Jon Voight

Jon Voight

Jon Voight (2011)
Imię i nazwisko	Jonathan Vincent Voight
Data i miejsce urodzenia	29 grudnia 1938 Yonkers
Zawód	aktor, reżyser, producent filmowy, scenarzysta
Współmałżonek	Lauri Peters (1962-1967; rozwód) Marcheline Bertrand (1971-1978; rozwód)
Lata aktywności	od 1963

Jon Voight, właśc. Jonathan Vincent Voight^[1][2] (ur. 29 grudnia 1938^[3] w Yonkers) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

Laureat Oscara, festiwalu w Cannes, Złotego Globu, a także nagrody krytyków filmowych w Los Angeles i Nowym Jorku za rolę w filmie Powrót do domu (1978), nominowany do Oscara, laureat Złotego Globu i BAFTA za występ w filmie Nocny kowboj (1969)^[4].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Yonkers w stanie Nowy Jork^[5] w rodzinie rzymskokatolickiej jako syn Barbary (z domu Kamp; 1910–95), z pochodzenia Niemki, i golfisty Elmera Voighta (z domu Voytka; 1909–73), który był z pochodzenia Słowakiem^[6]. W 1956 ukończył Archbishop Stepinac High School w White Plains, a w 1960 został absolwentem The Catholic University of America^[7]. Dorastał z dwoma braćmi, Barrym (ur. 1937), wulkanologiem na Pennsylvania State University, i Jamesem Wesleyem (ur. 21 marca 1940), piosenkarzem i współautorem m.in. przebojów „Wild Thing” i „Angel of the Morning”^[5]. Ich dziadek i babka ze strony ojca byli imigrantami ze Słowacji, a dziadek i babka ze strony matki byli imigrantami niemieckimi^[8].

Po ukończeniu studiów przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie rozpoczął karierę aktorską. W 1960 studiował aktorstwo w Neighborhood Playhouse, a jego mentorem był Sanford Meisner.

Kariera

Pojawił się gościnnie w serialach ABC Naked City (1963), CBS The Defenders (1963) i Gunsmoke (1966-69). W styczniu 1965 wystąpił na scenie Off-Broadwayu jako Rodolfo w sztuce Arthura Millera Widok z mostu (A View from the Bridge). W 1966 spędził sezon w California National Shakespeare Festival. W następnym roku zdobył Theatre World Award za rolę w spektaklu That Summer, That Fall i grał tytułową rolę w komedii fantasy Philipa Kaufmana Nieustraszony Frank (Fearless Frank, 1967). Za kreację hustlera Joego Bucka w dramacie Johna Schlesingera Nocny kowboj (Midnight Cowboy, 1969) u boku Dustina Hoffmana zdobył nominację do Oscara, a także otrzymał nagrodę Złotego Globu i BAFTA. Film zapewnił mu międzynarodową rozpoznawalność^[9]. W 1970 odrzucił główną rolę w filmie Love Story^[10].

W 1978 został laureatem Oscara za kreację Luke’a Martina, poruszającego się na wózku inwalidzkim weterana wojny wietnamskiej w filmie Powrót do domu (Coming Home)^[9][11].

W melodramacie Franco Zeffirelli'ego Mistrz (The Champ, 1979) wcielił się w postać Billy’ego Flynna, byłego mistrza bokserskiego, który zakończył karierę. Zdobył uznanie krytyków za rolę bezwzględnego rabusia bankowego Oscara 'Manny’ego' Manheima w dramacie sensacyjno-przygodowym Andrieja Konczałowskiego Uciekający pociąg (Runaway Train, 1985). Kolejną nominaację do Złotego Globu zdobył jako John Wright w dramacie Johna Singletona Rosewood w ogniu (Rosewood, 1997). Był Noem w biblijnym filmie telewizyjnym Johna Irvina Arka Noego (1999).

Grał także w filmach biograficznych: Ali (2001) jako Howard Cosell, Powstaniu (Uprising, 2001) Jona Avneta jako nazistowski oficer Jürgen Stroop i miniserialu telewizyjnym Jan Paweł II (Pope John Paul II, 2005) jako papież Jan Paweł II.

W 2013 wygrał Złoty Glob i był dwukrotnie nominowany do nagrody Emmy (w 2013 i 2015 roku) za rolę drugoplanową w serialu Ray Donovan.

Życie prywatne

Był dwukrotnie żonaty. 30 kwietnia 1962 poślubił aktorkę Lauri Peters, z którą rozwiódł się w 1967. 12 grudnia 1971 ożenił się z aktorką i modelką Marcheline Bertrand, z którą ma dwoje dzieci: syna Jamesa Havena (ur. 11 maja 1973) i córkę Angelinę Jolie (ur. 4 czerwca 1975)^[12]. Po separacji z żoną w 1976 związał się z aktorką Stacey Pickern^[12].

