Juliusz Poniatowski

Juliusz Poniatowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1886
Petersburg, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

16 listopada 1975
Warszawa, Polska

Minister rolnictwa i dóbr państwowych
Okres

od 27 lipca 1920
do 17 lutego 1921

Przynależność polityczna

PSL „Wyzwolenie”

Poprzednik

Franciszek Bujak

Następca

Józef Raczyński

Minister rolnictwa i reform rolnych
Okres

od 28 czerwca 1934
do 30 września 1939

Poprzednik

Bronisław Nakoniecznikow-Klukowski

Następca

vacat (Rząd RP na uchodźstwie)

Grób Juliusza Poniatowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Juliusz Poniatowski (ur. 17 stycznia 1886 w Petersburgu, zm. 16 listopada 1975 w Warszawie) – ekonomista polski, działacz ruchu ludowego i niepodległościowego, od 1934[1] minister rolnictwa i reform rolnych II RP, wicemarszałek Sejmu, piłsudczyk związany z PSL „Wyzwolenie”, członek zarządu powołanego w Palestynie Związku Pracy dla Państwa[2].

Życiorys

Wychował się w Wilnie, gdzie uzyskał maturę w gimnazjum realnym. Ukończył Studium Rolnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Studiował w Brukseli i Pradze; był członkiem „Strzelca”. Po powrocie do kraju od XI 1914 walczył w Legionach – wtedy znalazł się w gronie współpracowników Józefa Piłsudskiego. Należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej.

W 1915 przyczynił się do powstania PSL „Wyzwolenie” – odegrał znaczącą rolę w kształtowaniu programu agrarnego Stronnictwa. Od 1917 zasiadał w zarządzie głównym, a w latach 1918–1926 był wiceprezesem partii. Członek Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie (VII 1916 - V 1917)[3] Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych[4]. Był posłem na Sejm Ustawodawczy oraz I kadencji w latach 1919–1927, a także sześciokrotnie ministrem rolnictwa: w Tymczasowym Rządzie Ludowym Republiki Polskiej w Lublinie, w pierwszym rządzie Witosa, w rządach Kozłowskiego, Sławka, Zyndrama-Kościałkowskiego i Sławoja Składkowskiego. W latach 1922–1927 piastował stanowisko wicemarszałka Sejmu I kadencji. Później wystąpił z PSL „Wyzwolenie”.

W latach 1927–1934 kurator Liceum Krzemienieckiego, następnie od 1934 do 1935 na podobnym stanowisku w Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie. Od września 1939 do grudnia 1957 przebywał na emigracji (jako Onufry Zawada) w Turcji, Palestynie, Rzymie, Paryżu i w Wielkiej Brytanii. Po powrocie do kraju związany z PAN, SGGW i ART w Olsztynie. Jest pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim (grób 151)[5].

Jego bratem stryjecznym był Józef Maria Poniatowski.

Żoną Juliusza Poniatowskiego była Zofia Pohoska, która studiowała w Brukseli i Lozannie z Marią Dąbrowską[6].

Przypisy

  1. Anna Mieszczanek, Przedwojenni. Historia ziemian. s. 120, Warszawa, 2020.
  2. Alicja Bieńkowska, Działalność Związku Pracy dla Państwa na Bliskim Wschodzie w czasie II wojny światowej, w: Archiwum Emigracji, Studia — Szkice — Dokumenty, Toruń, Rok 2009, Zeszyt 1 (10), s. 76.
  3. Jerzy Z. Pająk, O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915-1917), Kielce 2003, s. 246 ISBN 83-7133-208-4
  4. Jerzy Z. Pająk, Zjazdy Okręgowej Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Niepodległościowych w Kielcach w listopadzie 1917 roku, w: Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne pod red. K. Brachy i S. Wiecha, t. 1, 2000, s. 305 Repozytorium UJK - wersja elektroniczna
  5. Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA PONIATOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-17].
  6. Anna Mieszczanek, Przedwojenni, Warszawa: Muza, 2020, s. 52.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Juliusz Poniatowski - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Juliusza Poniatowskiego na Cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych, grób 151)
FSSkladkowski (HistoriaPolski str.247).jpg
Felicjan Sławoj-Składkowski
Witos 1920.jpg
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Zyndram Koscialkowski.jpg
Marian Zyndram-Kościałkowski, Polish politician, deputy of Polish Sejm 1922-1939, Mayor of Warsaw, Minister of Internal Affairs, Prime Minister of Poland (1935-1936)
Juliusz Poniatowski.PNG
Juliusz Poniatowski
Leon Kozłowski 2.jpg
Official photo of Leon Kozłowski (1892-1944) as a prime minister of Poland. Published many times in interwar period without clear copyright.