Juliusz Szczęsny Batura

Juliusz Szczęsny Batura

Juliusz Szczęsny Batura
Data i miejsce urodzenia	20 listopada 1953 Augustów
Zawód, zajęcie	matematyk, plastyk

Juliusz Szczęsny Batura (ur. 20 listopada 1953 w Augustowie). Z wykształcenia jest matematykiem, po studiach pracował jako bibliotekarz, lecz zawsze zajmował się twórczością plastyczną. W 1986 Ministerstwo Kultury i Sztuki doceniając jego talent i zaangażowanie w dziedzinie plastyki nadało mu uprawnienia do wykonywania zawodu artysty grafika. Mieszka w Augustowie.

Juliusz Szczęsny Batura na otwarciu swojej wystawy ekslibrisów w 2007 r. w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi

Juliusz Sz Batura portret 7 maja 2019 w WGE

Juliusz Szczęsny Batura z żoną Blanką 7 maja 2019 na otwarciu swojej wystawy w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu

Charakterystyka twórcy

Miarą sukcesu Juliusza Szczęsnego Batury jest umieszczenie jego biogramu, portretu i listy opus w prestiżowej encyklopedii ekslibrisu Encyclopaedia Bio-Bibliographical of the Art of the Contemporary Ex-Libris w edycji 1996 wydanej w Portugalii w 5 językach. Jest on jednym z 14 opisanych tam twórców ekslibrisów z kilku krajów 3 kontynentów, jedynym Polakiem. Zamieszczono jego portret, reprodukcje 22 prac, z czego jedna na okładce wydawnictwa. Autorem biogramu jest Mirosław Zbigniew Wojalski. W roku 2008 zamieszczono informację o nim, fotografię twórcy i reprodukcje 10 prac w X Tomie Contemporary International Ex-Libris Artists, wydanym w Portugalii.

Był instruktorem plastyki w ZPPP (Młodzieżowy Dom Kultury) w Suwałkach. Uczył także plastyki w społecznej szkole w Augustowie. Równolegle z pracą zawodową zajmował się projektowaniem scenografii dla dziecięcych teatrzyków lalkowych prowadzonych przez żonę Blankę, wykonywał także kukiełki i maski.

Klasyfikacja prac graficznych

Ekslibrisy jego cechują się niezwykłym indywidualnym piętnem. Ten, kto raz widział jego ekslibrisy, ten przy następnym spotkaniu z nimi nieomylnie rozpozna je wśród wielu innych ^[1].

Trudno niezwykle je klasyfikować, ocenić, każdy z nich bowiem jest inny, ale ze wszystkich emanuje wewnętrzne ciepło, humanizm, radość, pogoda ducha, przekazane w specyficznej formie ludycznej, w konwencji bajkowej, o ostro zarysowanych konturach i liniach ^[2].

Przedstawiają i fantastyczne stwory i znany nam zwierzyniec, choć nieczęsto w postaci realistycznej. Rozpoznać jednak można ptaki (bodaj najwięcej), ryby, motyle, konie, psy, koty, smoki etc. W twórczości Juliusza Szczęsnego Batury widzimy ogromne bogactwo zwierząt, roślin, kwiatów, ale jest też całe bogate instrumentarium świata techniki służącej człowiekowi – lokomotywa, balon, samolot, helikopter, pojazd kosmiczny, rower, zabawki mechaniczne, aparat fotograficzny, także wiatrak i przeróżne budowle etc. I oczywiście są też ludzie. Kobiety z instrumentami muzycznymi i bez, "baby-ryby" czyli syreny, amazonki etc. Głównie kobiety, choć widzimy listonosza, ułana, pilota i mnóstwo innych egzemplifikacji "męskich" zawodów.

Również ekslibrisy okazjonalne np. dla papieża Jana Pawła II z okazji jego pielgrzymek po Polsce, dla Dzielnicowego Domu Kultury "Kraków Podgórze" (mającego duże osiągnięcia w dziedzinie propagowania ekslibrisu podobnie jak Dom Kultury "502" w Łodzi) i działającego tam Andrzeja Znamirowskiego, animatora i propagatora ekslibrisów^[3].

Wykonał wiele ekslibrisów dla licznych przedstawicieli świata kultury i instytucji kultury, a także nauczycieli i szkół.

Większość ekslibrisów w pierwszych prawie dwudziestu latach to linoryty oznaczane jako X3, ale od połowy 1999 dużo plastikorytów oznaczanych jako X6 (stemple w pleksiglasie).

Wykonał 1405 ekslibrisów do maja 2019 r. (Tomasz Suma w swoim portalu internetowym ekslibrispolski zamieścił dokładny wykaz do roku 1994 do nr op. 309)^[4]

Wystawy i konkursy

Ekslibrisy jego autorstwa były wystawiane wielokrotnie na wystawach w kraju i poza granicami. Uczestniczył w ponad 100 zbiorowych wystawach i konkursach na ekslibris, nierzadko uzyskując zaszczytne laury. Wystawy i konkursy krajowe, a także międzynarodowe.

Miał ponad 50 wystaw indywidualnych m.in. w Galerii Ekslibrisu w Krakowie, Warszawskiej Galerii Ekslibrisu w Warszawie, galeriach w Augustowie i wielu miastach Polski, także w Łodzi w Łódzkim Domu Kultury w 1991 i w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi w 1994 ^[5], w 2001^[6] z okazji 20-lecia działalności artystycznej ^[7]. W 2007 (22 maja-3 października 2007) była duża wystawa, 65., jego ekslibrisów w Łodzi, także w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu ^[8] oraz w 2012 77. wystawa: Ekslibrisy z lat 2007-2012 („Tysiąc znaków”)^[9]. Aktualna wystawa 7 maja - 7 października 2019 jest 102. wystawą i eksponowane są 102 ekslibrisy z lat 2017-2019 z jego dorobku ponad 1400 ekslibrisów, głównie linorytów (wiele dwubarwnych) ale i plastikorytów o różnorodnej tematyce rysunku. 12-stronicowy katalog ISBN 978-83-88638-82-4 zawiera 32 reprodukcje prezentowanych ekslibrisów i ich spis oraz portret autora, a także informację o Galerii.

Miał kilka wystaw indywidualnych poza granicami kraju m.in. w Druskiennikach, w Kupiszkach i Wilnie (Instytut Polski Uniwersytetu Wileńskiego) na Litwie, dwie w Aktube w Kazachstanie i dwie indywidualne wystawy w Stanisławowie (Ivano-Frankivsku) na Ukrainie.

Był organizatorem i współorganizatorem konkursów na ekslibris dla dzieci i młodzieży. Był organizatorem wystaw ekslibrisów w swoim środowisku, często wystaw ogólnopolskich a nawet z udziałem twórców zagranicznych.

Publikacje

Poczesne miejsce w jego twórczości plastycznej zajmuje ilustrowanie książek dla dzieci. Zilustrował m.in. Porwanie w Tiuturlistanie, Białowieskie opowieści, Korona i miecz, Kwiatki św. Franciszka, Opowieści ludu Hausa i szereg innych, a także podręcznik matematyki.

Interesuje się baśniami i mitami różnych narodów, religią i filozofią, etnologią etc. i emanuje to wyraźnie z jego prac graficznych. „Niespiesznie ale z zaciekawieniem czekam, co też mi życie jeszcze przyniesie” – twierdził przed laty autor ^[10].

Przypisy