Jozef Turanec

Jozef Turanec (ur. 7 marca 1892 w Sučanach, zm. 9 marca 1957 w Leopoldovie) – słowacki generał major; dowódca słowackiej Dywizji zmotoryzowanej Rýchla divízia w składzie HGr A; wódz naczelny armii Republiki Słowackiej w okresie prezydentury Jozefa Tiso.

Pochodził z rodziny robotniczej[1]. W październiku 1913 rozpoczął służbę wojskową w 71. pułku piechoty w Trenczynie[1]. Gimnazjum ukończył w Rużomberku, następnie naukę kontynuował na wydziale prawa Uniwersytetu w Bratysławie (8 semestrów); w roku 1920 ukończył kursy wojskowe; w latach 1919-1939 w armii czechosłowackiej; od 1939 w armii słowackiej; od sierpnia 1941 dowódca słowackiej dywizji zmotoryzowanej. Dnia 7 sierpnia 1942 awansowany do rangi generała majora, odznaczony Krzyżem Żelaznym. Dowódca armii słowackiej z siedzibą w Bańskiej Bystrzycy; od 25 sierpnia 1944 głównodowodzący wiernej Jozefowi Tiso armii słowackiej; przyleciał samolotem na obszar opanowany przez powstańców i próbował przejąć dowództwo nad zbuntowanymi oddziałami wojska. 29 sierpnia 1944 zatrzymany na rozkaz gen. Goliana na lotnisku Trzy Dęby, a następnie razem z gen. Ferdinandem Čatlošem przetransportowany do ZSRR. W roku 1947 został przekazany przez ZSRR władzom czechosłowackim[1].

10 grudnia 1947 skazany przez sąd w Bratysławie na karę śmierci przez rozstrzelanie; ostatecznie wyrok zamieniono na 30 lat więzienia[1]. W sentencji wyroku podano, że odpowiedzialny był za tłumienie powstania narodowego na Słowacji w roku 1944 (za NYT z d. 11 grudnia 1947). Gen. Jozef Turanec zmarł w więzieniu w roku 1957 na atak serca[1].

Przypisy

  1. a b c d e Jozef Turanec (słow.). vhu.sk. [dostęp 2022-02-22].

Źródła

  • Scherzer, Veit (2007). Die Ritterkreuzträger 1939–1945 Die Inhaber des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939 von Heer, Luftwaffe, Kriegsmarine, Waffen-SS, Volkssturm sowie mit Deutschland verbündeter Streitkräfte nach den Unterlagen des Bundesarchives [The Knight's Cross Bearers 1939–1945 The Holders of the Knight's Cross of the Iron Cross 1939 by Army, Air Force, Navy, Waffen-SS, Volkssturm and Allied Forces with Germany According to the Documents of the Federal Archives] (in German). Jena, Germany: Scherzers Miltaer-Verlag. ISBN 978-3-938845-17-2.