Judenfrei

REF orange.svg
Ten artykuł od 2020-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł.
(Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające).
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Synagoga w Bydgoszczy; napis głosi: „To miasto jest wolne od Żydów”
Mapa pokazuje liczbę egzekucji przeprowadzonych przez Einsatzgruppe A na terenach: Estonii (sklasyfikowana jako Judenfrei), Łotwy, Litwy, Białorusi i Rosji

Judenfrei (pol. Wolny od Żydów) – termin używany przez niemieckich nazistów do określenia danego terenu lub miasta, w którym nie zamieszkują Żydzi[1].

Władze III Rzeszy najczęściej „oczyszczały” tereny z ich żydowskich mieszkańców poprzez masowe deportacje do zlokalizowanych na okupowanych terenach gett i obozów koncentracyjnych (Niemcy, Polska oraz inne kraje okupowane) lub masowe mordy dokonywane przez szwadrony śmierci, niekiedy organizowane przez lokalne kolaboracyjne władze (głównie na terenie ZSRR: Rosja, Ukraina, Estonia oraz Łotwa).

Po raz pierwszy termin judenfrei został użyty w Prusach oraz w późniejszych latach w Austrii w XIX wieku.

Tereny sklasyfikowane jako Judenfrei

  • Gelnhausen – miasto sklasyfikowane jako judenfrei 1 listopada 1938. Wówczas zniszczono miejską synagogę, a obywateli pochodzenia żydowskiego zmuszono do opuszczenia miasta[2].
  • Bydgoszcz – okupowane przez Niemców miasto zostało sklasyfikowane jako judenfrei w grudniu 1939.
  • Luksemburg – okupowane przez nazistowskie Niemcy państwo zostało sklasyfikowane jako judenfrei 17 października 1941 roku[3].
  • Estonia – uznana za judenfrei w grudniu 1941 roku. Ocena ta została potwierdzona na konferencji w Wannsee 20 stycznia 1942 roku[4].
  • Belgrad – okupowany przez nazistowskie Niemcy, uznany za judenfrei w sierpniu 1942 roku[5].
  • Wiedeń – uznany za judenfrei 9 października 1942 roku.
  • Berlin – uznany za judenfrei 19 maja 1943 roku[6].
  • Tarnów – ogłoszony jako judenfrei w lutym 1944 roku.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Holocaust Glossary: Terms, Places, and Personalities (ang.). [dostęp 2015-11-25].
  2. ↑ Gelnhausen endlichjudenfrei (niem.). [dostęp 2008-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-20)].
  3. ↑ Commémoration de la Shoah au Luxembourg (fr.). 2005-06-30. [dostęp 2015-11-25].
  4. ↑ Extract from Report by Einsatzgruppe A (ang.). [dostęp 2008-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-10)].
  5. ↑ Final Solution (New York, 1985), p. 77; Walter Manosc hek, „Serbien ist judenfrei”.
  6. ↑ Was war am 19. Mai 1943 (niem.). [dostęp 2015-11-25].

Media użyte na tej stronie

Map used to illustrate Stahlecker's report to Heydrich on January 31, 1942.jpg

Map used to illustrate Stahlecker's report to Heydrich on January 31, 1942

From the U.S. Holocaust Museum: Map from Stahlecker's report entitled "Jewish Executions Carried Out by Einsatzgruppe A" and stamped "Secret Reich Matter." It shows the number of Jews executed in the Baltic States and Belarus in 1941. The legend at the bottom states that "the estimated number of Jews still on hand is 128,000." Estonia is marked as "judenfrei". Held in the Latvian State Historical Archives, Riga.
Judenfrei Bydgoszcz synagoga.jpg
Synagoga w okupowanej Bydgoszczy. Wywieszony na murze napis w j. niemieckim głosi: "To miasto jest wolne od Żydów". Wrzesień 1939