Juliusz Żuławski

Grób Żuławskiego na cmentarzu Powązkowskim (2008)

Juliusz Żuławski (ur. 7 października 1910 w Zakopanem, zm. 10 stycznia 1999 w Warszawie) – polski poeta, prozaik, tłumacz poezji anglojęzycznej, w latach 1978–1983 i 1988–1991 prezes Polskiego PEN Clubu.

Był synem Jerzego Żuławskiego, bratem Marka i Wawrzyńca.

Wspinaczka

Między innymi z Wawrzyńcem dokonał szeregu ciekawych pierwszych wejść nowymi drogami wspinaczkowymi, jak choćby środkiem północno-zachodniej ściany Mnicha (towarzyszył im wówczas Tadeusz Orłowski). Wspinał się także w innych górach Europy: Alpach, Pirenejach i w Górach Kambryjskich).

Twórczość literacka

W latach 1978–1983 i 1988–1991 był prezesem polskiego PEN Clubu.

Tworzył lirykę refleksyjną i wspomnieniową (Pole widzenia 1948), prozę psychologiczną (Wyprawa o zmierzchu 1936, Czas przeszły niedokonany 1962), opowieści biograficzne (Byron nieupozowany 1964).

Opublikował też kilka artykułów na tematy taternickie i o ratownictwie górskim, nie tylko w czasopismach fachowych. W zbiorze zatytułowanym Czas przeszły niedokonany umieścił kilka opowiadań tatrzańskich.

Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. 20 sierpnia 1980 roku podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami^[1].

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera R-4-21)^[2].

Ważniejsze dzieła

• Wyprawa o zmierzchu (1936),
• Cień Alcybiadesa (Neubrandenburg, 1943),
• Pole widzenia (1948),
• Skrzydło Dedala (1949),
• Wiersze z notatnika (1957),
• Czas przeszły niedokonany (1962),
• Byron nieupozowany (1964),
• Wielka podróż Walta Whitmana (1971),
• Kartki z drogi (1975),
• Z domu (1978),
• Czas odzyskany (1982),
• Przydługa teraźniejszość (1992).

Przekłady

Juliusz Żuławski był jednym z najważniejszych polskich tłumaczy po drugiej wojnie światowej. Przekładał przede wszystkim poezję angielską i amerykańską. Największą jego zasługą jest zapewne spopularyzowanie w Polsce poezji Roberta Browninga, który wcześniej był niemal nieznany z uwagi na niewielką liczbę, znaczne rozproszenie i niedostępność przekładów.

• John Gay – Opera żebracza
• Henry Wadsworth Longfellow – Wybór poezji
• Robert Lowell – Chwała sztandaru: tryptyk sceniczny. Endecott i krzyż czerwony. Mój kuzyn, major Molineux. Benito Cereno
• John Webster – Niewinna diablica
• John Keats – Wiersze wybrane
• Robert Browning, Poezje wybrane

Przypisy