Joseph Breinl von Wallerstern

Joseph Breinl von Wallerstern
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1800
Praga

Data i miejsce śmierci

18 stycznia 1869
Graz

starosta tarnowski
Okres

od 1835
do 1846

Odznaczenia
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Leopolda
Tarnów. Siedziba władz cyrkułu. Miejsce urzędowania Józefa Breinla.

Joseph Breinl von Wallerstern (ur. 8 grudnia 1800 w czeskiej Pradze, zm. 18 stycznia 1869 w Graz)[1][2][3] – XIX-wieczny urzędnik austriacki[4]. Pierwotnie praktykant konceptowy przy Gubernium we Lwowie. W latach 1835-1846 starosta w Tarnowie. W 1837 dyrektor gimnazjum i studium filozoficznego w Tarnowie[5].

W 1846 r. krążyła po cyrkule tarnowskim plotka o zbliżającym się powstaniu i planowanym przez szlachtę rzekomym, masowym mordowaniu chłopów i Żydów. Zaniepokojeni dwaj żydowscy piekarze z Ryglic: Mendel Fenchel i Mojżesz Klappholz oraz Izrael Salamon złożyli donos do starostwa[6]. W jego konsekwencji 10 lutego doszło do kilku rewizji i aresztowań na terenie Ryglic. Donosiciele otrzymali od starosty Breinla nagrodę[7]. Aby zapobiec wybuchowi powstania niepodległościowego, Joseph Breinl prowokacyjnie wykorzystał antyszlachecki ruch chłopski w Tarnowskiem i skierował go przeciw ziemiaństwu[8]. W dniu 16 lutego 1846 roku starosta Breinl zwołał na 18 lutego do Tarnowa zebranie wójtów i przedstawicieli chłopstwa. Na spotkaniu gdzie zgromadziło się ok. 70 osób[9] za obietnicę rychłej poprawy ich sytuacji (zniesienie pańszczyzny) polecił, aby rozbrajali powstańców i odsyłali ich żywych lub martwych do siedziby cyrkułu w Tarnowie. Apelując do ludu o pomoc, Breinl utwierdzał go w przekonaniu, że władze nie będą przeszkadzać w rozprawieniu się ze szlachtą.

Po wydarzeniach rzezi galicyjskiej starosta Breinl otrzymał Krzyż Leopolda oraz w 1846 posadę radcy gubernialnego (k . k . Hofrat ) w Brnie[10][11].

Honorowy obywatel Tarnowa[4].

Przypisy

  1. ↑ Genealogisches Jahrbuch, Degener., 1967 [dostęp 2022-10-22] (niem.).
  2. ↑ Genealogisches Jahrbuch, Degener., 1967 [dostęp 2022-10-22] (niem.).
  3. ↑ Ritter Josef Breinl von Wallerstern, geni_family_tree [dostęp 2022-10-22] (pol.).
  4. ↑ a b Kontrowersyjny honorowy obywatel Tarnowa, czy wciąż nim będzie?, Radio RDN | Radio Dobrze Nastawione [dostęp 2019-02-06] (pol.).
  5. ↑ Austria, Hof- und Staats-Schematismus des österreichischen Kaiserthums, Aus der k. k. Hof- und Staats-Aerarial-Druckerey, 1837 [dostęp 2016-02-21] (niem.).
  6. ↑ Tarnów: Pogwizdów, Tarnowskie Tow. Kulturalne, 2006 [dostęp 2022-10-22] (pol.).
  7. ↑ Cmentarz żydowski w Ryglicach Jewish cemetery in Ryglice, www.kirkuty.xip.pl [dostęp 2016-02-21].
  8. ↑ Breinl Joseph, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2016-02-21].
  9. ↑ Maciej Replewicz, Wywiad z prof. dr hab. Alicja Kulecka. Rabacja galicyjska była skierowana przeciw wspólnocie narodowej., dzieje.pl, 18 lutego 2016 [dostęp 2016-05-18].
  10. ↑ „Rocznik Jasielski”, tom VI, Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, 2006, ISSN 0137-5636.
  11. ↑ Irena Homola, Pamiętniki urzędników galicyjskich, Wyd. Literackie, 1978 [dostęp 2016-02-21] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Pałac Sanguszków w Tarnowie - 1.jpg
Autor: Kacper Szymański, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na fasadę Pałacu Sanguszków przy Placu Sobieskiego w Tarnowie.
Ord Leopold-GC.png
Autor: FranzJosephI, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Cavaliere di Gran Croce dell'Ordine Imperiale di Leopoldo
Joseph Breinl Litho.jpg
Josef Breinl, um 1850 Bürgermeister oder Statthaltereirat in Brünn (Brno) Lithographie von Josef Kriehuber, 1855