Julian Gruner

Julian Gruner
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 października 1898
Wisztyniec

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Informacje klubowe
Klub

AZS Warszawa

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska
Akademickie mistrzostwa świata
srebroWarszawa 1924rzut oszczepem
srebroWarszawa 1924skok wzwyż
Mistrzostwa Polski seniorów
złotoWarszawa 1922skok wzwyż
złotoKraków 1925rzut oszczepem
złotoWarszawa 1926rzut oszczepem
srebroWarszawa 1923skok wzwyż
srebroWarszawa 1924skok wzwyż
srebroWarszawa 1922rzut oszczepem
srebroWarszawa 1923rzut oszczepem
srebroWarszawa 1927rzut oszczepem
brązKraków 1925skok wzwyż
brązWarszawa 1924rzut oszczepem
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi
Julian Gruner
porucznik rezerwy służby zdrowia porucznik rezerwy służby zdrowia
Data i miejsce urodzenia

13 października 1898
Wisztyniec

Data i miejsce śmierci

1940
Charków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

10 Pułk Ułanów Litewskich
4 Armia
2 Batalion Sanitarny

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920-1941)

Julian Gruner (ur. 13 października 1898 w Wisztyńcu, zm. w 1940 w Charkowie) – polski lekkoatleta specjalizujący się w skoku wzwyż i rzucie oszczepem, doktor nauk medycznych, wykładowca, porucznik rezerwy służby zdrowia Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się jako syn Lucjana i Stefanii z domu Nowickiej.

W 1924 wywalczył w Warszawie dwa srebrne medale (w skoku wzwyż z wynikiem 1,70 oraz w rzucie oszczepem z rezultatem 51,69) podczas Letnich Mistrzostw Świata Studentów. Od 1922 do 1926 dwa razy startował w meczach międzypaństwowych. W czasie swojej sportowej kariery zdobył dziesięć medali Mistrzostw Polski seniorów – trzy złote (skok wzwyż – 1922; rzut oszczepem – 1925 i 1926), pięć srebrnych (skok wzwyż – 1923 i 1924; rzut oszczepem – 1922, 1923 oraz 1927), a także dwa brązowe (skok wzwyż – 1925; rzut oszczepem – 1924). 15 lipca 1922 wynikiem 1,76 ustanowił rekord Polski w skoku wzwyż. Gruner brał udział, 12 lipca 1925 w Paryżu, w zawodach lekkoatletycznych będących meczem pomiędzy dwoma klubami: francuskim Stade Francais Paris i szwajcarskim Cercle des Sports Lausanne. Po zakończeniu rywalizacji oszczepników tych drużyn rozegrany odbył się pojedynek, w którym główne role grali Polak oraz Francuz Emanuel Degland. Rywale tych dwóch oszczepników uzyskiwali słabe wyniki, a po pierwszej serii rzutów prowadził Francuz z wynikiem 52,00. W drugiej próbie Polak uzyskał rekordową odległość – 57,56 – a kolejne jego próby to rezultaty w granicach 55 metra. Rezultat Grunera był nowym rekordem Polski, pierwszym rekordem uzyskanym poza granicami kraju, a sam zawodnik został pierwszym Polakiem, który wygrał międzynarodowy mityng lekkoatletyczny.

Podczas studiów należał do Polskiej Korporacji Akademickiej „Patria”, w której pełnił funkcję Wiceprezesa w 1922[1]. 14 września 1925 uzyskał dyplom na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1925–1931 pracował jako chirurg w szpitalu świętego Rocha w Warszawie oraz był wykładowcą wychowania fizycznego na uniwersytecie. Od 1931 do 1939 pracował w kaliskiej Kasie Chorych. Był także ordynatorem oddziału dziecięcego w Szpitalu im. Przemysława II. Na Uniwersytecie Warszawskim był wykładowca wychowania fizycznego. Był kawalerem Zakonu Maltańskiego.

W Wojsku Polskim służył od 1919 w szeregach 10 pułku Ułanów Litewskich, następnie odkomenderowany do Szefostwa Sanitarnego 4 Armii. Został awansowany do stopnia podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Otrzymał Krzyż Walecznych. W 1921 przeniesiony do rezerwy. Był od tego czasu przydzielony do kadry zapasowej Szpitala Okręgowego nr 7 w Poznaniu. W 1934 mianowany podporucznikiem rezerwy służby zdrowia.

Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej był przydzielony do 2 batalionu sanitarnego. Został ranny. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów 19 września 1939 w Stanisławowie. Został osadzony w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej awansował go pośmiertnie do stopnia porucznika[4]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[5].

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” w stolicy Szwajcarii, Bernie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Juliana Grunera.

Zobacz też

Przypisy

  1. Samopomoc Akademicka, nr 1-2, styczeń-luty 1922 r.
  2. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 306. ISBN 83-7001-294-9.
  3. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
  4. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  5. LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2014-04-09].

Bibliografia

  • Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920–2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
  • Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  • Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski: Od Adamczaka do Zasłony - Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego - mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2004. ISBN 83-9136-63-9-1.
  • Stefan Pietkiewicz, 85 lat temu Polak po raz pierwszy zwyciężył w mityngu zagranicznym, Oficjalny portal Polskiego Związku Lekkiej Atletyki [dostęp 2010-09-16] (pol.).
  • Jerzy Szymonek, Janusz Rozum: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Rzut oszczepem mężczyzn. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  • Jolanta Drużyńska, Stanisław Maria Jankowski: Wyklęte życiorysy. Poznań: Rebis, 2009. ISBN 978-83-7510-373-1.
  • Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 633. [dostęp 2015-01-14].
  • Lista oficerów Wojska Polskiego z lat 1914–1939. Julian Gruner. officersdatabase.appspot.com. [dostęp 2015-01-14].
  • Julian Gruner. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].

Media użyte na tej stronie

Athletics pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports – . This is an unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
PL Epolet por.svg
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Julian Gruner.JPG
Julian Gruner