Joos van Cleve
Joos van Cleve lub Joos van der Beke, dawniej Mistrz Zaśnięcia Marii (ur. ok. 1485 w Kleve, zm. ok. 1540 w Antwerpii) – niderlandzki malarz, przedstawiciel manieryzmu antwerpskiego.
W 1511 został mistrzem cechu w Antwerpii. W latach 1530-35 działał na dworze króla Francji Franciszka I. Jego styl ukształtował się pod wpływem Geradra Davida, Quentina Massysa i Joachima Patinira.
Malował tłumne, zagęszczone kompozycje figuralne w rozbudowanej scenerii architektonicznej lub na tle panoramicznego krajobrazu.
Najważniesze zamówienia pochodzące z terytorium Polski w warsztacie Joosa van Cleve, to przede wszystkim skrzydła ołtarza św. Rajnolda zamówionego przez Bractwo św. Rajnolda w Gdańsku przed 1516 r., obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz tryptyk z Pokłonem Trzech Króli, zamówionym najprawdopodobniej przez króla Zygmunta I około roku 1520 z okazji nadania mu Orderu Złotego Runa, obecnie w Gemäldegalerie w Berlinie[1].
Wybrane dzieła
- Duży Pokłon Trzech Króli (ok. 1525) – Drezno, Gemaeldegalerie
- Madonna z Dzieciątkiem (ok. 1525-1530) - Kraków, Muzeum Czartoryskich
- Madonna z Dzieciątkiem na tle renesansowej architektury (ok. 1535) - Warszawa, Muzeum Pałacu Króla Jana III
- Mały Pokłon Trzech Króli (1517-18) – Drezno, Gemaeldegalerie
- Ołtarz św. Rajnolda (1515-16) – Warszawa, Muzeum Narodowe
- Ołtarz Zaśnięcia Marii (1515) – Kolonia, Wallraf-Richartz-Museum
- Ołtarz Zaśnięcia Marii (1515-16) – Monachium, Stara Pinakoteka
- Pokłon Trzech Króli – Neapol, Museo di Capodimonte
- Portret Eleonory Austriaczki, królowej Francji (ok. 1530) – Wiedeń, Kunsthistorisches Museum
- Sąd Ostateczny (ok. 1520) – Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art
- Portret młodego mężczyzny (ok. 1520) – Berlin, Gemäldegalerie
- Święta Rodzina – Poznań, Galeria Malarstwa i Rzeźby Muzeum Narodowego
- Święta Rodzina – Wiedeń, Akademie der Bildenden Kuenste
- Tryptyk z Pokłonem Trzech Króli (ok. 1520) – Berlin, Gemäldegalerie
- Ukrzyżowanie ze świętymi i donatorem (tryptyk) – Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art
- Zwiastowanie – Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art
Przypisy
- ↑ a b Marcin Latka , Commissions from the territories of today's Poland in the workshop of Joos van Cleve, 2016-01-18 [dostęp 2018-09-16] .
Bibliografia
- Robert Genaille, Maciej Monkiewicz, Antoni Ziemba: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydaw. Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6
- Leksykon malarstwa od A do Z, Warszawa: Muza S.A., 1992, ISBN 83-7079-076-3
- Christine Stukenbrock, Barbara Toepper, Arcydzieła malarstwa europejskiego, Koenigswinter: h. f. ullmann, 2007, ISBN 978-3-8331-2131-9