, zajęcie

geolog, matematyk

John Playfair (ur. 10 marca 1748 w Benvie, Forfarshire, zm. 20 lipca 1819 w Burntisland) – szkocki geolog i matematyk.

Życiorys

John Playfair urodził się w Benvie w pobliżu Dundee. Do 14 roku życia był nauczany przez ojca, potem wysłano go na University of St Andrews, aby uzyskał ogólną edukację, pozwalającą na zostanie duchownym. W 1762 uzyskał stypendium na uczelni; ukończył ją w 1765, uzyskując tytuł Master of Arts[1].

W 1769 ukończył studia teologiczne, po czym wyjechał do Edynburga, gdzie zetknął się z przedstawicielami szkockiego Oświecenia, w tym matematykiem Dugaldem Stewartem, ekonomistą Adamem Smithem, chemikiem Josephem Blackiem, geologiem Jamesem Huttonem czy architektem Robertem Adamem[1].

W 1785 objął stanowisko profesora matematyki na Uniwersytecie Edynburskim; pracował tam przez kolejne 20 lat[1]. Prowadził badania dotyczące matematyki, a także geologii. Jako pierwszy zidentyfikował transportową rolę lodowców oraz sformułował hipotezę tworzenia dolin rzecznych przez działanie rzek[2].

Po śmierci Jamesa Huttona opublikował pracę Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth, streszczającą jego poglądy.

Imieniem Johna Playfaira nazwano krater na Marsie oraz na Księżycu.

Wybrana twórczość

  • Elements of Geometry (1795)
  • Illustrations of the Huttonian Theory of the Earth (1802)
  • Outlines of Natural Philosophy (1812–16).

Przypisy

  1. a b c John Playfair. [w:] MacTutor History of Mathematics archive [on-line]. [dostęp 2020-03-12]. (ang.).
  2. John Playfair, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2020-03-12] (ang.).

Media użyte na tej stronie

John Playfair by Sir Henry Raeburn.jpg

John Playfair, by Sir Henry Raeburn (died 1823). See source website for additional information.

This set of images was gathered by User:Dcoetzee from the National Portrait Gallery, London website using a special tool. All images in this batch have been confirmed as author died before 1939 according to the official death date listed by the NPG.