José María de Torrijos y Uriarte

José María de Torrijos y Uriarte
Ilustracja
Generał Torrijos pędzla Ángela de Saavedry
generał
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1791
Madryt

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 1831
Malaga

Przebieg służby
Główne wojny i bitwy

Wojna na Półwyspie Iberyjskim

José María de Torrijos y Uriarte (ur. 20 marca 1791 w Madrycie, zm. 11 grudnia 1831 w Maladze) – hiszpański wojskowy i liberał, walczący przeciwko monarchii absolutnej. Pośmiertnie otrzymał tytuł hrabiego de Torrijos przyznany przez regentkę Marię Krystynę Sycylijską[1].

Życiorys

Urodził się 20 marca 1791 w Madrycie, w rodzinie andaluzyjskich urzędników pracujących dla monarchii. Jego ojciec Cristóbal de Torrijos y Chacón pochodzący z Sewilli był kawalerem Orderu Karola III, pracował także na dworze Karola IV. Dzięki pozycji ojca, w wieku 10 lat został królewskim paziem. W wieku 13 lat wstąpił do wojskowej Akademii w Alcalá de Henares[1].

Walczył w wojnie o niepodległość Hiszpanii (1808–1814). Po powrocie króla Ferdynanda VII na tron w 1814 i przywróceniu absolutyzmu uczestniczył w proklamacji Juana Van Halena z 1817. Van Halen starał się przywrócić konstytucję z 1812 odrzuconą przez króla. W konsekwencji spędził dwa lata w więzieniu; został uwolniony w 1820 po sukcesie proklamacji Rafaela de Riego i rozpoczęciu Trzylecia liberalnego. Walczył z Francuzami (korpusem księcia d'Angoulême zwanym Cien Mil Hijos de San Luis), którzy najechali Hiszpanię, aby pomóc przywrócić absolutną władzę Ferdynanda VII i ancien régime. Po porażce wyemigrował do Anglii, gdzie przygotował własną proklamację. 2 grudnia 1831 wraz z sześćdziesięcioma towarzyszami przypłynęli do wybrzeża Malagi, gdzie wpadli w pułapkę absolutystów (zdradzeni przez gubernatora generalnego Gonzáleza Moreno). Zostali aresztowani i uwięzieni w kościele Nuestra Señora del Carmen w Maladze. Dziewięć dni później, 11 grudnia, Torrijos i 48 jego ocalałych towarzyszy zostało rozstrzelanych bez procesu na malageńskiej plaży San Andrés. To wydarzenie zainspirowało sonet José de Esproncedy zatytułowany A la muerte de Torrijos y sus compañeros i wielkoformatowy obraz Antonia Gisberta z 1888 Stracenie Torrijosa i jego towarzyszy[1].

Stracenie Torrijosa i jego towarzyszy Antonio Gisbert, 1888

Przypisy

  1. ↑ a b c Irene Castells: José María Torrijos (1791-1831). Conspirador romántico. W: Isabel Burdiel, Manuel Pérez Ledesma: Liberales, agitadores y conspiradores. Biografías heterodoxas del siglo XIX. Madrid: Espasa Calpe, 2000. ISBN 84-239-6048-X.

Media użyte na tej stronie

Fusilamiento de Torrijos (Gisbert).jpg
El lienzo representa el fusilamiento del general Torrijos y sus compañeros en las playas de Málaga. El general José María de Torrijos y Uriarte (1791-1831) que llegó a ser capitán general de Valencia, mariscal de campo y ministro de la Guerra durante el Trienio Liberal (1820-1823). Tras la vuelta al absolutismo, se sublevó y fue víctima de una emboscada preparada por el gobernador de Málaga, Vicente González Moreno, quien le había asegurado el triunfo de la rebelión. El día 11 de diciembre de 1831, a las once y media de la mañana, y sin juicio previo, el general Torrijos y 48 de sus compañeros fueron fusilados en las playas de Málaga. Está considerada una obra maestra de la pintura histórica del siglo XIX español y fue encargada en 1886 directamente por el Gobierno liberal de Práxedes Mateo Sagasta (1825-1903), durante la regencia de la reina María Cristina de Austria, como ejemplo de la defensa de las libertades para las futuras generaciones.