Josef Hellmesberger Jr.

Josef Hellmesberger Jr.
Ilustracja
Pseudonim

„Pepi”

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1855
Wiedeń

Pochodzenie

austriackie

Data i miejsce śmierci

26 kwietnia 1907
Wiedeń

Przyczyna śmierci

niewydolność nerek

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, skrzypek, dyrygent

Josef „Pepi” Hellmesberger Jr. (ur. 9 kwietnia 1855 w Wiedniu, zm. 26 kwietnia 1907 tamże)[1][2] – austriacki kompozytor, skrzypek i dyrygent.

Życiorys

Urodził się w rodzinie z tradycjami muzycznymi. Muzykami również byli: ojciec Josef (1828–1893), dziadek Georg (1800–1873), stryj Georg (1830–1852) i brat Ferdinand (1863–1940)[3]. Studiował teorię muzyki i grę na skrzypcach u swojego ojca w Konserwatorium Wiedeńskim[1][3]. Po raz pierwszy wystąpił publicznie w wieku 8 lat; mając 15 lat wykonywał partię skrzypiec w kwartecie ojca (Hellmesberger Quartett)[1][2]; jako 18-latek stał się ulubieńcem Wiednia, nazywanym „koronowanym księciem Pepi”[2].

Jego kariera na krótko została związana z wojskiem – jako solista został przydzielony do orkiestry regimentu miejskiego (Hoch- und Deutschmeister), którego koncerty przy promenadzie i muzyka na balach były ważną częścią wiedeńskiego życia muzycznego[1][2]. Najwcześniejsze jego kompozycje to utwory taneczne skomponowane podczas trzyletniej służby wojskowej[2].

W 1875 został drugim skrzypkiem w Hellmesberger Quartett, w 1891 przejął od ojca kierowanie kwartetem, z którym odbywał tournée m.in. do Turcji i Egiptu[1][4]. W 1878 został profesorem klasy skrzypiec w Wiedeńskim Konserwatorium. W tym samym roku został solistą w dworskiej kapeli (Hofkapelle) i operze (Hofoper), a w 1884 – koncertmistrzem i dyrygentem w tejże operze. W 1890 zastąpił Hansa Richtera na stanowisku kapelmistrza kapeli dworskiej. W latach 1901–1903 był dyrygentem Filharmonii Wiedeńskiej[1][2], a w latach 1904–1905 kapelmistrzem opery dworskiej w Stuttgarcie[2][3][4].

Zmarł w wieku 52 lat, z powodu niewydolności nerek. Został pochowany na wiedeńskim cmentarzu Hietzinger.

Twórczość

Jego dorobek kompozytorski obejmuje 6 baletów, pieśni i tańce[1][4] oraz 22 operetki, które nie odegrały poważniejszej roli w historii tego gatunku, ale niektóre były często grywane, m.in. Der Graf von Gleichen (1880), Rikiki (1887), Das Veilchenmädel (1904), Der Triumph des Weibes (1906)[1][3][5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h Michniewicz 1993 ↓, s. 173.
  2. ↑ a b c d e f g Evidon 2004 ↓.
  3. ↑ a b c d Barbara Boisits, Christian Fastl: Hellmesberger (Helmesberger), Familie (niem.). W: Oesterreichisches Musiklexikon online [on-line]. 2019-12-06. [dostęp 2020-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)].
  4. ↑ a b c Aryeh Oron: Joseph Hellmesberger, Jr. (Composer, Arranger) (ang.). W: Bach Cantatas Website [on-line]. 2009-10. [dostęp 2020-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)].
  5. ↑ Chodkowski 1995 ↓, s. 361.

Bibliografia

  • Jerzy Michniewicz: Hellmesberger Joseph II. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 4: HIJ część biograficzna. Kraków: PWM, 1993, s. 172-173. ISBN 83-224-0453-0. (pol.)
  • Richard Evidon: Hellmesberger family. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. H. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 361. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie