José Sócrates

José Sócrates

José Sócrates (2010)
Pełne imię i nazwisko

José Sócrates Carvalho Pinto de Sousa

Data i miejsce urodzenia

6 września 1957
Vilar de Maçada

Premier Portugalii
Okres

od 12 marca 2005
do 21 czerwca 2011

Przynależność polityczna

Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Pedro Santana Lopes

Następca

Pedro Passos Coelho

podpis

José Sócrates Carvalho Pinto de Sousa (wym. [ʒuˈzɛ ˈsɔkɾɐtɨʃ]; ur. 6 września 1957 w Vilar de Maçada) – portugalski polityk i inżynier, poseł do Zgromadzenia Republiki, minister, w latach 2004–2011 sekretarz generalny Partii Socjalistycznej, w latach 2005–2011 premier dwóch rządów konstytucyjnych (XVII i XVIII).

Życiorys

Urodził się w dystrykcie Vila Real w rodzinie należącej do klasy średniej[1]. Był wychowywany przez ojca, z zawodu architekta[2]. Z wykształcenia inżynier ze specjalizacją w inżynierii sanitarnej, absolwent Instituto Superior de Engenharia de Coimbra. Kształcił się także w dziedzinie zarządzania (MBA). Podjął również niekończone studia prawnicze na prywatnym Universidade Lusíada[3]. W latach 80. pracował w zawodzie projektanta w urzędzie miejskim Covilhã, z uwagi na zaniedbania zawodowe był upominany przez organy nadzoru i zagrożony postępowaniem dyscyplinarnym[4].

W młodości działał w Juventude Social Democrata, młodzieżówce Partii Socjaldemokratycznej[5]. W 1981 wstąpił do Partii Socjalistycznej (PS). Był radnym miejscowości Covilhã. W 1987 został wybrany do Zgromadzenia Republiki V kadencji w okręgu Castelo Branco. Wchodził również w skład parlamentu VI, VII, IX i X kadencji[6].

W październiku 1995 dołączył do rządu Antónia Guterresa jako sekretarz stanu w ministerstwie środowiska. W listopadzie 1997 awansował na stanowisko ministra delegowanego przy premierze. Zajmował się m.in. sprawami organizacji Euro 2004 w Portugalii. W październiku 1999 w drugim rządzie dotychczasowego premiera został ministrem środowiska. Urząd ten sprawował do kwietnia 2002, od stycznia tegoż roku wykonywał także obowiązki ministra zabezpieczenia społecznego.

Po wyborach w 2002 wygranych przez José Manuela Durão Barroso José Sócrates znalazł się w opozycji. Objął wówczas funkcję wiceprzewodniczącego klubu poselskiego PS, którą pełnił do 2005. 24 września 2004, po rezygnacji Eduarda Ferro Rodrigues ze stanowiska sekretarza generalnego Partii Socjalistycznej, zwyciężył w wyborach na jego następcę, pokonując Manuela Alegre i João Soaresa, zdobywając 80% głosów[7]. W 2006, 2009 i 2011 po raz kolejny był wybierany na sekretarza generalnego socjalistów[8][9][10].

12 marca 2005, po wygranych przez PS wyborach parlamentarnych, objął funkcję premiera większościowego rządu. 26 października 2009 rozpoczął kolejną kadencję, stając na czele rządu mniejszościowego[11]. 23 marca 2011 podał się do dymisji z zajmowanego stanowiska w związku z odrzuceniem przez opozycję rządowego programu gospodarczego opracowanego w związku ze skutkami światowego kryzysu finansowego[12][13]. Po przegranych przez PS wyborach w 2011 zrezygnował ze stanowiska sekretarza generalnego partii[14]. Odmówił również przyjęcia mandatu posła do Zgromadzenia Republiki[15].

Objęty następnie postępowaniem karnym w związku z zarzutami korupcji, przestępstw podatkowych i prania brudnych pieniędzy. W listopadzie 2014 został zatrzymany w Lizbonie i następnie tymczasowo aresztowany[16]. We wrześniu 2015 zwolniony i osadzony w areszcie domowym[17], miesiąc później uchylono również ten środek zapobiegawczy[18].

Życie prywatne

Jest rozwiedziony, jego żoną była Sofia Mesquita Carvalho Fava (inżynier ochrony środowiska), ma dwóch synów: José Miguela i Eduarda[19].

Przypisy

  1. Sócrates, um socialista pragmático e determinado. correiobraziliense.com.br, 23 marca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  2. José Sócrates, um reformista que admira o modelo escandinavo renovado. uol.com.br, 20 lutego 2005. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  3. Sócrates estudou Direito na Universidade Lusíada. publico.clix.pt, 13 kwietnia 2007. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  4. Câmara da Guarda afastou José Sócrates da direcção de obras nos anos 90 e repreendeu-o por desleixo profissional. publico.pt, 5 kwietnia 2010. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  5. Passos Coelho: É o terceiro presidente de partido que foi da JSD. sabado.pt, 25 marca 2010. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  6. Profil na stronie Zgromadzenia Republiki. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  7. PS: José Sócrates eleito com 80,07 por cento dos votos. publico.pt, 29 września 2004. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  8. Sócrates reeleito líder do PS. rtp.pt, 29 października 2006. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  9. José Sócrates reeleito secretário-geral com 96,43 por cento dos votos. publico.pt, 15 lutego 2009. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  10. Sócrates reeleito secretário-geral do PS. sapo.pt, 27 marca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  11. Novo Governo Constitucional português toma posse. uol.com.br, 26 października 2009. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  12. José Sócrates pediu a demissão: „Hoje o país perdeu, não ganhou”. dn.pt, 23 marca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  13. Oposição unânime na rejeição ao PEC. dn.pt, 23 marca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  14. PS: Sócrates resigns and admits defeat in general election. portugaldailyview.com, 5 czerwca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  15. José Sócrates renunciou ao mandato de deputado do PS. dn.pt, 21 czerwca 2011. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  16. Portugal ex-PM Jose Socrates held in tax fraud inquiry. bbc.com, 22 listopada 2014. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  17. Były premier Jose Socrates zwolniony z aresztu. Oczekuje na wyrok w lizbońskim mieszkaniu. tvp.info, 5 września 2015. [dostęp 2017-04-22].
  18. Sócrates libertado. sapo.pt, 16 października 2015. [dostęp 2017-04-22]. (port.).
  19. Sócrates encontra-se com a ex-mulher e os filhos na exposição da sogra. caras.pt, 18 kwietnia 2010. [dostęp 2017-04-22]. (port.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Council of the EU and European Council.svg
This is a logo for European Council and the Council of the European Union. The logo is inspired by the lantern-shaped structure at the heart of the Europa building, the headquarters of both institutions.
José Socrates cropped from Dmitry Medvedev in Portugal 20 November 2010-2.png
(c) Kremlin.ru, CC BY 4.0
Before the meeting of the NATO-Russia Council, Prime Minister of Portugal José Socrates.
Jose Socrates signature.svg
Signature of José Sócrates