Jung Idysz
Jung Idysz (Jung Jidysz) – grupa twórców awangardowej literatury i sztuki żydowskiej w Polsce założona w Łodzi w roku 1919 przez Mojżesza Brodersona. Grupa istniała do roku 1921.
Do grona założycieli należeli Jankiel Adler, Marek Szwarc i Wincenty Brauner. Z grupą związani byli m.in. Henryk Barczyński, Henryk Berlewi, Ida Braunerówna, Samuel Cygler, Zofia Gutentag, Icchak Kacenelson, Henoch Kohn, Pola Lindfeldówna, Dina Matus, Mojżesz Neuman, Natan Szpigel i Władysław Wajntraub.
Większość z nich była członkami istniejącego od 1916 roku łódzkiego „Stowarzyszenia Artystów i Zwolenników Sztuk Pięknych”. Grupa pozostawała pod wpływem ekspresjonizmu niemieckiego oraz twórczości Marka Chagalla. W roku 1919 grupa wydała trzy numery czasopisma Jung Idysz, redagowanego przez Chaima Lejba Fuksa.
Niektórzy członkowie grupy utworzyli w roku 1927 łódzki kabaret Ararat.
Bibliografia
- Irmina Gadowska i inni, Yung-Idish = Jung-Idisz = Yung-Yidish 1919, Łódź: Muzeum Miasta Łodzi, 2019 [dostęp 2021-05-10]
- Dorota Jarecka. Polacy, Żydzi, awangardziści. „Gazeta Wyborcza”, s. 16, 21 października 2009.
- Jerzy Malinowski: Grupa „Jung Idysz” i żydowskie środowisko „Nowej Sztuki” w Polsce: 1918–1923. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki., 1987.
- Joanna Podolska: Międzywojenna żydowska Łódź artystyczna. gazeta.pl, 2009-08-18. [dostęp 2012-04-13].
- Magdalena Wróblewska: Jung Jidysz. culture.pl, listopad 2010. [dostęp 2012-04-13].