Filmografia

Scenarzysta

• 1982: Lookin' to Get Out
  

  (c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0

  Aktor w Cannes (1993)
• 1989: Wieczność (Eternity)

Reżyser

• 1995: Tin Soldier

Obsada aktorska

• 1967: Generał Custer (Custer of the West) jako żołnierz-inwalida
• 1967: Fearless Frank jako Nieustraszony Frank
• 1967: Godzina ognia (Hour of the Gun) jako Curly Bill Brocius
• 1969: Nocny kowboj (Midnight Cowboy) jako Joe Buck
• 1970: Paragraf 22 (Catch-22) jako Milo Minderbinder
• 1970: Rewolucjonista (The Revolutionary) jako A
• 1972: Uwolnienie (Deliverance) jako Ed Gentry
• 1973: The All-American Boy jako Vic Bealer
• 1974: Conrack jako Pat Conroy
• 1974: Akta Odessy (The Odessa File) jako Peter Miller
• 1975: Koniec gry (Der Richter und sein Henker) jako Walter Tschanz
• 1978: Powrót do domu (Coming Home) jako Luke Martin
• 1979: Mistrz (The Champ) jako Billy Flynn
• 1982: Lookin' to Get Out jako Alex Kovac
• 1983: Table for Five jako J.P. Tannen
• 1985: Uciekający pociąg (Runaway Train) jako Oscar 'Manny' Manheim
• 1986: Pustynny kwiat (Desert Bloom) jako Jack Chismore
• 1990: Wieczność (Eternity) jako Edward/James
• 1991: Chernobyl: The Final Warning jako dr Robert Gale
• 1992: Ostatni który przeżył (The Last of His Tribe) jako profesor Albert Kroeber
• 1992: Zatopić „Rainbow Warrior” (The Rainbow Warrior) jako Peter Willcox
• 1993: Return to Lonesome Dove jako kapitan Woodrow F. Call
• 1995: Skazaniec (Convict Cowboy) jako Ry Weston
• 1995: Gorączka (Heat) jako Nate
• 1995: Tin Soldier jako Yarik
• 1996: Mission: Impossible jako Jim Phelps
• 1997: Poszukiwany (Most Wanted) jako Adam Woodward
• 1997: Chłopcy będą chłopcami (Boys Will Be Boys) jako Lt. Palladino
• 1997: Rosewood w ogniu (Rosewood) jako John Wright
• 1997: Zaklinacz deszczu (The Rainmaker) jako Leo Drummond
• 1997: Droga przez piekło (U Turn) jako ślepy mężczyzna
• 1997: Anakonda (Anaconda) jako Paul Sarone
• 1998: Generał (The General) jako Ned Kenny
• 1998: Wróg publiczny (Enemy of the State) jako Thomas Brian Reynolds
• 1998: Magik (The Fixer) jako Jack Killoran
• 1999: Najlepszy przyjaciel (A Dog of Flanders) jako Michel La Grande
• 1999: Luz Blues (Varsity Blues) jako Bud Kilmer
• 1999: Książę i surfingowiec (The Prince and the Surfer) jako prezenter
• 1999: Arka Noego (Noah's Ark) jako Noe
• 2001: Powstanie (Uprising) jako Jurgen Stroop
• 2001: Tomb Raider (Lara Croft: Tomb Raider) jako lord Croft
• 2001: Ali jako Howard Cosell
• 2001: Lara Croft: Tomb Raider jako lord Richard Croft
• 2001: Jack i Czarodziejska Fasola (Jack and the Beanstalk: The Real Story) jako Siggy
• 2001: Pearl Harbor jako prezydent Franklin Delano Roosevelt
• 2001: Zoolander jako Larry Zoolander
• 2002: Zdobyć puchar (Second String) jako trener Dichter
• 2003: Kto pod kim dołki kopie... (Holes) jako pan Sir/Marion Sirvio
• 2003: Jasper, Texas jako Billy Rowles
• 2004: The Karate Dog jako Hamilton Cage
• 2004: Kandydat (The Manchurian Candidate) jako senator Thomas Jordan
• 2004: Super Babies: Baby Geniuses 2 jako Bill Biscane/Kane
• 2004: Skarb narodów (National Treasure) jako Patrick Gates
• 2004: Pięć osób, które spotkamy w niebie (The Five People You Meet in Heaven) jako Eddie
• 2005: Jan Paweł II (Pope John Paul II) jako Jan Paweł II
• 2005: The Uninvited jako Bonilla
• 2005: Solo jako detektyw Bonilla
• 2006: Glory Road jako trener Adolph Rupp
• 2006: Wrześniowy świt
• 2007:: Transformers jako sekretarz Obrony John Keller
• 2007: Skarb narodów: Księga tajemnic jako Patrick Gates
• 2008: W cieniu chwały jako Francis Tierney Sr
• 2009: 24 godziny (24) jako Jonas Hodges
• 2012: Beyond-tajemnicze porwanie Amy Noble jako detektyw Jon Koski
• 2013: Dracula: The Dark Prince jako Leonardo Van Helsing
• od 2013: Ray Donovan jako Mickey Donovan
• 2015: Woodlawn jako Paul Bryant
• 2015: Baby Geniuses and the Space Baby jako Moriarty
• 2016: Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć jako Henry Shaw Sr.
• 2016: JL Ranch jako John
• 2017: Same Kind of Different as Me jako Earl Hall
• 2017: Riley's Peak jako Gus
• 2020: Wyrok na niewinnych jako Warren E.Burger

Producent

• 2004: The Karate Dog

Występy gościnne

• 1955-1975: Gunsmoke jako Tetter Karlgren
• 1964-1967: Twelve O'Clock High jako kapitan Holtke
• 1967: Coronet Blue jako Peter Wicklow
• 1967-1969: N.Y.P.D.

Nagrody

• Nagroda Akademii Filmowej 1978: Powrót do domu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Jon Voight w bazie IMDb (ang.)
• Jon Voight w bazie Notable Names Database (ang.)
• Jon Voight w bazie Filmweb