Josyp Łewyćkyj

Josyp Łewyćkyj
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1801
Barańczyce

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 1860
Nahujowice

Miejsce pochówku

Nahujowice

Wyznanie

greckokatolickie

Kościół

katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego

Prezbiterat

1825

Josyp Łewyćkyj (pol. Józef Lewicki) (ur. 24 maja 1801 w Barańczycach, zm. 5 czerwca 1860 w Nahujewyczach) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński językoznawca, teolog, poeta, etnograf, działacz kulturalny.

Życiorys

Ukończył filozofię i teologię na Uniwersytecie Wiedeńskim, wyświęcony w 1825. W latach 1847–1853 był wykładowcą teologii w Greckokatolickim Seminarium Duchownym w Przemyślu. W latach 1850–1855 nauczał także języka rusińskiego w gimnazjum przemyskim. Był proboszczem w Szkle, Truszowicach i Nahujewyczach. Członek założyciel (3 lipca 1845) Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[1]. W 1848 r. brał aktywny udział w Soborze Uczonych Ruskich.

Był autorem jednej z pierwszych gramatyk języka ukraińskiego (Grammatik der ruthenischen oder kleinrussischen Sprache, 1834, w języku niemieckim), a także elementarza. Przełożył na język ruski m.in. ballady Schillera Jako pierwszy (w artykule Відповідь на погляд про запровадження польської азбуки в руську писемніст, 1834, w języku polskim) sprzeciwiał się propozycji Josypa Łozynskiego wprowadzenia do języka ukraińskiego alfabetu łacińskiego.

Mimo że podkreślał odrębność narodową Ukraińców m.in. od Polaków i Rosjan, twierdził, że Białorusini takiej odrębności nie posiadają – Białorusinów Łewyćkyj zaliczał do narodu ukraińskiego[2]. Pisał w jazycziu.

Jego siostrzeńcami byli Emil i Józef Czerlunczakiewiczowie.

Zobacz też

Przypisy

  1. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1860, s. 637;
  2. Jan Kozik, Ukraiński ruch narodowy w Galicji w latach 1830–1848, Kraków 1973, s. 176–177.

Literatura