Jurij Szewczuk

Jurij Szewczuk

Юрий Юлианович Шевчук

Imię i nazwisko	Jurij Julianowicz Szewczuk
Data i miejsce urodzenia	16 maja 1957 Jagodnoje
Instrumenty	wokal, gitara
Typ głosu	baryton
Gatunki	rock, jazz
Zespoły
DDT
Odznaczenia
Strona internetowa

Jurij Szewczuk występuje na koncercie rosyjskiej opozycji

Jurij Julianowicz Szewczuk (ros. Юрий Юлианович Шевчук; ur. 16 maja 1957 w Jagodnoje) – rosyjski muzyk i poeta, założyciel i lider grupy DDT, jednego z najstarszych wciąż aktywnych rosyjskich zespołów rockowych.

Życiorys

Urodził się we wsi Jagodnoje w obwodzie magadańskim, a wychowywał się w Ufie w Baszkirskiej ASRR. Przed założeniem DDT pracował jako nauczyciel plastyki. Zanim ukazał się trzeci album grupy, Perifierija, Szewczuk znalazł się pod silną presją radzieckiej cenzury^[1]. W 1985 roku czasowo rozwiązał zespół i przeniósł się do Leningradu z żoną Elmirą. W Leningradzie zebrał nowy skład i został członkiem Leningradzkiego Rock Klubu. W 1989 roku DDT koncertowało na Węgrzech, a w 1990 po raz pierwszy w USA i Japonii. W 1992 roku Szewczuk stracił żonę z powodu raka; album Aktrisa Wiesna zawierał wspomnienia o niej i był jej dedykowany.

W styczniu 1995 roku, podczas I wojny czeczeńskiej, udał się z misją pokojową do Czeczenii^[2], gdzie wykonał 50 koncertów zarówno dla wojsk rosyjskich, jak i ludności czeczeńskiej^[3]. W 1999 roku odwiedził Jugosławię z koncertami w obronie jej integralności terytorialnej, ostro skrytykował USA za bombardowanie suwerennego państwa i nakręcił dla UNESCO kilka raportów o zniszczonych cerkwiach w serbskim regionie Kosowa^[3].

W pierwszej dekadzie XXI wieku Szewczuk wypowiadał się bardzo krytycznie wobec niedemokratycznego charakteru rządów prezydenta Władimira Putina (patrz: putinizm) i był jednym z niewielu celebrytów, którzy otwarcie przedstawiali zarzuty opozycjonistów wobec Putina w okresie bierności politycznej wiodących postaci rosyjskiej kultury. 3 marca 2008 roku wziął udział w marszu dysydentów w Petersburgu przeciwko nadużyciom w organizacji wyborów prezydenckich, w których żaden z kandydatów prawdziwej opozycji nie mógł wystartować^[4]. Jedna z jego kontrowersyjnych piosenek z tamtego okresu, Kogda zakonczitsja nieft' („Kiedy skończy się ropa”), zawiera słowa „Kiedy ropa wyschnie, nasz prezydent umrze”^[5].

W dniach 24 i 26 września 2008 roku w proteście przeciwko wojnie rosyjsko-gruzińskiej zorganizował dwa koncerty pokojowe w Moskwie i Petersburgu. Nazwa koncertu „Don't Shoot” została zaczerpnięta z jego piosenki Nie Strieljaj, którą napisał w 1980 roku w odpowiedzi na radziecką interwencję w Afganistanie. Wraz ze swoim zespołem DDT występował z gruzińskim wokalistą jazzowym Nino Katamadze, osetyjską grupą Iriston i ukraińskim zespołem Bratja Karamazowy. Część zysków z koncertów została przekazana ludziom, którzy ucierpieli na skutek wojny, zarówno Osetyjczykom, jak i Gruzinom^[6].

W maju 2010 roku Szewczuk wzbudził duże zainteresowanie mediów po zdecydowanym dialogu z ówczesnym premierem Rosji Władimirem Putinem, w którym otwarcie stawiał mu (w telewizji państwowej) pytania dotyczące tak kontrowersyjnych tematów, jak demokracja, wolność słowa, zgromadzeń i wolność prasy w Rosji^[7]. W wywiadzie z 2017 roku przyznał, że dzień po tej rozmowie „dostał telefon z Kongresu Stanów Zjednoczonych z zaproszeniem do wygłoszenia jakiegoś wykładu…”, a jego odpowiedź brzmiała: „[my] załatwimy to sami”. Stwierdził również, że część jego pytań była rozpatrywana i została zaakceptowana przez administrację Kremla^[8].

25 sierpnia 2010 roku wykonał piosenkę Boba Dylana Knockin’ on Heaven’s Door wraz z zespołem U2 na Stadionie Łużniki w Moskwie; był to pierwszy koncert tej grupy w Rosji^[9]. 4 stycznia 2011 roku wystąpił w amerykańskim programie radiowym Morning Edition na antenie stacji NPR^[10].

18 czerwca 2014 roku podczas koncertu w Zielonym Teatrze w Moskwie zadeklarował, że cały dochód z koncertu zostanie przekazany na fundusz „Dr Lisa” na pomoc poszkodowanym mieszkańcom Donbasu^[11][12].

Przypisy