Junio Valerio Borghese

Junio Valerio Borghese, wł. Junio Valerio Scipione Ghezzo Marcantonio Maria dei principi Borghese (ur. 6 czerwca 1906 r. w Rzymie, zm. 26 sierpnia 1974 r. w Kadyksie) – włoski wojskowy (kapitan fregaty), skrajnie prawicowy działacz polityczny, pisarz.

Pochodził z książęcego rodu. Uczył się w Londynie. W 1928 roku ukończył morską akademię wojskową w Livorno, po czym rozpoczął służbę wojskową we flocie podwodnej. Od 1933 roku dowodził jednym z okrętów podwodnych. W latach 1935–1936 brał udział w wojnie włosko-abisyńskiej. Podczas wojny domowej w Hiszpanii w latach 1936–1939 dowodził okrętem podwodnym „Iride”, który został staranowany przez brytyjski niszczyciel HMS „Havock”. Następnie był dowódcą okrętów podwodnych „Vettor Pisani” i „Sciré”. Od 1941 r. pełnił obowiązki dowódcy X flotylli MAS. Wykonywał dywersyjne misje bojowe, otrzymując przydomek „Czarnego księcia”. Był inicjatorem sformowania pododdziału morskiego, wykorzystującego torpedy, pilotowane przez podwodniaków-komandosów. Największy sukces jego pododdział odniósł 18 grudnia tego roku, kiedy w porcie w Aleksandrii uszkodził poważnie m.in. brytyjski pancerniki HMS „Valiant” i HMS „Queen Elisabeth”.

W maju 1943 r. oficjalnie objął dowództwo X flotylli MAS. Po ogłoszeniu zawieszenia broni i wyjściu Włoch z wojny we wrześniu tego roku, jako radykalny zwolennik faszyzmu opowiedział się za władzami Włoskiej Republiki Socjalnej (RSI). Jesienią 1943 r. objął funkcję zastępcy szefa sztabu ds. operacyjnych marynarki wojennej RSI. W styczniu 1944 roku został na krótko aresztowany w związku z buntem w Batalionie „Maestrale”. Przez władzę Republiki Socjalnej był jeszcze aresztowany kilkukrotnie ze względu na jego proniemieckie poglądy (realizował w zasadzie wytyczne rządu niemieckiego). Z aresztu był jednak wypuszczany za każdym razem, gdyż włoscy faszyści obawiali się nazistowskiego zamachu stanu. Oddziały dowodzone przez niego odpowiedzialne były za liczne czystki na mieszkańcach cywilnych oraz tortury i morderstwa na działach ruchu oporu które przeprowadzane był z pomocą oddziałów Waffen-SS[1]. Jedną z ostatnich akcji do której wysłano oddziały X MAS była bitwa pod Anizo-Nettuno w trakcie której spora grupa żołnierzy formacji zdezerterowała a pozostali na froncie nie wykazali się większą siłą bojową[2]. Od marca 1945 roku był szefem sztabu marynarki wojennej RSI. Doszedł do stopnia kapitana fregaty. Po zakończeniu wojny został aresztowany i skazany na karę 12 lat więzienia.

W 1949 roku wyszedł na wolność. W 1950 roku napisał książkę pt. „Decima Flottiglia MAS”, zaś w 1954 r. „Sea Devils”. Następnie został jednym z przywódców włoskiego ruchu skrajnie prawicowego. Był oskarżany o dokonywanie aktów sabotażowych wymierzonych w działaczy lewicowych. Pod koniec 1970 roku, po przeprowadzeniu nieudanego faszystowskiego puczu, został zmuszony do wyjazdu do Hiszpanii.

Przypisy

  1. ↑ static.repubblica.it – Documento Tribunale Militare di La Spezia (PDF)
  2. ↑ OSTATNI WIERNI FASZYŚCI. ARMIA REPUBLIKI SOCJALNEJ WŁOCH (1943 – 1945). CZĘŚĆ III

Bibliografia