Jorge de Meneses

Jorge de Meneses
Jorge de Menezes
Data i miejsce urodzenia1498
Portugalia
Data i miejsce śmierci1537/1538
Brazylia
Zawód, zajęcieodkrywca, żeglarz

Don Jorge de Meneses, także Jorge de Menezes[1] (ur. ok. 1498, zm. 1537/1538 w Brazylii[2][3]) – odkrywca i żeglarz portugalski.

Życiorys

Płynąc na Moluki w 1526 zszedł z kursu i wylądował na wyspie Biak położony w Zatoce Cenderawasih[1][2], następnie natrafił na dużą wyspę; dokładniej na półwysep Ptasia Głowa i nazwał ten teren Ilhas dos Papuas (pol. Wyspy Papuy, w dokładnym przetłumaczeniu Wyspa z Ludźmi o Zakręconych Włosach[4][5] albo Wyspa Kędzierzawych[6])[7]. Wyraz Papua pochodzi od malajskiego słowa puapua lub papuwah co znaczy kręconą fryzurę[8][9]. Prawdopodobne nazwa ta przyszła mu do głowy na widok zakręconych fryzur mieszkańców wyspy, które były typowe dla tego regionu[6]. W ten sposób przypisuje mu się europejskie odkrycie Nowej Gwinei[7]. Nazwa „Nowa Gwinea” została nadana dopiero w 1545 roku przez Yñiga Ortiza de Reteza(ang.)[4].

Jorge de Menezes był portugalskim gubernatorem Moluków od 1527 do 1530 roku[10]. W maju 1527 zamieszkał na Ternate[2]. Podczas sprawowania władzy splądrował hiszpański fort na Tidore, otruł sułtana Ternate (kazał dodać truciznę do jego wina[10]) i popełnił okrucieństwa przeciwko miejscowej ludności. Następnie został aresztowany i wysłany do portugalskich kolonii w Indiach. Po powrocie do Portugalii został wygnany do kolonii Brazylii, gdzie zmarł w 1537 lub 1538 roku w walce z Indianami[2][3].

Przypisy

  1. a b Szabrański 1848 ↓, s. 496.
  2. a b c d Chronologie: Jorge de Menezes Biographie, www.kronobase.org [dostęp 2021-08-19].
  3. a b Meneses, Jorge de -1537 [WorldCat Identities], WorldCat [dostęp 2021-08-19] (ang.).
  4. a b Papua New Guinea History | Papua New Guinea Vacations | Goway, www.goway.com [dostęp 2021-08-19].
  5. Gascoigne 2009 ↓, s. 23.
  6. a b Papua dla odważnych, Portal podróżniczy [dostęp 2020-05-06] (pol.).
  7. a b Kratoska 2001 ↓, s. 56.
  8. Embassy of Papua New Guinea to the Americas, Washington, DC, Www.pngembassy.org [dostęp 2020-05-06].
  9. Papua New Guinea profile, „BBC News”, 14 lutego 2018 [dostęp 2020-05-06] (ang.).
  10. a b Burney 1803 ↓, s. 146.

Bibliografia

  • James Burney: A Chronological History of the Discoveries in the South Sea Or Pacific Ocean...: Commencing with an account of the earliest discovery of that sea by Europeans, and terminating with the voyage of Sir Francis Drake, in 1579. Pall Mall: Luke Hansard, 1803.
  • Antoni Szabrański: Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi. Drukarnia Strąbskiego, 1848.
  • Paul Kratoska: South East Asia, Colonial History. T. 1: Imperialism before 1800. Taylor & Francis, 2001. ISBN 0-415-21540-4.
  • Ingrid Gascoigne: Papua New Guinea. Marshall Cavendish, 2009. ISBN 0-7614-3416-X.