Julius Roger

Julius Roger

Julius Roger
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1819 Niederstotzingen
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1865 Rudy
Zawód, zajęcie	lekarz, entomolog, etnograf

„Pieśni Ludu Polskiego w Górnym Szląsku” wydane we Wrocławiu w 1863 roku.

Nagrobek dra Juliusa Rogera ufundowany przez księcia raciborskiego Wiktora I na cmentarzu przy kościele św. Magdaleny w Rudach Wielkich, 2006.

Pomnik w miejscu śmierci.

Julius Roger (ur. 28 lutego 1819 w Niederstotzingen koło Ulm, zm. 7 stycznia 1865 w Rudach) – niemiecki lekarz i przyrodnik, z zamiłowania etnolog, działacz społeczny^[1].

Życiorys

Urodził się 28 lutego 1819 roku w Niederstotzingen koło Ulm w Niemczech^[2]. Studiował filozofię w Monachium i medycynę w Tybindze. W 1843 roku otrzymał dyplom lekarski i rozpoczął karierę zawodową. Na Górny Śląsk trafił w 1847 roku przyjmując posadę lekarza przybocznego księcia raciborskiego Wiktora I.^[3][4] Wkrótce dr Roger otrzymał tytuł Królewskiego Radcy Sanitarnego. Oprócz leczenia rodziny książęcej swoją pracę dzielił między trzy ośrodki: Pilchowice, Rudy Raciborskie i Rybnik. Zainicjował w Rybniku budowę nowego szpitala. Dzieła swojego nie dokończył ze względu na nagłą śmierć w 1865 roku. Szpital jednak powstał w latach 1868–1869 staraniem księcia raciborskiego i z pieniędzy społecznych. Ze względu na osobę wielkiego inicjatora budowy szpital otrzymał imię „Juliusza” („Juliuskrankenhaus”), Nazwa „św.” pojawiła się dopiero w okresie międzywojennym. Szpitalna kaplica jest pod wezwaniem św. Juliusza.

Oprócz leczenia doktor Roger miał również dwie pasje: był przyrodnikiem i zbieraczem pieśni ludowych. Od miejscowej ludności nauczył się języka polskiego i zebrał 546 pieśni, które wydał po polsku w 1863 roku pt. Pieśni Ludu Polskiego w Górnym Szląsku^[5]. W książce opracował pieśni śląskie, pod względem folklorystycznym porównując je z pieśniami występującymi w Polsce. Jedną ze zidentyfikowanych wsi, w których zbierał materiały do swojej pracy były Rudy w powiecie raciborskim^[6][7].

W listach do swoich niemieckich przyjaciół m.in. Augusta von Fallersleben otwarcie dawał wyraz przekonaniu o polskości Górnoślązaków. Utrzymywał kontakty z górnośląskimi literatami Józefem Lompą i Pawłem Stalmachem^[7].

Dzieła

• Roger J. „Pieśni ludu polskiego w Górnym Szląsku”, Wrocław, 1863, [wyd. fototypiczne] Opole 1976, 1991^[4]

Film

• Juliusz Roger stał się bohaterem pierwszego odcinka programu z cyklu „Tajemniczy Śląsk” produkowanego i prowadzonego przez Pawła Poloka, a emitowanego w Telewizji Silesia.

Upamiętnienie

Ta sekcja od 2016-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Juliusz Roger jest patronem Szkoły Podstawowej w Sośnicowicach. Obelisk w kształcie serca na miejscu śmierci w lasach między Rachowicami a Kozłowem

W 1956 r. decyzją Ministerstwa Kultury i Sztuki nadano rudzkiemu chórowi jako jedynemu w kraju imię Juliusza Rogera.

Przypisy

Bibliografia

• Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.
• Juliusz Roger: Pieśni Ludu Polskiego na Górnym Śląsku. Wrocław: Juliusz Roger, 1863.
• Dorota Simonides: „Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny” t. II, hasło Juliusz Roger. Warszawa: PWN, 1984, s. 292. ISBN 83-01-01520-9.
• Piotr Świerc: Juliusz Roger i jego zbiór śląskich pieśni ludowych. Opole: PWN, 1963.
• F. Korniłowicz, „Juliusz Roger (1819-1865)”, Kwartalnik Opolski nr.4, 1977.

Linki zewnętrzne

• Bogusława Kordas: Notka biograficzna z ilustracjami, obszerna bibliografia oraz prezentacja multimedilana o Juliuszu Rogerze (pol.). [dostęp 2019-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-13)].
• Dzieła Juliusa Rogera w bibliotece Polona