Judi Dench
Ten artykuł należy dopracować |
(c) Caroline Bonarde Ucci, CC BY 3.0 Judi Dench podczas 60. ceremonii wręczenia nagród BAFTA, 2007 | |
Imię i nazwisko | Judith Olivia Dench |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 9 grudnia 1934 |
Zawód | |
Współmałżonek | Michael Williams (1971–2001), jego śmierć |
Lata aktywności | od 1957 |
Odznaczenia | |
Judi Dench, właśc. Judith Olivia Dench (ur. 9 grudnia 1934 w Yorku) – brytyjska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, okazjonalnie reżyserka.
Życiorys
Przez większą część kariery związana była przede wszystkim ze sceną, pierwszą znaczącą rolę filmową zagrała w wieku 51. lat w filmie Jamesa Ivory’ego Pokój z widokiem. Dwanaście lat później otrzymała swoją pierwszą z siedmiu nominacji do Oscara. Statuetkę otrzymała tylko raz, w 1998 roku, za drugoplanową rolę w Zakochanym Szekspirze (była na ekranie przez osiem minut). Ponadto jest laureatką czterech nagród BAFTA, dwóch Złotych Globów oraz siedmiu Laurence Olivier Award[1].
Masową popularność przyniosła jej m.in. rola M w serii filmów o Jamesie Bondzie.
Jej mężem od 1971 był aktor Michael Williams (ur. 1935 zm. 2001), u boku którego wystąpiła w serialu A Fine Romance (1981). Mieli jedną córkę, również aktorkę, Finty Williams (ur. 1972).
Odznaczona Orderem Towarzyszy Honoru. W 1988 otrzymała Order Imperium Brytyjskiego w klasie Dama Komandor (DBE).
Filmografia
Filmy fabularne
- 1962: The Cherry Orchard jako Anya
- 1964: The Third Secret jako panna Humphries
- 1965: A Study in Terror jako Sally Young
- 1965: He Who Rides a Tiger jako Joanne
- 1965: Four in the Morning jako żona
- 1968: Sen nocy letniej (A Midsummer Night’s Dream) jako Titania
- 1973: Luther jako Katherine
- 1974: Dead Cert jako Laura Davidson
- 1978: The Comedy of Errors jako Adriana
- 1979: Makbet (A Performance of Macbeth) jako Lady Makbet
- 1981: The Cherry Orchard jako madame Ranevsky
- 1982: Spaceship Earth jako narrator
- 1983: Sajgon: Rok kota (Saigon: Year of the Cat) jako Barbara Dean
- 1985: Wersja Browninga (The Browning Version) jako Millie Crocker-Harris
- 1985: The Angelic Conversation jako narrator
- 1985: Mr. and Mrs. Edgehill jako Dorrie Edgehill
- 1985: Pokój z widokiem (A Room with a View) jako Miss Lavish
- 1985: Wetherby jako Marcia Pilborough
- 1987: Ghosts jako pani Alving
- 1987: 84 Charing Cross Road jako Nora Doel
- 1988: Garść prochu (A Handful of Dust) jako pani Beaver
- 1989: Henryk V (Henry V) jako Mistress Quickly
- 1990: Czy słyszysz moje myśli? (Can You Hear Me Thinking?) jako Anne
- 1991: Absolute Hell jako Christine Foskett
- 1995: Jack i Sarah (Jack and Sarah) jako Margaret
- 1995: GoldenEye jako M
- 1996: Hamlet jako Hekuba
- 1997: Jej wysokość Pani Brown (Mrs. Brown) jako Królowa Wiktoria
- 1997: Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies) jako M
- 1998: Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love) jako Królowa Elżbieta
- 1999: Herbatka z Mussolinim (Tea with Mussolini) jako Arabella
- 1999: Świat to za mało (The World Is Not Enough) jako M
- 2000: Ostatnia seksbomba (The Last of the Blonde Bombshells) jako Elizabeth
- 2000: Czekolada (Chocolat) jako Armande Voizin
- 2001: Kroniki portowe (The Shipping News) jako Agnis
- 2001: Iris jako Iris Murdoch
- 2002: Bądźmy poważni na serio (The Importance of Being Earnest) jako lady Augusta Bracknell
- 2002: Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) jako M
- 2004: Rogate ranczo (Home on the Range) jako pani Calloway (głos)
- 2004: Lawendowe wzgórze (Ladies in Lavender) jako Ursula Widdington
