Juliusz Zborowski

Juliusz Zborowski
Państwo działania

Polska 

Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1888
Lwów

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1965
Zakopane

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: etnografia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Instytucja

Polska Akademia Umiejętności

Dyrektor Narodowego Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem
Okres spraw.

1920–1965

Następca

Tadeusz Szczepanek

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Juliusz Zborowski (ur. 8 kwietnia 1888 we Lwowie, zm. 15 czerwca 1965 w Zakopanem) – polski etnograf i językoznawca, znawca Podhala[1]. W latach 1920-1965 dyrektor Narodowego Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.

Życiorys

Jakiś czas po narodzinach Juliusza, rodzina przeniosła się ze Lwowa do Nowego Sącza za sprawą nowej posady ojca – Włodzimierza Zborowskiego, który zaczął pracować jako nadinżynier kolei państwowych, a także aktywny członek Towarzystwa Szkoły Ludowej. Juliusz uczył się początkowo w nowosądeckim gimnazjum, a potem (po kolejnym awansie ojca) w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie[1].

W latach 1906–1908 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie w Lipsku (do 1910). Wrócił do Krakowa i uczył przez rok w gimnazjum im. Jana Sobieskiego oraz wolontariacko współpracował z redakcją Słownika Staropolskiego[2].

W 1913 przeniósł się do Nowego Targu, gdzie do połowy 1919 r. uczył w miejscowym gimnazjum języka polskiego, niemieckiego i łaciny[1]. Do 1920 pracował jako nauczyciel w Krakowie i Nowym Targu. Następnie został redaktorem „Gazety Podhalańskiej”. Był uczestnikiem prac Sekcji Ludoznawczej Towarzystwa Tatrzańskiego.

Swoją fascynację kulturą Podhala, realizował m.in. poprzez dokumentację fonograficzną gwary i pieśni góralskich[3].

W 1922 został kustoszem w Muzeum Tatrzańskim im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem (dział etnograficzny). Wkrótce został dyrektorem tego Muzeum (funkcję tę sprawował do końca życia). W 1918 stał się członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, od 1955 – profesor. Prace naukowe publikował w kilku czasopismach, m.in.: „Lud”, „Ziemia”, „Wierchy”. Interesował się również dziejami Zakopanego i twórcami, pisarzami z nim związanymi.

Z Muzeum utworzył placówkę naukową; zgromadził w niej także materiały i bibliografię na temat Podhala. Pochowany został na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (kw. L-I-7 i 8)[4].

Grób Juliusza Zborowskiego na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku

Odznaczenia

Niektóre publikacje

  • Czesi w pieśni i legendzie orawskiej
  • Góralskie podania o Szwedach
  • Kostka Napierski w poematach Stęczyńskiego
  • Legenda o Janosiku
  • "Potop" Henryka Sienkiewicza

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Jerzy M. Roszkowski, Udział Juliusza Zborowskiego w akcji spisko-orawskiej 1913–1920, „Rocznik podhalański”, t. VII, Zakopane: Muzeum Tatrzańskie, 1997, ISBN 83-902302-4-0.
  2. ↑ S.Urbańczyk, Śp.Juliusz Zborowski, „Język Polski”, r. 46, nr 1, 1966, ss. 9-12.
  3. ↑ Włodzimierz Antoniewicz, Juliusz Zborowski, „LUD”, t. 49, Polskie towarzystwo etnologicane, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Towarzystwo ludoznawcze we Lwowie, 1965, s.4.
  4. ↑ Juliusz Zborowski
  5. ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411

Media użyte na tej stronie

Grób Juliusza Zborowskiego.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Juliusza Zborowskiego na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku