John Saxon

John Saxon
Ilustracja
John Saxon (2014)
Imię i nazwiskoCarmine Orrico
Data i miejsce urodzenia5 sierpnia 1936
Nowy Jork
Data i miejsce śmierci25 lipca 2020
Murfreesboro
Zawódaktor
Współmałżonek

Mary Ann Saxon
(1967–1979; rozwód)
Elizabeth Saxon
(1987–1992; rozwód)
Gloria Martel
(2008–2020; jego śmierć)

Lata aktywności1954–2020
Strona internetowa

John Saxon, właśc. Carmine Orrico[1][2] (ur. 5 sierpnia 1936 w Nowym Jorku, zm. 25 lipca 2020 w Murfreesboro)[3][4] – amerykański aktor filmowy i telewizyjny. Zdobywca nagrody Złotego Globu w nieistniejącej już kategorii „najlepsza wschodząca gwiazda – aktor” (1958). Znany powszechnie z roli Ropera w filmie Wejście smoka (1973) oraz porucznika Dona Thompsona w horrorach z serii Koszmar z ulicy Wiązów.

Życiorys

Wczesne lata

Pochodził z rodziny włosko-amerykańskiej[5]. Urodził się w Nowym Jorku jako syn Anny (z domu Protettore)[6] i Antonia Orrico[7], robotnika portowego. W 1953 ukończył szkołę średnią New Utrecht High School w nowojorskiej dzielnicy Brooklyn. Równocześnie uczęszczał do Actor’s Studio na zajęcia aktorskie Stelli Adler[8]. Jednocześnie imał się różnych zajęć, aby podreperować swój budżet, m.in. był modelem. Jego zdjęcia zwróciły uwagę „łowcy talentów” Henry Wilsona, który zaproponował go wytwórni Universal[9].

John Saxon (1975)

Kariera

W wieku 16 lat przybył do Hollywood i zmienił nazwisko na John Saxon. W 1954 po raz pierwszy trafił na duży ekran w dwóch filmach George’a Cukora: komedii romantycznej To może się zdarzyć każdemu (It Should Happen to You) z Judy Holliday i dramacie muzycznym Narodziny gwiazdy (A Star Is Born) z Judy Garland. W kryminalnym filmie filmie noir Na swobodzie (Running Wild, 1955)[10] pojawił się jako Vince Pomeroy. Rok później (1956) rola gracza baseballowego w filmie Moment nieuwagi (The Unguarded Moment) przyniosła mu sławę i uznanie. Za rolę Billa Tremaine w komedii Blake’a Edwardsa This Happy Feeling (1958) został uhonorowany nagrodą Złotego Globu w kategorii „najbardziej obiecujący nowy aktor”.

Przez kolejne kilka lat występował w całej serii lekkich filmów przeznaczonych dla młodego widza, w których partnerowały mu popularne ówcześnie gwiazdki: Sandra Dee, Luana Patten czy Debbie Reynolds. Jeden z nich trafił także na polskie ekrany – komedia Mr. Hobbs na urlopie (Mr. Hobbs Takes a Vacation, 1962) z Jamesem Stewartem. Swoją pierwszą dramatyczną rolę szeregowego Raymonda Endore’a zagrał w dramacie wojennym Wojenne polowanie (War Hunt, 1962) u boku Roberta Redforda. Jako Chuy Medina w westernie Sidneya J. Furie Appaloosa (1966) u boku Marlona Brando zdobył nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego.

Pod koniec lat 60., skuszony przez włoską Cinecittà zaczął grywać w intratnych aczkolwiek mało ambitnych filmach klasy „B”. Były to głównie horrory i spaghetti westerny. Doprowadziły one do marginalizacji aktora na głównym rynku amerykańskim. Można go było oglądać w tak znanych serialach jak Doktor Kildare (1966) czy Kung-fu (1972). Zmieniło się to po wejściu na ekrany kultowego dziś Wejścia smoka (1973), gdzie wystąpił jako Roper u boku Bruce’a Lee, u którego przedtem brał lekcje sztuk walki. Dużą popularność zyskał jako porucznik Donald Thompson w kasowym hicie Wesa Cravena Koszmar z ulicy Wiązów (1984). Nie zaniedbywał również szklanego ekranu. W operze mydlanej Dynastia (1982–1984) zagrał postać Rashida Ahmeda, potężnego potentata z Bliskiego Wschodu, brata Farouka (Kabir Bedi), romansującego z Alexis (Joan Collins), dopóki nie rozpoczął kontaktów biznesowych z Blakiem Carringtonem (John Forsythe). W miniserialu NBC Liz: Historia Elizabeth Taylor (Liz: The Elizabeth Taylor Story, 1995) z Sherilyn Fenn w roli tytułowej zagrał Richarda Brooksa, reżysera Kotki na gorącym blaszanym dachu. W jednym z odcinków serialu CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas (2005) wystąpił w roli Waltera Gordona.

Życie prywatne

14 stycznia 1967 poślubił Mary Ann, z którą miał syna Antonia (ur. 31 stycznia 1971 w Los Angeles). Jednak 27 grudnia 1979 doszło do rozwodu. 14 czerwca 1987 ożenił się z Elizabeth, z którą rozwiódł się 12 września 1992. 29 sierpnia 2008 poślubił Glorię Martel.

Zmarł 25 lipca 2020 w Murfreesboro w Tennessee na zapalenie płuc w wieku 83 lat.

Filmografia

Bibliografia

  • Portret na życzenie. John Saxon. „Film”. nr 6/1962 (1987-02-08). Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • John Saxon. T. 15: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., listopad 2009, s. 9. ISBN 978-83-252-0755-7.

Przypisy

  1. Personalidade: John Saxon (EUA) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2018-01-05].
  2. John Saxon (ang.). Listal. [dostęp 2018-01-05].
  3. Mike Barnes: John Saxon, 'Enter the Dragon,' 'Nightmare on Elm Street' Actor, Dies at 83 (ang.). „The Hollywood Reporter”, 2020-07-25. [dostęp 2020-07-26].
  4. Bob D’Angelo: John Saxon, ‘Nightmare on Elm Street,’ ‘Enter the Dragon’ actor, dead at 83 (ang.). kiro7.com, 2020-07-25. [dostęp 2020-07-26].
  5. John Saxon - What Nationality Ancestry Race (ang.). Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-07-26].
  6. John Saxon Biography (1935-) (ang.). Filmreference.com. [dostęp 2018-01-05].
  7. John Saxon (5 de Agosto de 1935) (port.). Filmow. [dostęp 2018-01-05].
  8. John Saxon (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2018-01-05].
  9. John Saxon (ang.). TV.com. [dostęp 2018-01-05].
  10. Hal Erickson: John Saxon Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2020-07-25].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

John Saxon, Fan Expo Canada 2014 (crop).jpg
Autor: Derek Hatfield, Licencja: CC BY 2.0
John Saxon at the 2014 Fan Expo Canada
John Saxon 1975.jpg
John Saxon in 1975