José Mora y del Rio

José Mora y del Rio

Data i miejsce urodzenia	24 lutego 1854 Pajacuarán
Data i miejsce śmierci	22 kwietnia 1928 San Antonio
Biskup leóński
Okres sprawowania	1907–1908
Arcybiskup meksykański
Okres sprawowania	1908–1928
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	22 grudnia 1879
Nominacja biskupia	19 stycznia 1893
Sakra biskupia	19 marca 1893

José Mora y del Rio (ur. 24 lutego 1854 w Pajacuarán, zm. 22 kwietnia 1928 w San Antonio) – meksykański duchowny rzymskokatolicki, biskup Tehuantepec, Tulancingo i León oraz arcybiskup meksykański.

Biografia

Życie do 1908

Studiował w seminarium w Zamorze, a następnie na Papieskim Kolegium Latynoamerykańskim Pío Latino w Rzymie. W Wiecznym Mieście uzyskał doktoraty z teologii i prawa kanonicznego. 22 grudnia 1879 w Meksyku otrzymał święcenia prezbiteriatu.

19 stycznia 1893 papież Leon XIII mianował go biskupem Tehuantepec. 19 marca 1893 w archikatedrze w Oaxaca przyjął sakrę biskupią z rąk arcybiskupa Antequery Eulogio Gregorio Clemente Gillowa y Zavalzy.

23 listopada 1901 został biskupem Tulancingo. 15 września 1907 papież Pius X przeniósł go na biskupstwo León. Ingres odbył 19 listopada 1907. 2 grudnia 1908 ten sam papież prekonizował go arcybiskupem meksykańskim. Jego ingres do meksykańskiej katedry miał miejsce 12 lutego 1909.

Arcybiskup meksykański

Na jego pontyfikat przypadło nasilenie antyklerykalnych działań rządu federalnego i uchwalanie w 1917 antyklerykalnej konstytucji Meksyku, przeciwko której jako głowa meksykańskiego Kościoła protestował. Miały wówczas miejsce zamachy przeprowadzane przez lewicowe bojówki. Na terytorium archidiecezji meksykańskiej bomby eksplodowały m.in. w bazylice w Guadalupe oraz w pałacu arcybiskupim (abp Mora y del Rio nie ucierpiał jednak w tym zamachu).

W 1921 poparł budowę Statui Chrystusa Króla w Cubilete, stwierdzając że pomnik intronizuje Najświętsze Serce Jezusa w całej Republice. W październiku 1924 w stolicy Meksyku był gospodarzem kongresu eucharystycznego, podczas którego biskupi poświęcili miasto Najświętszemu Sercu Jezusa. Organizacja kongresu została uznana przez prezydenta Álvaro Obregóna za złamanie konstytucji. Abp Mora y del Rio ponownie został oskarżony o działania sprzeczne z konstytucją 7 lutego 1925. W tym okresie m.in. w archidiecezji meksykańskiej miały również miejsce przejęcia kościołów przez państwo i odrzucający zwierzchność papieża Meksykański Apostolski Kościół Katolicki.

4 lutego 1926 gazeta El Universal opublikowała oświadczenie abpa Mora y del Rio, w którym protestował on przeciwko antykościelnym artykułom konstytucji i działaniom władz wymierzonych w Kościół. Następnego dnia abp Mora y del Rio został aresztowany z polecenia prezydenta Plutarco Elíasa Callesa. W ramach represji zamknięto część świątyń oraz wydalano z Meksyku zagranicznych duchownych na czele z delegatem apostolskim abp George Josephem Caruaną. Później nastąpiło zwiększenie represji poprzez zamknięcie szkół prowadzonych przez Kościół, obowiązek rejestracji kapłanów w celu uzyskania licencji na sprawowanie kultu oraz ograniczenie ich liczby do jednego księdza na 6000 mieszkańców. W odpowiedzi episkopat zagroził ekskomuniką osobom biorącym udział w prześladowaniach, a świecka Krajowa Liga Obrony Wolności Religijnej wezwała do bojkotu produktów oferowanych przez rząd. 25 lipca 1926 episkopat za zgodą papieża Piusa XI zawiesił sprawowanie kultu we wszystkich kościołach w Meksyku oraz oficjalnie poparł bojkot zaproponowany przez Krajową Ligę Obrony Wolności Religijnej. 7 września 1926 abp Mora y del Rio jako przewodniczący Komitetu Episkopatu przedstawił Izbie Deputowanych petycję podpisaną przez dwa miliony osób z prosbą o reformę konstytucji. Izba przewagą 21 głosów ją jednak odrzuciła.

W wyniku braku porozumienia na początku 1927 nasiliło się trwające od 1926 powstanie Cristero, wobec którego episkopat zajął dwuznaczną pozycję. 21 kwietnia 1927 władze federalne wygnały z kraju abpa Mora y del Rio wraz z innymi biskupami i duchownymi. 22 kwietnia 1928 abp Mora y del Rio zmarł na wygnaniu w teksańskim San Antonio.

Bibliografia

• José Mora y del Rio w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
• Archbishop José Mora y del Rio (ang.). GCatholic. [dostęp 2019-10-02].
• Excmo. y Revmo. Sr. Dr. D. José Mora y del Río (hiszp.). Katedra Metropolitarna w Meksyku. [dostęp 2019-10-02].