Josef Toufar

Josef Toufar

Data i miejsce urodzenia	14 lipca 1902 Arnolec, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	25 lutego 1950 Praga, Czechosłowacja
Miejsce pochówku	?↗
Wyznanie	katolicyzm
Prezbiterat	1940

Josef Toufar (ur. 14 lipca 1902, zm. 25 lutego 1950) – katolicki ksiądz, ofiara reżimu komunistycznego w Czechosłowacji.

Z zawodu będąc stolarzem święcenia przyjął dopiero w wieku 38 lat. W styczniu 1950 roku oskarżono go o zainscenizowanie tzw. cudu čihostskiego (od nazwy miejscowości Číhošť, gdzie był proboszczem). Według relacji świadków w trakcie mszy, 11 grudnia 1949 roku poruszył się kilkakrotnie na boki półmetrowy krzyż ołtarzowy. Cud miał się powtórzyć na Boże Narodzenie. Szerząca się wieść o cudzie zainteresowała służby bezpieczeństwa (Státní bezpečnost) i 29 stycznia proboszcza uwięziono i przewieziono do Pragi.

W trakcie brutalnych przesłuchań próbowano go zmusić do podpisania przyznania się do wykorzystywania seksualnego dzieci oraz do skrytego poruszania krzyżem. Ekspertyzy sądowe w latach 90. wykazały, że zeznanie zostało sfabrykowane w całej rozciągłości. Dochodzenie ujawniło również, że chłopcy, którzy mieli być molestowani przez ks. Toufara, zostali groźbami zmuszeni do podpisania oskarżających zeznań. Nie udało się ponadto odkryć przyczyny poruszania się krzyża. Wymyślony i sfabrykowany przez komunistyczne władze mechanizm poruszający w testach wykazał niemożliwość jego działania. Ponadto w kościele nie znaleziono żadnych pozostałości czy śladów jakiegokolwiek mechanizmu.

25 lutego księdza Toufara odwieziono w stanie krytycznym do praskiego szpitala. Tamteż w tym dniu umarł. Na żądanie StB w karcie zgonu jako powód wpisano pęknięcie wrzodu. Osiemnaście lat później asystujący lekarz, dr František Mauer wyjawił, że proboszcz Toufar został zatłuczony na śmierć i nie byli w stanie go uratować w trakcie operacji.

Rodzinie proboszcza oznajmiono śmierć dopiero po czterech latach od tego wydarzenia. Ciało pochowano w zbiorowej mogile. Przesłuchujący Ladislav Macha został ukarany tylko naganą za niepowodzenie w przesłuchaniu. Z powodów zdrowotnych nie został ukarany więzieniem.

Komunistyczne władze cud wykorzystały do antykościelnej propagandy. Nakręcono film propagandowy Biada temu, przez którego przychodzi zgorszenie. W filmie miał grać sam proboszcz, ale z przyczyn fatalnego stanu zdrowia, rolę odegrał znany z procesów antykościelnych prokurator Karel Čížek. Film został rozprowadzony w rekordowej ilości kopii, ale został tak fatalnie wykonany, że społeczeństwo było przekonane o państwowej inscenizacji. Później powstała jeszcze książka propagandowa.

Po upadku komunizmu o čihostskim proboszczu czeska telewizja nakręciła film In nomine Patris^[1]. Film w sposób realistyczny odtwarza prawdziwą wersję zdarzeń.

Przypisy

Bibliografia

• Andrzej Grajewski: Cud w Czihoszti. gosc.pl. [dostęp 2012-03-08].