Juraj Dalmatinac
 Juraj Dalmatinac Pomnik w Zadarze | |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1410 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1473/1475 |
| Narodowość | włoska, chorwacka |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
Juraj Dalmatinac, także jako Giorgio da Sebenico,Giorgio Orsini – rzeźbiarz i architekt pochodzący z Dalmacji tworzący w okresach gotyku oraz renesansu. Jego dzieła można znaleźć w Wenecji, Ankonie, Szybeniku oraz Splicie.
Życiorys
Początki twórczości
Urodzony w Zadarze w rodzie Orsinich, w młodym wieku wyemigrował do Wenecji. Tam ożenił się z Elisabettą, córką włoskiego cieśli. W Wenecji prawdopodobnie był uczniem bądź współpracownikiem Giovanniego i Bartolomeo Bonów. Z tego okresu Dr. Anne Markham Schultz przypisuje mu wykonanie reliefu na lunecie przed głównym portalem wejściowym do Scuola di San Marco w Wenecji przedstawiającego św. Marka na tronie pomiędzy członkami bractwa religijnego. Przypisuje się mu także wykonanie elementów Porta della Carta w Pałacu Dożów[1].
Budowa katedry w Szybeniku
W roku 1441 podpisał kontrakt na wybudowanie Katedry świętego Jakuba w Szybeniku, którą budował do swojej śmierci. W budowie katedry zastosował nowatorskie na tamte czasy rozwiązania kamieniarskie, dzięki czemu możliwe było postawienie budowli bez użycia zaprawy murarskiej[2].
W czasie prac nad katedrą znalazł czas na tworzenie innych dzieł. W 1448 r. wykonał kamienny ołtarz dla katedry w Splicie ze sceną przedstawiającą biczowanie Chrystusa[1]. W Ankonie zaprojektował oraz wykonał fasadę budynku Loggia dei Mercanti oraz portal wejściowy do kościoła San Francesco alle Scale[1]. Jako urbanista zaprojektował miasto Pag[1]. Pracował także przy odbudowie Pałacu Rektora w Dubrowniku[1] oraz wykonał ołtarz św. Rainera dla nieistniejącego już kościoła św. Eufemii w Splicie[1],
Pod jego okiem pracowali: Niccolò di Giovanni Fiorentino oraz Andrea Alessi[2].
Galeria
Głowy na ścianach katedry - dzieło Juraja
Płaskorzeźba w baptysterium - dzieło artysty
Biczowanie Chrystusa - Płaskorzeźba z ołtarza Katedry w Splicie
Loggia dei Mercanti w Ankonie
Porta della Carta z zaznaczonymi elementami przypisywanymi Jurajowi Dalmatinacowi
Przypisy
- ↑ a b c d e f Anne Markham Schulz. Giorgio da Sebenico and the Workshop of Giovanni Bon. „Radovi Instituta za Povijest Umjetnosti”. 3–6, s. 77–92, 1982. (ang.).
- ↑ a b UNESCO World Heritage Centre, The Cathedral of St James in Šibenik, UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-07-17] (ang.).
Media użyte na tej stronie
.JPG)
Autor: JoJan, Licencja: CC BY 3.0
Interior of the cathedral of Split, Croatia; altar of St. Anastasius (1448) by Juraj Dalmatinac; relief with the Scourging of Christ
.JPG)
Crown of the dome of the Cathedral of St. Jacob in Šibenik, Croatia; a construction of Juraj Dalmatinac
Autor: Parsifall, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ancona, Merchants Palace, 1442
Modifica dell'immagine "File:Venice Scene 13.jpg" (di Forrestn) presente in Commons, al fine di evidenziare le sculture attribuite dalla critica moderna a Giorgio Orsini (Giorgio di Zara, Giorgio di Matteo, Giorgio di Sebenico)