Juliusz Szczęsny Batura

Juliusz Szczęsny Batura
Ilustracja
Juliusz Szczęsny Batura
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1953
Augustów

Zawód, zajęcie

matematyk, plastyk

Juliusz Szczęsny Batura (ur. 20 listopada 1953 w Augustowie). Z wykształcenia jest matematykiem, po studiach pracował jako bibliotekarz, lecz zawsze zajmował się twórczością plastyczną. W 1986 Ministerstwo Kultury i Sztuki doceniając jego talent i zaangażowanie w dziedzinie plastyki nadało mu uprawnienia do wykonywania zawodu artysty grafika. Mieszka w Augustowie.

Juliusz Szczęsny Batura na otwarciu swojej wystawy ekslibrisów w 2007 r. w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi
Juliusz Sz Batura portret 7 maja 2019 w WGE
Juliusz Szczęsny Batura z żoną Blanką 7 maja 2019 na otwarciu swojej wystawy w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu

Charakterystyka twórcy

Miarą sukcesu Juliusza Szczęsnego Batury jest umieszczenie jego biogramu, portretu i listy opus w prestiżowej encyklopedii ekslibrisu Encyclopaedia Bio-Bibliographical of the Art of the Contemporary Ex-Libris w edycji 1996 wydanej w Portugalii w 5 językach. Jest on jednym z 14 opisanych tam twórców ekslibrisów z kilku krajów 3 kontynentów, jedynym Polakiem. Zamieszczono jego portret, reprodukcje 22 prac, z czego jedna na okładce wydawnictwa. Autorem biogramu jest Mirosław Zbigniew Wojalski. W roku 2008 zamieszczono informację o nim, fotografię twórcy i reprodukcje 10 prac w X Tomie Contemporary International Ex-Libris Artists, wydanym w Portugalii.

Był instruktorem plastyki w ZPPP (Młodzieżowy Dom Kultury) w Suwałkach. Uczył także plastyki w społecznej szkole w Augustowie. Równolegle z pracą zawodową zajmował się projektowaniem scenografii dla dziecięcych teatrzyków lalkowych prowadzonych przez żonę Blankę, wykonywał także kukiełki i maski.

Klasyfikacja prac graficznych

Ekslibrisy jego cechują się niezwykłym indywidualnym piętnem. Ten, kto raz widział jego ekslibrisy, ten przy następnym spotkaniu z nimi nieomylnie rozpozna je wśród wielu innych [1].

Trudno niezwykle je klasyfikować, ocenić, każdy z nich bowiem jest inny, ale ze wszystkich emanuje wewnętrzne ciepło, humanizm, radość, pogoda ducha, przekazane w specyficznej formie ludycznej, w konwencji bajkowej, o ostro zarysowanych konturach i liniach [2].

Przedstawiają i fantastyczne stwory i znany nam zwierzyniec, choć nieczęsto w postaci realistycznej. Rozpoznać jednak można ptaki (bodaj najwięcej), ryby, motyle, konie, psy, koty, smoki etc. W twórczości Juliusza Szczęsnego Batury widzimy ogromne bogactwo zwierząt, roślin, kwiatów, ale jest też całe bogate instrumentarium świata techniki służącej człowiekowi – lokomotywa, balon, samolot, helikopter, pojazd kosmiczny, rower, zabawki mechaniczne, aparat fotograficzny, także wiatrak i przeróżne budowle etc. I oczywiście są też ludzie. Kobiety z instrumentami muzycznymi i bez, "baby-ryby" czyli syreny, amazonki etc. Głównie kobiety, choć widzimy listonosza, ułana, pilota i mnóstwo innych egzemplifikacji "męskich" zawodów.

Również ekslibrisy okazjonalne np. dla papieża Jana Pawła II z okazji jego pielgrzymek po Polsce, dla Dzielnicowego Domu Kultury "Kraków Podgórze" (mającego duże osiągnięcia w dziedzinie propagowania ekslibrisu podobnie jak Dom Kultury "502" w Łodzi) i działającego tam Andrzeja Znamirowskiego, animatora i propagatora ekslibrisów[3].

Wykonał wiele ekslibrisów dla licznych przedstawicieli świata kultury i instytucji kultury, a także nauczycieli i szkół.

Większość ekslibrisów w pierwszych prawie dwudziestu latach to linoryty oznaczane jako X3, ale od połowy 1999 dużo plastikorytów oznaczanych jako X6 (stemple w pleksiglasie).

Wykonał 1405 ekslibrisów do maja 2019 r. (Tomasz Suma w swoim portalu internetowym ekslibrispolski zamieścił dokładny wykaz do roku 1994 do nr op. 309)[4]

Wystawy i konkursy

Ekslibrisy jego autorstwa były wystawiane wielokrotnie na wystawach w kraju i poza granicami. Uczestniczył w ponad 100 zbiorowych wystawach i konkursach na ekslibris, nierzadko uzyskując zaszczytne laury. Wystawy i konkursy krajowe, a także międzynarodowe.

