Jozafat Bułhak

Jozafat Bułhak
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Imperium Rosyjskie

Data urodzenia

20 kwietnia 1758

Data śmierci

25 lutego 1838

Miejsce pochówku

Nadmorska Pustelnia Trójcy Świętej i św. Sergiusza z Radoneża

Metropolita kijowski
Okres sprawowania

1817-1838

Arcybiskup połocki
Okres sprawowania

1833-1838

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół unicki

Prezbiterat

27 marca 1785

Nominacja biskupia

24 kwietnia 1787

Sakra biskupia

26 września 1790

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

26 września 1790

Konsekrator

Teodozy Rostocki

Współkonsekratorzy

Symeon Młocki
Stefan Lewiński

Jozafat Ignacy Bułhak (ur. 20 kwietnia 1758, zm. 25 lutego 1838) – duchowny greckokatolicki, kolejno unicki biskup koadiutor piński (1787-1795), biskup brzeski (1798-1828), biskup litewski (1828-1833) i arcybiskup połocki (1833-1838), w latach 1817-1838 – zwierzchnik Kościoła greckounickiego w Imperium Rosyjskim z tytułem metropolity kijowskiego.

Często mylony ze swoim kuzynem, unickim biskupem pińskim i turowskim Jerzym Bułhakiem - opatem klasztoru bazylianów w Supraślu.

Młodość

Pochodził z rzymskokatolickiej rodziny szlacheckiej herbu Syrokomla osiadłej w powiecie słonimskim.

Nauki pobierał w szkole przy monasterze Zaśnięcia Matki Bożej w Żyrowicach, prowadzonej przez zakon bazyliański, do którego wstąpił w 1774 r. Studia odbywał w latach 1782-1785 w Rzymie w Kolegium Urbanum przy Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. Powróciwszy do Polski pełnił posługę nauczyciela w bazyliańskich szkołach średnich w Żyrowicach i Głębokiem Litewskim.

Posługa biskupia

Szybko awansował. W 1790 został unickim biskupem turowskim - koadiutorem pińskim. Funkcję tę pełnił do 1795 r. W latach 1798-1828 r. pozostawał biskupem rozległej diecezji brzeskiej. Od 1828 r. pełnił funkcję biskupa nowo utworzonej diecezji litewskiej. Decyzją rządu rosyjskiego, dnia 14 kwietnia 1833 r.przeniesiony na rządcę diecezji białoruskiej z siedzibą w Połocku (zachowując godność arcybiskupa połockiego). W 1817 r. powołany na unickiego metropolitę w Rosji. Pełnił funkcję przewodniczącego II departamentu Kolegium Rzymskokatolickiego w Petersburgu, a od 1829 prezesa Kolegium Unickiego - kolegialnego zarządu nad Kościołem unickim w Imperium Rosyjskim. Doceniany przez ministra Aleksandra Golicyna, w 1818 r. powołany na wiceprezydenta Rosyjskiego Towarzystwa Biblijnego, dzięki czemu na ziemiach zabranych popularyzował polski przekład Pisma Świętego. Poprzez swoje milczenie, godził się na wiele kontrowersyjnych zmian wprowadzanych przez ks. Józefa Siemaszkę - autora poufnego planu likwidacji unii brzeskiej, późniejszego biskupa - apostatę. Zmarł dnia 9 marca 1838 - pochowany w Petersburgu w Siergiejewskiej Ławrze. Metropolita Ignacy Jozafat Bułhak potępił powstanie listopadowe w liście pasterskim z 16 grudnia 1830 r., rozpowszechnionym w nakładzie 2 tys. egzemplarzy.

Kilka miesięcy po śmierci metropolity J. I. Bułhaka zlikwidowano Cerkiew unicką działająca na terenie Imperium Rosyjskiego, a jej wiernych wcielono (często przy pomocy siły oraz nacisków administracji), do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Postać Bułhaka zamyka kartę historii unii kościelnej na dawnych Kresach Rzeczypospolitej, wcielonych do Cesarstwa Rosyjskiego (tzw. ziemie zabrane). Pod władzą Rosji pozostali jedynie unici na terenie Królestwa Polskiego.

Zobacz też

Bibliografia

  • J. Bohowicz, „Ostatni Metropoplita unicki na Białejrusi”, [w:] „Oriens”, VI (1938), z. 1-2.
  • Dmytro Blazejowskyj, „Hierarchy of the Kyivan Church (861-1990)”, Rome 1990, s. 258, 259, 280, 287 i 294.
  • Ks. Kazimierz Dola, „Katalog arcybiskupów i biskupów rezydencjalnych eparchii polskich obrządku grecko-unickiego od Unii Brzeskiej (1596) do roku 1945”, [w:] „Historia Kościoła w Polsce” t. II 1764-1945, cz. 2 1918-1945, Poznań-Warszawa 1979, s. 304-311, s. 311.
  • ks. Czesław Falkowski, Bułhak Ignacy Jozafat, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t.3, Kraków 1937, s.127-129.
  • Religja i carkwa na Belarusi. Encyklapedyczny dawednik, Minsk 2001, s.58
  • Edward Likowski, Dzieje Kościoła Unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i XIX w., cz.2. Warszawa 1906.
  • Іриней Назарко. “Київські і галицькі митрополити: біографічні нариси (1590-1960)”. – Рим, 1960. s. 133-137.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jozafat Bułhak.PNG
Jozafat Bułhak
POL COA Syrokomla.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Syrokomla