- 2004: Kroniki Riddicka (The Chronicles of Riddick) jako Aeron
- 2005: Pani Henderson (Mrs. Henderson Presents) jako Laura Henderson
- 2005: Duma i uprzedzenie (Pride & Prejudice) jako lady Catherine de Bourgh
- 2006: Doogal jako narrator
- 2006: Notatki o skandalu (Notes on a Scandal) jako Barbara Covett
- 2006: Casino Royale jako M
- 2008: 007 Quantum of Solace (Quantum of Solace) jako M
- 2009: Krzyk mody (Rage) jako Mona Carvell
- 2009: Dziewięć (Nine) jako Liliane La Fleur
- 2011: Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach (Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides) jako kobieta w karocy
- 2011: Jane Eyre jako pani Fairfax
- 2011: Mój tydzień z Marilyn (My Week with Marilyn) jako Dama Sybil Thorndike
- 2011: J. Edgar jako Anne Marie Hoover
- 2012: Friend Request Pending jako Mary
- 2012: Run for Your Wife jako Bag Lady Cameo
- 2012: Hotel Marigold (The Best Exotic Marigold Hotel) jako Evelyn
- 2012: Skyfall jako M
- 2013: Tajemnica Filomeny (Philomena) jako Philomena
- 2014: Stainless Steel jako panna Bagley
- 2014: Hotel Marigold 2 (The Best Exotic Marigold Hotel 2) jako Evelyn
- 2014: Pan Hoppy i żółwie (Roald Dahl’s Esio Trot) jako pani Lavinia Silver
- 2015: Spectre jako M (nagranie dla Bonda)
- 2016: Osobliwy dom pani Peregrine jako panna Avocet
- 2017: Powiernik królowej (Victoria & Abdul) jako królowa Wiktoria
- 2017: Morderstwo w Orient Expressie jako księżna Dargomiroff
- 2017: Tulipanowa gorączka jako Ksieni
- 2018: Tajemnice Joan jako Joan Stanley
- 2020: Córki Rzeszy jako Panna Rocholl
Seriale telewizyjne
- 1959: Hilda Lessways jako Hilda Lessways
- 1959–1964: ITV Play of the Week jako Dido Morgan / Kate Barclay / Panna Richards
- 1960: The Terrible Choice
- 1960: Armchair Theatre
- 1960: An Age of Kings jako księżniczka Katarzyna Francuska
- 1960: The Four Just Men jako Anna
- 1963: Z Cars jako Elena Collins
- 1964: Festival jako Angela Thwaites
- 1964: Detective jako Charlotte Revel
- 1964–1966: Theatre 625 jako Terry Stevens – Córka / Valentine Wannop
- 1965: The Troubleshooters jako Gwyneth Evans
- 1966: Talking to a Stranger jako Terry Stevens – Córka
- 1966: BBC Play of the Month jako Elizebeth Moris
- 1968–1978: Jackanory jako Storyteller
- 1968–1979: ITV Playhouse jako Z
- 1970: Confession jako kobieta
- 1973: Ooh La La! jako Amélie
- 1978–1979: BBC2 Play of the Week jako Hazel Wiles / Imogen Langrishe
- 1980: Love in a Cold Climate jako Ciotka Sadie
- 1981: BBC2 Playhouse jako siostra Scarli
- 1981–1984: A Fine Romance jako Laura Dalton
- 1989: Behaving Badly jako Bridget Mayor
- 1992: The Torch jako Aba
- 1992–2005: Z biegiem lat (As Time Goes By) jako Jean Hardcastle
- 1994: Miasteczko Middlemarch (Middlemarch) jako George Eliot (głos)
- 2001: Roztańczona Angelina (Angelina Ballerina) jako panna Lilly (głos)
- 2007–2009: Panie z Cranford (Cranford) jako panna Matty Jenkyns
Reżyser
- 1989: Look Back in Anger
Nagrody i nominacje
- Oscar:
- 1997 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Jej Wysokość Pani Brown
- 1998 – Najlepsza aktorka drugoplanowa za Zakochanego Szekspira
- 2000 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Czekoladę
- 2001 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Iris
- 2005 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Panią Henderson
- 2006 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Notatki o skandalu
- 2014 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Tajemnica Filomeny
- Złoty Glob:
- 1997 – Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym za Jej Wysokość Pani Brown
