Justyn Wojsznis

Nagrobek Justyna Wojsznisa na Cmentarzu Powązkowskim

Justyn Tymon Wojsznis (ur. 14 kwietnia 1909 w Warszawie, zm. 16 marca 1965 tamże) – polski taternik i alpinista, redaktor i publicysta. Pierwszy zdobywca najwyższego wulkanu świata i drugiego pod względem wysokości szczytu obu Ameryk Ojos del Salado.

Życiorys

W 1927 rozpoczął studia na Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, a w 1933 na Uniwersytecie Warszawskim na wydziale archeologii.

W okresie II wojny światowej była działaczem KWOWPTT, a następnie Klubu Wysokogórskiego. Pełnił obowiązki prezesa działającego w podziemiu zarządu Klubu. Po wojnie był przez szereg lat był jednym z głównych działaczy Klubu Wysokogórskiego, PTT i PTTK zajmując w nich różne kierownicze stanowiska i przyczyniając się do unowocześnienia organizacji przewodnictwa turstycznego., m.in. w Tatrach. Był też po wojnie przez szereg lat czynnym działaczem zarządu gł. Ligi Ochrony Przyrody, a osobistą interwencją zaraz po wojnie uratował od wycięcia las w otoczeniu schroniska na Gąsienicowej Hali.

W latach 1945-1946 pracował w Biurze Odbudowy Stolicy, w latach 1946-50 w Lidze Morskiej, był także urzędującym członkiem prezydium Zarządu Głównego PTTK w latach 1950-55.

Przez ostatnie 10 lat życia (1955-65) był kierownikiem redakcji turystycznej wydawnictwa Sport i Turystyka.

Jest autorem książki Wśród gór Marokka (1935). Był głównym twórcą i współautorem dzieła zbiorowego Przewodnik po Polsce (1963). Opracował antologię polskich wypraw alpinistycznych i polarnych z okresu międzywojennego: Polacy na szczytach świata (1964).

Spoczął na cmentarzu na Starych Powązkach (kwatera 161, rząd 1, miejsce 26)^[1].

Najważniejsze osiągnięcia

Dokonał wielu pierwszych przejść, z których najważniejsze to:

• zachodnia ściana Kościelca w 1928 wraz z Wiesławem Stanisławskim,
• lewy filar północno-wschodniej ściany Rumanowego Szczytu w 1929 wraz ze Stanisławskim i Bolesławem Chwaścińskim,
• północna ściana Mnicha w 1930.

Wraz z Wiktorem Ostrowskim jako pierwsi zdobyli zimą Smoczy Szczyt (1935).

Wspinaczkę uprawiał także poza Tatrami. Brał udział w polskich wyprawach w Atlas, Kaukaz i Andy. 26 lutego 1937 wraz z Janem Alfredem Szczepańskim dokonali pierwszego wejścia na Ojos del Salado, drugi co do wysokości szczyt obu Ameryk.

Bibliografia

• Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
• Jan Alfred Szczepański, Wierchy nr 34, 1965.
• Stanisław Zieliński: Góry najwyższe, Świat nr 14, 1965.

Przypisy