Juraj Dolník

Juraj Dolník
Data i miejsce urodzenia

20 sierpnia 1942
Irsa

Zawód, zajęcie

językoznawca

Narodowość

słowacka

Alma Mater

Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie

Juraj Dolník (ur. 20 sierpnia 1942 w Irsie[1]) – słowacki językoznawca. Zajmuje się językoznawstwem ogólnym i badaniami nad współczesnym językiem słowackim[1]. Jest czołowym przedstawicielem lingwistyki teoretycznej oraz filozofii języka na gruncie słowackim[2].

Życiorys

W latach 1959–1964 studiował słowacystykę i germanistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie[1][3]. W 1980 roku uzyskał stopień kandydata nauk, a w 1986 roku został docentem[3]. W 1995 roku otrzymał profesurę[3]. Był także długoletnim wykładowcą Uniwersytetu Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy[4]. Został zatrudniony w Instytucie Językoznawstwa im. Ľudovíta Štúra[2].

Jest autorem podręczników i monografii z zakresu językoznawstwa[4]. Należy do redakcji czasopism językoznawczych, zarówno krajowych (m.in. „Jazykovedný časopis”, „Slovenská reč”), jak i zagranicznych (m.in. „Slovo a slovesnost”)[2][5]. W swojej pracy naukowej porusza problematykę funkcjonowania języka i akwizycji językowej[4], a także zagadnienia z zakresu języka standardowego[6]. Jest twórcą alternatywnych sposobów pojmowania języka w jego naturalnych związkach; wniósł wkład w tzw. lingwistykę eksplanacyjną[4].

Został odznaczony Złotym Medalem Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Komeńskiego (2002), Złotym Medalem Uniwersytetu Komeńskiego (2007), Wielkim Medalem Srebrnym Uniwersytetu Komeńskiego (2012) oraz Srebrnym Medalem Uniwersytetu Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy (2007). W 2011 r. otrzymał nagrodę Funduszu Literatury za dorobek w zakresie literatury fachowej. W 2014 r. został uhonorowany tytułem doktora honoris causa, przyznanym przez Uniwersytet Mateja Bela w Bańskiej Bystrzycy[4].

Wybrana twórczość

  • Prekladať články z učebníc? „Cizí jazyky ve škole”, 16, 1972/73, s. 319–322.
  • Motivácia a hodnota termínu. „Kultúra slova”, 17, 1983, s. 133–146.
  • Funkcia jazyka. „Jazykovedný časopis”, 34, 1983, s. 97–107, rus. res. s. 107.
  • Slovo v jazykovej komunikácii. [w:] Sborník studií a zpráv kateder jazyků VVŠ. J. Hladký (red.). Brno, Vojenská akademie Antonína Zápotockého 1985, č. 2, s. 13–21.
  • Lexikálna sémantika, 1990.
  • Jazyková kritika na Slovensku. (Úloha jazykovej kritiky.) [w:] „Studia Academica Slovaca”. 27. Prednášky XXXIV. letného seminára slovenského jazyka a kultúry. Red. J. Mlacek. Bratysława, Stimul – Centrum informatiky a vzdelávania FF UK 1998, s. 35–41.
  • Základy lingvistiky, 1999.
  • Teória spisovného jazyka so zreteľom na spisovnú slovenčinu, 2010.
  • Jazyk, človek, kultúra, 2010.

Przypisy

  1. ↑ a b c Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, s. 119, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
  2. ↑ a b c Slavomír Ondrejovič, Profesor PhDr. juraj Dolník, DrSc. – tichý jubilant, „Slavica Nitriensia”, 2012, s. 185–187 (słow.).
  3. ↑ a b c Juraj Dolník (słow.). Instytut Językoznawstwa im. Ľudovíta Štura Słowackiej Akademii Nauk. [dostęp 2019-11-13].
  4. ↑ a b c d e Zdenko Dobrík, Univerzitnému profesorovi Jurajovi Dolníkovi udelili čestný doktorát UMB, „Nová filologická revue”, 6 (2), 2014, s. 114–116 (słow.).
  5. ↑ JURAJ DOLNÍK (słow.). Instytut Językoznawstwa im. Ľudovíta Štura Słowackiej Akademii Nauk. [dostęp 2019-12-06].
  6. ↑ Jazykovedci lákali ľudí na spisovnú slovenčinu (słow.). Słowacka Akademia Nauk. [dostęp 2020-01-27].