- 1998 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Zakochanego Szekspira
- 2000 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Czekoladę
- 2001 – nominacja Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym za Iris
- 2001 – Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym za Ostatnią seksbombę
- 2005 – nominacja Najlepsza aktorka w filmie komediowym lub musicalu za Panią Henderson
- 2006 – nominacja Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym za Notatki o skandalu
- 2011 – nominacja Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym za Życie w Cranford
- 2012 – nominacja Najlepsza aktorka w komedii lub musicalu za Hotel Marigold
- 2014 – nominacja Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym za Tajemnica Filomeny
- BAFTA:
- 1985 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Wetherby
- 1986 – Najlepsza aktorka drugoplanowa za Pokój z widokiem
- 1987 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za 84 Charing Cross Road
- 1988 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Garść prochu
- 1990 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Behaving Badly
- 1997 – Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Jej Wysokość Pani Brown
- 1998 – Najlepsza aktorka drugoplanowa za Zakochanego Szekspira
- 2000 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Czekoladę
- 2001 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Kroniki portowe
- 2001 – Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Iris
- 2005 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Panią Henderson
- 2006 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Notatki o skandalu
- 2012 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Mój tydzień z Marilyn
- 2013 – nominacja Najlepsza aktorka drugoplanowa za Skyfall
- 2014 – nominacja Najlepsza aktorka pierwszoplanowa za Tajemnica Filomeny
- Nagroda Emmy:
- 2001 – nominacja Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym za Ostatnią seksbombę
- 2008 – nominacja Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym za Życie w Cranford
- 2010 – nominacja Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym za Życie w Cranford
Przypisy
- ↑ Lista laureatów Laurence Olivier Award. [dostęp 2013-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
Linki zewnętrzne
- Judi Dench w bazie IMDb (ang.)
- Judi Dench w bazie Filmweb
- Judi Dench w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000 0001 1488 4730
- VIAF: 19878023
- LCCN: n87856331
- GND: 122325702
- BnF: 14011620f
- SUDOC: 069320063
- NLA: 35371092
- NKC: xx0005660
- BNE: XX1361647
- NTA: 069855285
- BIBSYS: 97017914
- CiNii: DA12694483
- PLWABN: 9810668667805606
- NUKAT: n02724748
- J9U: 987007452245005171
- CANTIC: a11589152
- LNB: 000268055
- CONOR: 10507363
- KRNLK: KAC2020K8338
- LIH: LNB:hZY;=Bx
- WorldCat: lccn-n87856331
Media użyte na tej stronie
Autor: Image sourced from 'Medals of the World' website: medals.org.uk, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Order of the Companions of Honour Ribbon
Baretka Orderu Imperium Brytyjskiego (cywilnego; od 1936).
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Autor: Thore Siebrands from Germany, Licencja: CC BY-SA 2.0
Dame Judi Dench, arrival for the premiere of "Notes on a scandal", Berlinale palace, Potsdamer Platz, Berlin in 2007
Autor: Tony Hisgett from Birmingham, UK, Licencja: CC BY 2.0
Judy Dench and Ben Whishaw in Peter and Alice, at the Noel Coward Theatre
(c) Caroline Bonarde Ucci, CC BY 3.0
Judi Dench at the BAFTAs at the Royal Opera House in London.