Miał ponad 50 wystaw indywidualnych m.in. w Galerii Ekslibrisu w Krakowie, Warszawskiej Galerii Ekslibrisu w Warszawie, galeriach w Augustowie i wielu miastach Polski, także w Łodzi w Łódzkim Domu Kultury w 1991 i w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi w 1994 [5], w 2001[6] z okazji 20-lecia działalności artystycznej [7]. W 2007 (22 maja-3 października 2007) była duża wystawa, 65., jego ekslibrisów w Łodzi, także w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu [8] oraz w 2012 77. wystawa: Ekslibrisy z lat 2007-2012 („Tysiąc znaków”)[9]. Aktualna wystawa 7 maja - 7 października 2019 jest 102. wystawą i eksponowane są 102 ekslibrisy z lat 2017-2019 z jego dorobku ponad 1400 ekslibrisów, głównie linorytów (wiele dwubarwnych) ale i plastikorytów o różnorodnej tematyce rysunku. 12-stronicowy katalog ISBN 978-83-88638-82-4 zawiera 32 reprodukcje prezentowanych ekslibrisów i ich spis oraz portret autora, a także informację o Galerii.

Miał kilka wystaw indywidualnych poza granicami kraju m.in. w Druskiennikach, w Kupiszkach i Wilnie (Instytut Polski Uniwersytetu Wileńskiego) na Litwie, dwie w Aktube w Kazachstanie i dwie indywidualne wystawy w Stanisławowie (Ivano-Frankivsku) na Ukrainie.

Był organizatorem i współorganizatorem konkursów na ekslibris dla dzieci i młodzieży. Był organizatorem wystaw ekslibrisów w swoim środowisku, często wystaw ogólnopolskich a nawet z udziałem twórców zagranicznych.

Publikacje

Poczesne miejsce w jego twórczości plastycznej zajmuje ilustrowanie książek dla dzieci. Zilustrował m.in. Porwanie w Tiuturlistanie, Białowieskie opowieści, Korona i miecz, Kwiatki św. Franciszka, Opowieści ludu Hausa i szereg innych, a także podręcznik matematyki.

Interesuje się baśniami i mitami różnych narodów, religią i filozofią, etnologią etc. i emanuje to wyraźnie z jego prac graficznych. „Niespiesznie ale z zaciekawieniem czekam, co też mi życie jeszcze przyniesie” – twierdził przed laty autor [10].

Przypisy

  1. https://web.archive.org/web/20180612140817/http://www.kulturalna.warszawa.pl/mobile/wydarzenia,1,193593,Juliusz_Szcz%C4%99sny_Batura_w_Warszawskiej_Galerii_Ekslibrisu.html?locale=pl_PL [dostęp 7 cze 2018]
  2. https://web.archive.org/web/20180612140956/http://ckpodgorza.pl/juliusz-szczesny-batura.html%5Bdost%C4%99p 7 cze 2018]
  3. https://um.suwalki.pl/dla-mieszkanca/kultura/suwalska-galeria/juliusz-szczesny-batura/ [dostęp 7 cze 2018]
  4. http://ekslibrispolski.pl/?page_id=2677 [dostęp 16 06 2018]
  5. „Wystawa autorska Juliusza Szczęsnego Batury” 17 maja-15 września 1994
  6. Juliusz Szczęsny Batura. Ekslibrisy. Katalog wystawy, 2001, ISBN 83-86699-31-0
  7. „Juliusz Szczęsny Batura. Ekslibrisy 2001”
  8. Juliusz Szczęsny Batura. Ekslibrisy. Katalog wystawy, 2007, ISBN 83-86699-55-8
  9. Juliusz Szczęsny Batura. Ekslibrisy z lat 2007-2012. Katalog wystawy, 2012, ISBN 978-83-86699-57-5
  10. „Juliusz Szczęsny Batura. Ekslibrisy. Katalog wystawy” s 7

Media użyte na tej stronie

Juliusz Szczęsny Batura.jpg
Autor: M Z Wojalski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juliusz Szczęsny Batura z Augustowa. Współczesny twórca ekslibrisów. Portret podczas otwarcia jego autorskiej wystawy ekslibrisów 22 maja 2007 w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi.
Juliusz Szczęsny Batura z żoną Blanką fot M Z Wojalski 7 maja 2019 na otwarciu swojej wystawy w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu.jpg
Autor: M Z Wojalski wolno uzyć jedynie pod warunkiem podania imienia i nazwiska autora zdjęcia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juliusz Szczęsny Batura z żoną Blanką na otwarciu swojej wystawy w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi fot M Z Wojalski 7 maja 2019
Juliusz Sz Batura portret 7 maja 2019 w WGE fot M Z Wojalski 08193.jpg
Autor: M Z Wojalski wolno uzyć jedynie pod warunkiem podania imienia i nazwiska autora zdjęcia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juliusz Szczęsny Batura portret 7 maja 2019 na otwarciu swojej wystawy w Widzewskiej Galerii Ekslibrisu w Łodzi fot M Z Wojalski
Juliusz Szczęsny Batura MZW WGE 2007 100 6391.jpg
Autor: M Z Wojalski (Mirosław Zbigniew Wojalski), Licencja: CC BY-SA 4.0
Juliusz Szczęsny Batura na otwarciu swojej wystawy ekslibrisów w 2007 r. w Widzewskiej Galeri Ekslibrisu w Łodzi (autor trzeci z prawej)